ENT Basis Deel A H4 Communiceren

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Communiceren

Doelen

- verloopt communicatieproces

- ruis in de communicatie

- verbale en non-verbale communicatie

- formele en informele communicatie (en actief luisteren)

- de juiste vragen stellen

Startopdracht

blz. 87

Hebben ze met communicatie te maken?

Bekijk de afbeeldingen

Communicatie

Communicatie kan met taal te maken hebben, maar ook met houding. 

Wat is communicatie?

communicatie = contact met iemand anders en het uitwisselen van informatie

Tijdens dat contact wordt er een boodschap overgebracht aan een ontvanger.

Communicatieproces

zender: wil een boodschap overbrengen op een ander

ontvanger: ontvangt de boodschap en geeft een terugkoppeling

boodschap: de informatie die wordt overgebracht

Communicatie

Communicatie kan tussen twee mensen.

Communicatie kan ook bestaan tussen meer mensen. 

Vb. Maikel stuurt een e-mail naar meerdere personen.

Vb. Je geeft een presentatie aan een groep mensen.

Communicatiemiddelen

Je gebruikt een bepaald hulpmiddel om een boodschap van de zender naar de ontvanger over te brengen.

medium = het communicatiemiddel waarmee je de boodschap overbrengt

Voorbeelden van een medium

e-mail

brief

poster

gesprek

folder

flyer

Voorbeeld van een medium

zender -->   nieuwslezer

boodschap -->   het nieuws door middel an de tv

ontvanger -->   familie op de bank

medium = tv

offline communicatiemiddelen

offline communicatiemiddelen = internet speelt geen rol

- flyer, poster, billboard

- reclame, folder

- brief (per post), memo

- gesprek

online communicatiemiddelen

online communicatiemiddelen = de boodschap verspreiden via het internet

- e-mail

- WhatsApp-bericht, Messenger van Facebook

- QR-code, vlog, blog

- gesprek

het kiezen van een medium

Je stemt het medium af op de situatie en de boodschap. Kies een medium dat past bij je boodschap en bij de doelgroep.

vb. een e-mail versturen naar collega's

vb. een persoonlijk bericht sturen via WhatsApp naar vrienden

het kiezen van een medium

Beantwoord - bij het kiezen - de volgende vragen:

- Wil je een kleine of grote groep mensen bereiken?

- Wat is de inhoud van de boodschap?

- Wat is gebruikelijk binnen de organisatie? 

Maken

Maak opdracht 4.01 t/m 4.10

blz. 88-94

Ruis in de communicatie

ruis = tijdens de communicatie kan er een storing plaatvinden

Door de verstoring kan er miscommunicatie ontstaan.

2 soort ruis:

- externe ruis

- interne ruis

externe ruis

externe ruis = ruis waarvan de oorzaken van de verstoring buiten jezelf liggen.

Oorzaken: lawaai in de omgeving, krakende telefoonverbinding, etc. 

interne ruis

interne ruis = ruis waarvan de oorzaken van de verstoring bij de verzender liggen óf bij de boodschap óf bij de ontvanger.

Oorzaken: persoon kan ongemotiveerd zijn, persoon kan niet gevoeg van het gespreksonderwerp weten, persoon kan afgeleid zijn door zijn/haar gedachten

Ruis voorkomen

- externe ruis: niet afspreken in een omgeving met veel lawaai, je telefoon in je tas doen

- interne ruis: goed luisteren tijdens gesprek, goed nadenken over de boodschap

Maken

Maak opdracht 4.11 t/m 4.14

blz. 96-97

Verbale en non-verbale communicatie

verbale communicatie: een boodschap wordt overgebracht met woorden. Dit kan schriftelijk of mondeling zijn. Dus:

verbale communicatie = alle communicatie waarbij je woorden gebruikt

Mondeling: gesprek, vergadering, radio-uitzending

Schriftelijk: e-mail, WhatsApp-bericht, nieuwsbrief 

voor- en nadelen verbale communicatie

voordelen mondeling: persoonlijker, je kunt de boodschap toelichten, je kunt direct op mensen reageren.

nadelen mondeling: veel gesprekken worden vastgelegd, je bereikt niet iedereen

voordelen schriftelijk: het wordt opgeslagen, je kunt het nalezen, je kunt de informatie aan meer mensen overdragen

nadelen schriftelijk: het kan onpersoonlijk overkomen, het kost vaak meer tijd

Tips verbale communicatie

De boodschap moet duidelijk en volledig overgebracht worden. Anders is de communicatie niet effectief. Het gevolg kan zijn dat de ontvanger de boodschap niet begrijpt. 

