24/03/2023 2B Nakijken toets Grammatica

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Opdracht A

INHAALTOETS

Opdracht B

5 Mijn opa / was / bij mensen uit zijn omgeving /[ een erg geliefd man].

        OW           NG                      BWB                                         NG - naamwoordelijk deel
 6 Op de veiling van gisteren / werd / het meest gewilde stuk / voor zestigduizend euro /

               BWB                                      WG                  OW                                               BWB

verkocht / aan een Amerikaan.

WG                          MV

________________________________________________________________________________________________________________________________

5 Volgens leerlingen uit alle klassen / was / de directeur / [een erg populaire leraar].

                      BWB                                                 NG          OW                       NG-naamwoordelijk deel

6 Tijdens het gala van morgenavond / wordt / door de sportfederatie / aan dit topteam

                      BWB                                                  WG                BWB                                           MV

een bijzonder leuke prijs / overhandigd.

         OW                                             WG

OPDRACHT C

7 Ik ben mijn sleutels vergeten en nu moet ik nog lang wachten voordat mijn ouders thuiskomen.

C hz + hz + bz

8 Als jij drinken meeneemt en Karin voor chips zorgt, dan regel ik een leuke film.

E bz + bz + hz

9 Die belangrijke toets is vandaag, maar ik kan hem niet maken, want ik ben ziek.

D hz + hz + hz

10 Omdat ik snel angstig word in kleine ruimtes, ga ik nooit met de lift, dus in hoge flats loop ik me een ongeluk!

F bz + hz + hz

Inhaaltoets

7 Als jij de hond uitlaat en ik alle spullen bij elkaar zoek, dan zijn we op tijd klaar.

E bz + bz + hz

8 Tijn fietst de benen uit zijn lijf, want hij heeft een toets, dus mag hij niet te laat komen.

D hz + hz + hz

9 Aron is altijd erg nerveus voor presentaties, dus probeert hij ze altijd in het eerste lesuur te plannen, zodat hij ze snel achter de rug heeft.

C hz + hz + bz

10 Hoewel Sanne erg moe is, gaat ze toch naar de training, want ze krijgt vast weer een hoop energie van het sporten.

F bz + hz + hz

OPDRACHT D

11 Omdat ik op deze school het schooljaar wil afmaken, ga ik een paar weken bij mijn opa en oma logeren, terwijl mijn ouders al in ons nieuwe huis trekken.

A een lv-zin en een bwb-zin

B een mv-zin en een bwb-zin

C twee bwb-zinnen

12 Als je even rustig nadenkt, kun je je vast nog wel herinneren aan wie je die boeken hebt uitgeleend.       

A een lv-zin en een bwb-zin

B een mv-zin en een bwb-zin

C twee bwb-zinnen

Inhaaltoets

11 Nadat Floortje haar huiswerk gemaakt had, ging ze naar haar vriendin, aangezien ze samen zouden gaan sporten.

A een lv-zin en een bwb-zin

B een mv-zin en een bwb-zin

C twee bwb-zinnen

12 Wie mijn geheimen aan anderen doorvertelt, vertel ik niets meer, omdat ik hem blijkbaar niet kan vertrouwen.

A een lv-zin en een bwb-zin

B een mv-zin en een bwb-zin

C twee bwb-zinnen

OPDRACHT E

13 Omdat steeds vaker leerlingen zonder reden afwezig zijn, /wil / de directeur / flinke straffen / uitdelen / aan wie geen briefje van zijn ouders kan laten zien.

De directeur = onderwerp

Wil uitdelen = wwg

flinke straffen = LV

Omdat....zijn = bwb-zin

aan....laten zien = mv-zin

14 Hoe Boaz die wedstrijd heeft kunnen winnen, /is/ mij / een raadsel, /daar hij behoorlijk geblesseerd was.

Hoe Boaz...winnen = onderwerp

is een raadsel = nwg

mij = MV

daar....was = bwb-zin

Inhaaltoets

13 Voor wie betrokken was bij de organisatie van deze kampweek/, hebben /we /een

bedankavond /georganiseerd,/ omdat we ieders inzet erg hebben gewaardeerd.

we = onderwerp

hebben georganiseerd = wwg

een bedankavond = LV

Voor.....kampweek = mv-zin

omdat....gewaardeerd = bwb-zin

14 Nu de baas op vakantie is, /schijnt /niemand /te weten /wanneer de partij stenen geleverd wordt.

niemand = onderwerp

schijnt te weten = wwg

wanneer....wordt = lv-zin

Nu....is = bwb-zin

Over welke zinsdelen wil je graag extra uitleg en oefeningen?

