9.2 Gaswisseling

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4,5

Welkom

Telefoon in telefoontas

Tas van tafel

Laptop + Binas pakken

Ga in deze Lesson-Up

DOELEN

• Je kunt beredeneren hoe aandoeningen als Astma en COPD een effect hebben op ademhaling 
• Je kunt uitleggen hoe de morfologie(bouw) van de longen bijdraagt aan een zo snel mogelijke gaswisseling met behulp van de wet van fick (83A)
• Je kent de bouw van het ademhalingsstelsel

En wat gebeurt er dan in de spieren?

Door glucose te verbranden (om te zetten) ontstaat energie

Dit gebeurt in alle cellen in je lichaam!

Alleen is in de ene cel meer energie nodig dan in de andere.

Samenwerken

Hoe komen spieren aan energie ?

Verbranding:

Glucose + zuurstof = 

energie + koolstofdioxide + water

Zet de orgaanstelsels op de juiste plek in het schema. 

Bloedvatenstelsel

Ademhalingstelsel

Verteringstelsel

In welke organellen vindt verbranding plaats?

Verbranding/

aerobe dissimilatie

• Zuurstof uit lucht in de longen -> bloed -> weefselvloeistof -> weefselcellen -> verbranding / aerobe dissimilatie
  
  
• CO2 wordt afgevoerd als HCO3-

In welk van deze diagrammen is de hoeveelheid O2 die per ml bloed aan Hb is gebonden voor de plaatsen 1 t/m 6 juist weergegeven?

1. diagram 1
2. diagram 2
3. diagram 3

Uitwisseling van gassen met het bloed

Binas tabel 83E

Via welk proces wordt er zuurstof opgenomen en koolstofdioxide afgegeven?

1. Actief transport
2. Exocytose
3. Osmose
4. Diffusie

Geeft B het zuurstofrijke of zuurstofarme bloed aan?

Geeft Y koolstofdioxide of zuurstof aan?

1. B - rijk Y - zuurstof
2. B - rijk Y - koolstofdioxide
3. B - arm y - zuurstof
4. B - arm Y - koolstofdioxide

Bij Harm meten we de volgende waardes van de uitgeademde lucht:
zuurstof 17%; koolstofdioxide 3%.
Wat is vermoedelijk de samenstelling geweest van zijn ingeademde lucht?

1. Zuurstof 16%, koolstofdioxide 4%
2. Zuurstof 21%, koolstofdioxide 4%
3. Zuurstof 16%, koolstofdioxide 0,04%
4. Zuurstof 21%, koolstofdioxide 0,04%

Gaswisseling & de wet van Fick

Binas tabel 83A

Wet van Fick (BINAS 83)

Door welke factor uit de wet van fick werkt de opname van voedingsstoffen snel?

1. Diffusiecoëfficient (D)
2. Diffusieoppervlak (A)
3. Concentratieverschil
4. Diffusieafstand

Astma

• Samentrekken spiertjes in de bronchiën
• Ontsteking van het longslijmvlies -> meer ophoping van slijm

Leg uit aan de hand van de Wet van Fick welke factoren de diffusiesnelheid bij een astma-aanval beïnvloeden

COPD = longemfyseem en/OF chronische Bronchitis

• Longemfyseem: beschadigingen van longblaasjes en bronchiolen 
• Chronische Bronchitis: langdurige, soms levenslange ontsteking 
• Bij COPD zijn de longblaasjes beschadigd of verstopt. Hierdoor zijn mensen met COPD kortademiger en hebben ze meer moeite met ademhalen.

Leg aan de hand van de Wet van Fick uit waarom mensen met COPD kortademiger zijn en meer moeite hebben met ademhalen

Bij covid-patienten op de IC dient men zuurstof toe via een slangetje in of kapje op de neus. DIt lijkt de benauwdheidsklachten wat te verlichten.
Leg uit hoe het toedienen van zuurstof de klachten van benauwdheid bij COVID-19 patienten kan voorkomen. Maak in je uitleg gebruik van een factor uit de wet van Fick.

Het huiswerk

vragen 9.2