Hoofdzin en bijzin

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

V2

Hoofdzin en bijzin

Leerdoelen

Ik herken hoofdzinnen en bijzinnen in een samengestelde zin.

Schrijf een samengestelde zin op:

Miek loopt naar school, nadat ze een boterham gegeten heeft.

Kennis:

Samengestelde zin 

= een zin die uit meerdere zinnen bestaat, 2 pv's. 

Een voegwoord koppelt de zinnen aan elkaar.

Voegwoord 

= een woord wat twee zinnen samenvoegt.

en, maar, want, dus, of, ook, omdat, daarom, waardoor, nadat

Een hoofdzin

Onderwerp en persoonsvorm staan naast elkaar.

De persoonsvorm staat voor in de zin

Tip: maak de zin vragend, de pv staat dan vooraan!

Miek loopt naar school, nadat ze een boterham gegeten heeft.

Een bijzin (= zinsdeelzin)

- De persoonsvorm staat vaak achteraan in de zin.

- Onderwerp en pv staan niet naast elkaar.

- De bijzin kan je in 1 woord veranderen, dat past in de hoofdzin.

Miek loopt naar school, nadat ze een boterham gegeten heeft.

Miek loopt dan naar school 

Je kan ook twee hoofdzinnen hebben!

Dave zet de fiets op slot en hij gaat de winkel binnen.

Hoofdzin + hoofdzin

Hoofdzin - voegwoord - Hoofdzin

Hoofdzin - en, want, maar, of, dus - Hoofdzin

Schrijf deze 5 voegwoorden op!

Uitleg alle vormen van samenstellingen:

Hoofdzin + hoofdzin

1. Ik ben ziek, dus ik blijf thuis.

Hoofdzin + bijzin (bijzin = zinsdeelzin)

3. Ik ga naar school, hoewel ik me niet fit voel.

Bijzin + hoofdzin

4. Als ik goed leer voor mijn toets, krijg ik zeker een hoog cijfer.

Nog meer voorbeelden

Hoofdzin + hoofdzin:

Neem je rugzak mee of pak je handtas.

Hoofdzin + bijzin:

Ik kan me niet voorstellen, dat Linda nog langer blijft.

Bijzin  + hoofdzin:

Als je nu je spullen niet pakt, dan doe ik het voor je!

Welke combinaties zijn dus mogelijk?

1. Hoofdzin + Hoofdzin

2. Hoofdzin + Bijzin

3. Bijzin + Hoofdzin

Even oefenen

Wat is de hoofd- en bijzin in de volgende zinnen?

a. Mijn moeder hielp mij altijd met Engels, omdat ik dat erg moeilijk vond.

b. Ik moet morgen naar de tandarts, want ik heb kiespijn.

c. De man, met de rode zonnebril, liep snel de winkel uit. 

Hoofdzin of bijzin?
Ik vind het raar dat je ineens ver weg woont.

.....dat je ineens ver weg woont.

1. Hoofdzin
2. Bijzin

Het onderwerp (ik) staat niet naast de persoonsvorm (kan).

Hoofdzin of bijzin?
We hopen allebei dat je snel een kaartje stuurt.

We hopen allebei....

1. Hoofdzin
2. Bijzin

Het onderwerp (ik) staat niet naast de persoonsvorm (kan).

Hoofdzin of bijzin?
Ze hebben een gewoonte waar ik erg aan moet wennen.
.....waar ik erg aan moet wennen.

1. Hoofdzin
2. Bijzin

Het onderwerp (ik) staat naast de persoonsvorm (ga).

Hoofdzin of bijzin?
Ze kijken je heel afkeuren aan als je te lang blijft.

... als je te lang blijft.

1. Hoofdzin
2. Bijzin

Het onderwerp (ik) staat niet naast de persoonsvorm (kan).

Hoofdzin of bijzin?

Dat doe ik altijd, omdat ik dat nu eenmaal doe.

1. Hoofdzin + bijzin
2. Bijzin + hoofdzin
3. Hoofdzin + hoofdzin
4. Bijzin + bijzin

Het onderwerp (het) staat naast de persoonsvorm (heeft).

Hoofdzin of bijzin?

Ik ben net thuis als plotseling mijn broer de deur opendoet.

1. Hoofdzin + bijzin
2. Bijzin + hoofdzin
3. Hoofdzin + hoofdzin
4. Bijzin + bijzin

Het onderwerp (het) staat naast de persoonsvorm (heeft).

Ik kan de hoofdzin en bijzin uit de samengestelde zin halen.

Ik ben het net aan het leren

Ik oefen het

Ik kan het bijna

Ik kan het

De bijzin benoemen:

- onderwerpzin

- lijdendvoorwerpszin

- meewerkendvoorwerpszin

- bijwoordelijkebepalingszin

Onderwerpszin

Wie het nog lastig vindt, mag meer vragen stellen

Hij I mag I meer vragen I stellen

lijdendvoorwerpszin

Ik vroeg haar of ik de toets wat later kan inhalen

Ik I  vroeg I  haar I   dat

Meewerkendvoorwerpszin

Wie gek op zoet is, geef ik snoep

Het kind geef ik snoep

Bijwoordelijke bepalingszin

Vandaag ga ik naar school (Hoofdzin)

Wanneer de vakantie voorbij is, ga ik naar school (Bijzin-H)

Ik kan een bijzin/ zinsdeelzin benoemen

Ik ben het net aan het leren

Ik oefen het

Ik kan het bijna

Ik kan het

Oefenen

 Ik leer hoofdzinnen en bijzinnen herkennen

Blz. 223: maak opdrachten 1, 2, 3 en 4

Ik leer bijzinnen benoemen:

Blz. 227: maak opdrachten 1, 2, 3 en 4

Meer oefenen? meer uitdaging?  online cursus 5: paragraaf 15 

Ik herken de hoofdzin en bijzin in een samengestelde zin.

Ik ben het net aan het leren

Ik oefen het

Ik kan het bijna

Ik kan het

Ik kan de bijzin/ zinsdeelzin benoemen

Ik ben het net aan het leren

Ik oefen het

Ik kan het bijna

Ik kan het