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Voorbeeld wederkerend ww

Ik vergis me wel eens.

Je kunt een ander niet vergissen, alleen jezelf. Daarom noem je dit een verplicht wederkerend werkwoord. 

Bij het werkwoord hoort een wederkerend voornaamwoord (me).

Dit hoort bij het werkwoordelijk gezegde: vergis me

Voorbeeld wederkerend ww

Heb jij je gisteravond vermaakt op Leanders feestje?

Je kunt jezelf vermaken, maar ook een ander.
Daarom noem je dit een toevallig wederkerend werkwoord. 

Bij het werkwoord hoort een wederkerend voornaamwoord (je).

Dit hoort bij het Lijdend voorwerp: je (WG = heb vermaakt)

Voorzetselvoorwerp

Verschil bwb en vzv

Hij wacht op zijn vriendin. ->voorzetselvoorwerp

Hij wacht op de stoep. -> bijwoordelijke bepaling

Bij een bijwoordelijke bepaling:

• geeft het voorzetsel een precieze plaats of tijd aan
• kun je het vaak vervangen door een ander voorzetsel

Wat weet je over het
naamwoordelijk gezegde?

Werkwoordelijk | Naamwoordelijk

DOE-zin

- Actie/handeling

- het OW DOET iets

- alleen maar werkwoorden 

- er kan een LV in staan 

ZIJN-zin

- een vorm van zijn (KWW)

- Het OW IS iets

- bestaat uit werkwoorden 
   én naamwoorden (ZN of BN
   --> eigenschap/kenmerk
         van het OW) 

- bevat nooit een LV

Koppelwerkwoorden

Er zijn negen koppelwerkwoorden. 

Het zijn: zijn, worden, heten, blijven, schijnen, lijken, blijken, dunken en voorkomen.  

Een koppelwerkwoord staat nooit alleen. Er hoort altijd een bijvoeglijk naamwoord of een zelfstandig naamwoord bij. (samen vormen ze het naamwoordelijk gezegde).

Naamwoordelijk gezegde:

Werkwoordelijk deel = koppelwerkwoord

Naamwoordelijk deel = bijvoeglijk of zelfstandig naamwoord

Naamwoordelijk gezegde

De leerling / is boos geworden. 

ow: de leerling

ng: is [boos] geworden

Het naamwoordelijk gezegde koppelt een eigenschap aan het onderwerp.

die eigenschap is het naamwoordelijk deel van het gezegde. 

Naamwoordelijk gezegde

Voorbeelden:

De spelers bleken erg zenuwachtig. 

Marietje wordt later onderwijzeres.

OEFENEN

Oe

Learnbeat: Grammatica

Grammatica

• Bijvoeglijke bepaling
  
• Ondergeschikte bijwoordelijke bepaling
• Hoofd- en bijzinnen + voegwoorden

Zinsdelen en zinsdeelstukken

- Gezegde (WG of NG)

- Onderwerp

- Lijdend voorwerp

- Meewerkend voorwerp

- Bijwoordelijke bepaling

----------------------------------

- Bijvoeglijke bepaling (bvb)

- Ondergeschikte bijwoordelijke

bepaling (obwb)

Zinsdelen

Zinsdeelstukken

Bijvoeglijke bepaling

1. De bijvoeglijke bepaling

Een bijvoeglijke bepaling zegt iets over een zelfstandig naamwoord. Een bijvoeglijke bepaling vind je door te vragen welk/wat voor + het zelfstandige naamwoord?

Voorbeeld:

De nieuwe speler| is |in onze wijk| komen wonen.

nieuwe = bijvoeglijke bepaling bij speler (welke/wat voor speler?)

onze = bijvoeglijke bepaling bij wijk (welke/wat voor wijk?)

Bij een zelfstandig naamwoord kan meer dan één bijvoeglijke bepaling staan.

Bijvoeglijke bepaling

Voorbeeld:

De lange, mooie jongen | kwam | niet.

lange = bijvoeglijke bepaling bij jongen

mooie = bijvoeglijke bepaling bij jongen

Een bijvoeglijke bepaling kan uit meer dan één woord bestaan.

Namen kunnen ook bijvoeglijke bepalingen zijn.

Voorbeeld:

De plaats Zandvoort ligt aan de Nederlandse kust.

Zandvoort = bijvoeglijke bepaling bij plaats

Nederlandse = bijvoeglijke bepaling bij kust

Ondergeschikte bijwoordelijke bepaling

2. De ondergeschikte bijwoordelijke bepaling

De bijwoordelijke bepaling als zindeelstuk (=ondergeschikte bijwoordelijke bepaling) zegt iets van een ander woord dan een zelfstandig naamwoord.

