Thema 6 Ecologie SE

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Thema 6 Ecologie SE

Welk organisme in deze voedselketen is een producent?

1. Muis
2. Plant
3. Roofvogel
4. Slang

De hoeveelheid energierijke stoffen neemt in elke schakel van een voedselketen af.
→ Op welke twee manieren verdwijnt er energie uit een voedselketen?

Bij welke organismen kan er geen energie uit een voedselketen verdwijnen?

1. Bij alleseters
2. Bij Planten
3. bij planteneters
4. bij schimmels en bacteriën

Wat kun je zeggen over de biomassa van de organismen in deze voedselketen?

1. De biomassa van de consumenten van de eerste orde is groter dan de biomassa van de producenten.
2. De biomassa van de consumenten van de tweede orde is groter dan de biomassa van de consumenten van de eerste orde.
3. De biomassa van de consumenten van de derde orde is groter dan de biomassa van de consumenten van de eerste orde.
4. De biomassa van de producenten is groter dan de biomassa van de consumenten van de tweede orde.

Lees de tekst ‘Hengelaarvis’ op de vorige dia. (afb. 2) Welke aanpassingen hebben hengelaarvissen om niet op te vallen?

1. Ze hebben een lichtgevende hengel
2. Ze kunnen van kleur veranderen
3. Ze leven op grote diepte

Door overbevissing neemt het aantal garnalen en mosselen in de oceaan af.
→ Leg uit welke invloed dit heeft op het aantal lansvissen (afb 2)

Leg uit dat hengelaarvissen alleen dierlijk voedsel eten. (afb 2)

In afbeelding 3 zie je het verband tussen het zoutgehalte van het zeewater en de grootte van een populatie zeegras. Zeegras groeit in ondiep water langs de kust. Veel dieren zoals watervogels voeden zich met zeegras. Ook dient het zeegras als ‘kinderkamer’ voor bijvoorbeeld jonge vissen.
In afbeelding 3 is te zien dat het zoutgehalte invloed heeft op de populatiegrootte van zeegras.
→ Is het zoutgehalte een biotische of een abiotische factor?

1. Biotisch
2. Abiotisch

Bij welke twee zoutgehalten is de populatiegrootte van het zeegras de helft van de optimum-populatiegrootte? Licht je antwoord toe.

Het diagram in afbeelding 3 geeft de resultaten weer van een onderzoek dat naar zeegras is gedaan.
→ Wat kan de probleemstelling van dit onderzoek zijn geweest?

In de tekst in afb 4 wordt gesproken over energierijke stoffen.
→ Welke stoffen zijn energierijk?

1. eiwitten, mineralen en vetten
2. koolhydraten, eiwitten en vetten
3. mineralen, koolstofdioxide en water
4. water, koolhydraten en eiwitten

Afb 4: Blok A geeft ‘bacteriën en schimmels’ weer.

1. Juist
2. Onjuist

Afb. 4: Pijl 1 en 6 geven ‘verbranding’ weer.

1. Juist
2. Onjuist

Afb. 4: Pijl 4 en 7 geven ‘dode resten’ weer.

1. Juist
2. Onjuist

Afb. 4: Planten nemen koolstofdioxide op via huidmondjes in hun bladeren. In een proefopstelling wordt een blad van een woestijnplant vergeleken met een blad van een plant uit een vochtige omgeving.
→ In welk blad zullen er naar verwachting meer energierijke stoffen worden gemaakt? Leg je antwoord uit.

In afbeelding 5 is de poot van een dier getekend.
→ Welk type ‘ganger’ is hier getekend?

In afbeelding 6 is een deel van een voedselweb in een weiland getekend.
Welke organismen staan altijd aan het begin van een voedselweb?

1. Consumenten
2. Producenten
3. Reducenten

Wat is organisme 2?

1. consument van de eerste orde
2. consument van de tweede orde
3. consument van de derde orde
4. producent

In een naastgelegen schuur wordt muizengif gestrooid. Hierdoor neemt het aantal muizen in het weiland af.
→ Leg uit welk effect dit heeft op de populatiegrootte van de konijnen.

Afb. 7

Lees de tekst Afb 7 ‘Schotland’. Kies het juiste woord.
Bij de verspreiding van forelleneitjes speelt een abiotische / biotische factor een rol.

1. abiotische
2. biotische

Afb. 7: Behoren de forellen in beide meertjes tot dezelfde populatie? Leg je antwoord uit.

Afb. 8 Waterpest

In afbeelding 8 zie je waterpest. Waterpestplanten zijn vanuit Amerika in Europa terechtgekomen en hebben zich hier snel verspreid. Ze leven in sloten en meren. Planten die onder water leven, zoals waterpest, hebben geen waslaag op de bladeren.
→ Leg uit waarom waterplanten geen waslaag nodig hebben.

Welke uitspraak over de biomassa van een organisme is juist?

1. De totale hoeveelheid aan energiearme stoffen in een organisme is de biomassa van dat organisme.
2. De totale hoeveelheid aan energierijke stoffen in een organisme is de biomassa van dat organisme.
3. De totale hoeveelheid aan zowel energiearme als energierijke stoffen in een organisme is de biomassa van dat organisme.

Afb. 9: Lees Etages in het regenwoud
Een ‘woudreus’ als de paranotenboom staat aan het begin van veel voedselketens in het regenwoud.
→ Welke bewering over de vorm van de ‘piramide van aantallen’ en de vorm van de ‘piramide van biomassa’ van zo’n voedselketen is juist?

1. De piramide van aantallen heeft wel een piramidevorm en de piramide van biomassa heeft geen piramidevorm.
2. De piramide van aantallen heeft geen piramidevorm en de piramide van biomassa heeft wel een piramidevorm.
3. De piramide van aantallen en biomassa hebben beide wel een piramidevorm.
4. De piramide van aantallen en biomassa hebben beide geen piramidevorm.

Afb. 9: In de onderste drie lagen van het regenwoud (bodemlaag, kruidlaag en struiklaag) groeien relatief weinig planten.
→ Verklaar dit.

Afb. 10

In afbeelding 10 zie je een voedselweb in een bos getekend.
→ Noteer een voedselketen met vier schakels.