6.1 Over zeeen en oceanen

Tijd van Regenten en Vorsten 
6.1 Over zeeën en oceanen 
1 / 29
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

In deze les zitten 29 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 2 videos.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Tijd van Regenten en Vorsten 
6.1 Over zeeën en oceanen 

Slide 1 - Tekstslide

Leerdoelen
1. Je kunt uitleggen dat de graanhandel het begin vormde van een uitgebreid handelssysteem met een stapelmarkt voor een steeds groter handelsnetwerk.

2. Je kunt de doelen en de werkwijze van de VOC en WIC beschrijven.

3. Je kunt beschrijven hoe Engeland en Frankrijk reageerden op de economische voorspoed van de Republiek.

Slide 2 - Tekstslide

MOEDERNEGOTIE IS HANDEL MET ...
A
ZUID-AFRIKA
B
AZIË
C
OOSTZEEGEBIED
D
DUITSLAND

Slide 3 - Quizvraag

Wanneer was de Pacificatie van Gent?
A
1679
B
1579
C
1576
D
1579

Slide 4 - Quizvraag

Waarom was de Pacificatie van Gent?
A
om de piraten tevreden te houden
B
Omdat Henk dat wilde
C
om samen te werken, de Spa te verdrijven
D
om geloofsvrijheid

Slide 5 - Quizvraag

Waarom viel de Pacificatie van Gent uit elkaar in Unie van Atrecht en Utrecht?
A
omdat Henk geen belasting had betaald
B
Omdat geloofsvrijheid de gewesten verdeelde
C
Omdat de zuidelijke gewesten bang waren voor de Spaanse koning
D
Omdat het zuiden 'frites' zegt en het noorden 'patat'

Slide 6 - Quizvraag

even wat voorkennis: 
wat weet je van de moedernegotie en de VOC? 

Slide 7 - Tekstslide

Welk product was de basis voor de moedernegotie?
A
Graan
B
Zout
C
Specerijen
D
Wijn

Slide 8 - Quizvraag

Welk handelswaar wordt ook wel de moedernegotie genoemd?
A
Wijn
B
Hout
C
Graan
D
Specerijen

Slide 9 - Quizvraag

welke handel wordt de moedernegotie genoemd?
A
de VOC
B
de oostzeehandel
C
de WIC

Slide 10 - Quizvraag

De VOC verhandelde vooral
A
Specerijen
B
Aardappels
C
Vlees
D
Maïs

Slide 11 - Quizvraag

De VOC deed niet aan
A
Vissen
B
Veroveren
C
Handelen
D
Besturen

Slide 12 - Quizvraag


Welke conclusie kun je trekken na het zien van deze 
afbeelding?
Gebruik de bron
A
VOC voerde niet alleen handel maar ook oorlog!
B
VOC maakte kanonnen
C
VOC hield van mode
D
VOC had weinig wapens

Slide 13 - Quizvraag

Theorie
Tijd van Regenten en Vorsten (1600-1700)

Slide 14 - Tekstslide

Theorie
In de vijftiende eeuw verslechterde in de kustgewesten de situatie in de landbouw: het water stond te hoog om graan te verbouwen. Ze konden nu alleen koeien houden die gingen grazen. 

Opschrijven:
Nederlandse boeren stapten over op rundveehouderij en verkochten luxe voedingsmiddelen als boter, kaas en slachtvee.

Slide 15 - Tekstslide

Theorie
Maar er moest toch ergens graan vandaan komen. Iemand enig idee waar dit vandaan kwam?  

Slide 16 - Tekstslide

Graan werd gehaald uit het Oostzeegebied. Deze meest winstgevende handel werd de Moedernegotie genoemd. Dus: Moedernegotie is de winstgevende graanhandel uit Oostzeegebied. 

Slide 17 - Tekstslide

Theorie
*Een groot deel van deze handel ging via Amsterdam. Dit kwam omdat Antwerpen werd veroverd door de Spanjaarden. Handelaren en bankiers gingen hierop naar Amsterdam. 

Deze stad kon zo uitgroeien tot het centrum van het handelskapitalisme en van de wereld. Handelaren brachten goederen - zoals graan, wijn en wol - naar Amsterdam om het tegen een hogere prijs te verkopen. 

Dit alles werd opgeslagen op de Amsterdamse zolders en in de pakhuizen. Amsterdam werd de stapelmarkt van Europa. 

Slide 18 - Tekstslide

Handelskapitalisme: Eerst investeren met als doel om winst te maken. 

Stapelmarkt: Stad of haven waar goederen worden opgeslagen in afwachting van tekorten en hogere prijzen elders. 

Slide 19 - Tekstslide

Theorie
Veel ondernemers investeerden hun winsten uit de moedernegotie in handelscompagnieen: onderneming van handelaren die investeringen, risico's en winsten met elkaar delen. 

Deze wilden ook reizen organiseren naar Azie. Hier had alleen Portugal echter een rechtstreekse zeeverbinding naar toe. Maar Portugal was inmiddels snel ingehaald door de Nederlandse schepen en innovatieve handelaren.. 

Slide 20 - Tekstslide

Theorie
De twee meest beroemde handelcompagnieen waren de .. ?

Slide 21 - Tekstslide

VOC: Verenigd Oostindische Compagnie, opgericht in 1602. 
WIC: West-Indische Compagnie, opgericht in 1621. 

Slide 22 - Tekstslide

Theorie
De VOC kreeg van de Staten-Generaal, die over de Buitenlandse politiek gingen, het handelsmonopolie op Azie. 

De WIC kreeg dit voor de handel met Afrika en Amerika, de beruchte driehoekshandel waar slavenhandel te vinden was. 

Handelsmonopolie
Afspraak om als enige te mogen handelen in bepaald product, land of gebied. 

Slide 23 - Tekstslide

Slide 24 - Tekstslide

Er ontstond een wereldeconomie: systeem waarbij goederen uit verschillende werelddelen met elkaar worden verhandeld. 

Slide 25 - Tekstslide

Beeldmateriaal

Slide 26 - Tekstslide

Slide 27 - Video

Slide 28 - Video

Leerdoelen nabespreken
1. Je kunt uitleggen dat de graanhandel het begin vormde van een uitgebreid handelssysteem met een stapelmarkt voor een steeds groter handelsnetwerk.

2. Je kunt de doelen en de werkwijze van de VOC en WIC beschrijven.

3. Je kunt beschrijven hoe Engeland en Frankrijk reageerden op de economische voorspoed van de Republiek.

Slide 29 - Tekstslide