Ik vond het boek erg spannend.

erg = bijwoordelijke bepaling bij spannend (geen zelfstandig naamwoord)

In een bijvoeglijke bepaling kan een bijwoordelijke bepaling staan.

Ik vond dat een erg vervelende opmerking.

erg vervelende = bijvoeglijke bepaling bij opmerking

erg = bijwoordelijke bepaling bij vervelende

Bijvoeglijke bepaling

Ondergeschikte bijwoordelijke bepaling

De ondergeschikte bijwoordelijke bepaling

• De obwb is GEEN zinsdeel, maar een deel van een ander zinsdeel.
• De obwb zegt iets over een niet-zelfstandig naamwoord in een zinsdeel.
• De obwb kan voor of achter een niet-zelfstandig naamwoord staan.
• Soms zit een obwb binnen een bijvoeglijke bepaling zoals: (heel > lekkere, ontzettend > saaie etc.)

Dit prachtig gerestaureerde gebouw uit de middeleeuwen trekt veel bezoekers

Benoem de bijvoeglijke bepalingen en de ondergeschikte bijwoordelijke bepalingen

Aan wie van hen heeft hij het best betaalde baantje / gegeven?

Benoem de bijvoeglijke bepalingen en de ondergeschikte bijwoordelijke bepalingen

Na de bijna afgelopen finale / zal / de hoofdscheidsrechter / in de fraai versierde sportkantine / de zware, zilveren wisselbeker / uitreiken / aan de winnaar.
Benoem de bijvoeglijke bepalingen en de ondergeschikte bijwoordelijke bepalingen

Hoofd- en bijzinnen

Hoofdzin: 

1. Het onderwerp en de persoonsvorm staan naast elkaar. 
2. Er kunnen geen andere zinsdelen tussen staan.
3. De persoonsvorm staat in de hoofdzin vooraan (op de 1e of 2e plaats).

Bij samengestelde zinnen kun je onderscheid maken in hoofd- en bijzinnen.

GRAMMATICA ZINSDELEN: SAMENGESTELDE ZINNEN

nevenschikking en onderschikking

Als twee zinnen van hetzelfde niveau naast elkaar staan, dan noemen we dit nevenschikkig.

Als twee zinnen van een ander niveau naast elkaar staan, dan noemen we dit onderschikking.

Sabine had een gezicht getrokken alsof ze iets vies proefde.

1. Hoofdzin-hoofdzin
2. Hoofdzin-bijzin
3. Bijzin-hoofdzin

We gaan met de klas naar Parijs en we zullen daar een week blijven.

1. Hoofdzin-hoofdzin
2. Hoofdzin-bijzin
3. Bijzin-hoofdzin

Als we in Parijs zijn, wil ik graag wat kledingwinkels bezoeken.

1. Hoofdzin-hoofdzin
2. Hoofdzin-bijzin
3. Bijzin-hoofdzin

Grammatica

• Zinsdeelzinnen 
• Soorten werkwoorden in samengestelde zinnen

GRAMMATICA ZINSDELEN: SAMENGESTELDE ZINNEN

zinsdeelzinnen

Een bijzin is altijd een zinsdeel van de hoofdzin. En omdat dit een zin is, noemen we dit een zinsdeelzin.

We kennen de volgende zinsdeelzinnen: ow-zin, lv-zin, nw.deel-zin, mv-zin, vv-zin en bwb-zin.

Daardoor kunnen elektrische auto's geen caravan trekken

GRAMMATICA ZINSDELEN: SAMENGESTELDE ZINNEN

zinsdeelzinnen

1. Zoek de bijzin.

2. Vervang de bijzin door één woord (of woordgroep).

3. Ontleed de hoofdzin.

4. Het zinsdeel van het woord is ook de zinsdeelzin.

GRAMMATICA ZINSDELEN: SAMENGESTELDE ZINNEN

zinsdeelzinnen

Ik blijf vandaag binnen, omdat het zo hard regent.

Daarom blijf ik vandaag binnen.

bwb-zin = omdat het zo hard regent

GRAMMATICA ZINSDELEN: SAMENGESTELDE ZINNEN

zinsdeelzinnen

Wie het boeket vangt, mag als volgende trouwen!

Zij mag als volgende trouwen!

ow-zin = Wie het boeket vangt

Stappenplan bijzin benoemen

1. Wat is de hoofdzin en wat is de bijzin?

2. Vervang de bijzin door een woord

3. Ontleed de hoofdzin met het woord en benoem dan de bijzin

Opdracht - Learnbeat