Ook de toon van een boodschap is van belang. 

Verbale en non-verbale communicatie

non- verbale communicatie: communicatie zonder woorden, via gedrag en houding. vb. handgebaren of gezichtsuitdrukkingen.

Dus: 

non-verbale communicatie = ondersteunt je wat je in woorden zet. Je communiceert met je gezicht en lichaam. 
 

non-verbale communicatie

gezichtsuitdrukkingen: blozen, wenkbrauwen frosen, lachen, glimlachen

Lichaamshouding: de manier waarop je zit of staat. Je houding is direct zichtbaar. 

Gebaren: handgebaren versterken een gesprek, te veel gebaren leidt af

Oogcontact: iemand aankijken, zodat de boodschap beter overkomt. Niet aankijken betekent vaak: iets verbergen, onzeker zijn, onbetrouwbaar zijn

Maken

Maak opdracht 4.15 t/m 4.22

blz. 98-103

Formele en informele communicatie

Formele communicatie = communicatie die georganiseerd wordt en volgens een plan verloopt. Bijv. een vergadering, een sollicitatiegesprek.

Informele communicatie = communicatie zonder regels of structuren. Vaak ontstaan informele gesprekken spontaan. bijv. persoonlijke vragen stellen aan je collega om deze beter te leren kennen.

roddelen

roddelen = negatief praten over je collega of collega's naar anderen toe. 

Zorg ervoor dat je niet negatief praat. Roddelen zorgt voor een negatieve sfeer op de werkvloer en heeft een slechte invloed op de samenwerking.

privézaken

Wees voorzichtig met welke privezaken je wel en niet bespreekt met collega's. Je bespreekt bijv. geen intieme onderwerpen met collega's. 

Maken

Maak opdracht 4.23 t/m 4.25

blz. 105-106

Vragen stellen en actief luisteren

Vragen stellen: om iets te weten te komen. Daarvoor moet je ook actief luisteren

Vragen stellen en actief luisteren

Open vragen = vragen waarop mensen naar eigen inzicht een antwoord op kunnen geven. 

Open vragen beginnen altijd met een vraagwoord: wie, wat, waar, welke, wanneer, waarom en hoe.

Vragen stellen en actief luisteren

Open vragen stel je als je een uitgebreid antwoord wilt. Met open vragen houd je een gesprek op gang. 

Vragen stellen en actief luisteren

Gesloten vragen = vragen waarmee je alleen die informatie krijgt waarna je vraagt. Gesloten vragen beginnen vaak met een werkwoord. 

- Wil je een kop koffie? 

- Ga je vanmiddag mee zwemmen?

- Hoe laat is het?

- Hoe oud ben je?

Vragen stellen en actief luisteren

Een gesloten vraag remt een gesprek vaak af, maar je krijgt wel korte en duidelijke antwoorden. 

Vragen stellen en actief luisteren

Wanneer je een vraag aan iemand stelt, luister je goed naar het antwoord. Zo kun je op de juiste manier reageren of doorvragen. 

Actief luisteren = je laat tijdens het luisteren zien - door je gedrag - dat je aandacht hebt voor de ander en dat je de ander probeert te begrijpen.

Bij actief luisteren let je op:

-  je kijkt de ander aan

- je knikt af en toe

- je laat de ander uitpraten

- je laat je niet afleiden

- je durft stiltes te laten vallen

- je stelt vragen

Maken

Maak opdracht 4.26 t/m 4.32

blz. 107-111