Werkwoordspelling 1 Kader lj3

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Werkwoordspelling

oefenen met persoonsvorm en voltooid deelwoord

Werkwoordsvormen

We gaan deze les oefenen met de volgende werkwoordsvormen:

- persoonsvorm

- voltooid deelwoord

Persoonsvorm

De persoonsvorm (pv) is het werkwoord dat zich aanpast aan het onderwerp en de tijd. 

Julia ziet te veel beren op de weg.

Julia zag te veel beren op de weg.

Julia en Devon zagen te veel beren op de weg.

Je vindt de pv dus door de zin van tijd of getal (enkelvoud/meervoud) te veranderen.

Je kunt soms de zin ook in de vraagvorm zetten. Dan staat de pv vooraan in de zin.

Dat geldt niet voor zinnen die al in de vraagvorm staan en beginnen met 'wie, waarom, wat en hoe'

Hoe schrijf je de persoonsvorm?

In je lesboek staat op blz. 200 een schema. Daarop kun je zien hoe je de persoonsvorm spelt van de zwakke werkwoorden.

Je kunt ook de video bekijken van de vorige LessonUp.

 

Je kunt soms de zin ook in de vraagvorm zetten. Dan staat de pv vooraan in de zin.

Dat geldt niet voor zinnen die al in de vraagvorm staan en beginnen met 'wie, waarom, wat en hoe'

Oefenen

Noteer bij de volgende zinnen de juiste spelling van de persoonsvorm.

Leslie (werken) gisteravond tot 23:00 in de AH.

Derk (vertellen) aan Linda al zijn geheimen.

Deze trui (passen) goed bij mijn grijze broek.

Gister (verbranden) mijn broertje zich aan de vuurkorf.

Wij (durven) vorig jaar nog niet in de achtbaan.

(Wassen) jij je handen altijd zonder zeep?

De conciërge (verloten) gisteren in de kantine de laatste broodjes.

Wat is een voltooid deelwoord?

Bij veel werkwoorden zie je dat het een voltooid deelwoord wordt door ge-  ervoor te zetten. Het voltooid deelwoord staat altijd samen met de persoonsvorm in een zin.

Voorbeelden:

raken           Bernie werd geraakt door een bal van Tim.

wassen        Mijn vader heeft de sla eerst gewassen.

huilen          Kevins kleine zusje heeft de hele nacht gehuild.

 

Je kunt soms de zin ook in de vraagvorm zetten. Dan staat de pv vooraan in de zin.

Dat geldt niet voor zinnen die al in de vraagvorm staan en beginnen met 'wie, waarom, wat en hoe'

 Voltooid deelwoord

Er zijn ook werkwoorden die al met ge- be- ver- of her- beginnen. Zoals: gebeuren, beginnen, vertellen en herinneren. 

In de persoonsvorm (pv) schrijf je deze werkwoorden anders dan als voltooid deelwoord (vd). Op de volgende slide staan wat voorbeelden.

 

Je kunt soms de zin ook in de vraagvorm zetten. Dan staat de pv vooraan in de zin.

Dat geldt niet voor zinnen die al in de vraagvorm staan en beginnen met 'wie, waarom, wat en hoe'

Wat is het verschil tussen pv en vd?

Persoonsvorm

Het gebeurt.

Hij begint.

Zij vertelt.

Hij herinnert zich.

Voltooid deelwoord

Het is gebeurd.

Hij is begonnen.

Zij heeft verteld.

Hij heeft zich herinnerd.

Je kunt soms de zin ook in de vraagvorm zetten. Dan staat de pv vooraan in de zin.

Dat geldt niet voor zinnen die al in de vraagvorm staan en beginnen met 'wie, waarom, wat en hoe'

Hoe schrijf je het voltooid deelwoord?

Gebruik de regel van 't sexy fokschaap:

Hele werkwoord zonder -en.

Is de laatste letter t, s, x, f, s, ch of p? Dan schrijf je het vd met een -t aan het einde.

Hij heeft verteld.   ( vertel )

Zij heeft gefietst.  (fiets  )

De verlengproef

Verleng het vd door er een bijvoeglijk naamwoord van te maken.

Het vertelde verhaal

De gefietste route

Je kunt soms de zin ook in de vraagvorm zetten. Dan staat de pv vooraan in de zin.

Dat geldt niet voor zinnen die al in de vraagvorm staan en beginnen met 'wie, waarom, wat en hoe'

 Hoe schrijf je het voltooid deelwoord

Bij werkwoorden die beginnen met een voorzetsel (op, aan, uit, over enz.), blijft het voorzetsel vooraan staan en komt ge- of ver- in het midden van het werkwoord te staan.

Voorbeelden:

opgestaan - uitverteld - aangekomen - overgeboden.

 

Je kunt soms de zin ook in de vraagvorm zetten. Dan staat de pv vooraan in de zin.

Dat geldt niet voor zinnen die al in de vraagvorm staan en beginnen met 'wie, waarom, wat en hoe'

Oefenen

Noteer bij de volgende zinnen de juiste spelling van het voltooid deelwoord.

Tygo heeft het hele feestje zelf (organiseren).

Alle kosten voor het feestje hebben zijn ouders (betalen).

Hij heeft zelf de affiches met de aankondiging (maken).

Ook had hij het thema voor het feestje (bedenken).

Er hebben zich al veel vrienden voor het feestje (aanmelden).

Vooral via Instagram heeft Tygo veel interesse voor het feest (wekken).

Alle inspanning wordt (belonen) met en een geweldige opkomst.

Het voltooid deelwoord is het enige werkwoord in de zin?

1. ja
2. nee

Het voltooid deelwoord staat altijd samen met een persoonsvorm in de zin.

De stam van het werkwoord is

1. het hele werkwoord zonder -en
2. de ik-vorm

Als de laatste letter van de stam eindigt op een van de medeklinkers uit 't sexyfokschaap, dan

1. eindigt het vd met een -d
2. eindigt het vd met een -t

Einde Werkwoordspelling 1

Je weet nu hoe je persoonsvorm in de tt en vt schrijft met behulp van het schema op blz. 200 in het lesboek.

Je weet hoe je het voltooid deelwoord schrijft door de regel met 'sexyfokschaap of de verlengproef te gebruiken.

Einde Werkwoordspelling 1

Je weet nu hoe je persoonsvorm in de tt en vt schrijft met behulp van het schema op blz. 200 in het lesboek.

Je weet hoe je het voltooid deelwoord schrijft door de regel met 'sexyfokschaap of de verlengproef te gebruiken.