Het Zenuwstelsel

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 1

Periode 4

Periode 4

Week 1 t/m 5: Zenuwstelsel

AF: Anatomie en fysiologie hoofdstuk 9

P: Medische kennis hoofdstuk 14

Week 5: Herkansing/inhalen toets vorige periode

Week 6: Bespreken toets periode 5, herhalen zenuwstelsel

Week 7 t/m 9: Zintuigen en oefentoets

Het Zenuwstelsel: introductie

Lesdoelen:

Na deze les:
1. Heb je kennisgemaakt met het zenuwstelsel.
2. Kun je de onderdelen van het zenuwstelsel benoemen.
3. Kun je het zenuwstelsel indelen.

Wat heb je dit weekend gedaan?

Gamen

Bordspel

Naar buiten

Naar vrienden

Slapen

Huiswerk maken

Werken

Netflix

Sport

Iets anders...

Wat is de functie van het zenuwstelsel?

Functie zenuwstelsel

Lichaam wordt geregeld door:

zenuwstelsel en hormoonstelsel.

Zenuwstelsel:

1. Stuurt activiteiten in het lichaam aan

2. Zorgt voor wisselwerking tussen mens en omgeving

3. Regelt het bewustzijn

Functie zenuwstelsel

Via het zenuwstelsel krijgen hersenen informatie:

1. van buiten het lichaam

(via sensorische zenuwen van de zintuigen)

 en

2. van binnenin het lichaam

(bloeddruk, temperatuur, glucose etc.)

Hersenen verwerken deze informatie en laten het lichaam handelen

(spieren, klieren enz.)

Wat nemen we waar?

We nemen prikkels waar.

Externe prikkels:

Veranderingen in je omgeving (buiten je lichaam)

Interne prikkels:

Veranderingen in je lichaam

Een ........ is een orgaan dat reageert op bepaalde invloeden uit de omgeving

Een bepaalde invloed uit de omgeving noemen we een ........

Zintuigcellen zetten prikkels om in ......

zintuig

prikkel

impulsen

Anatomische indeling

Centraal zenuwstelsel:

Alles wat in bot ligt opgesloten

en 

Perifeer zenuwstelsel:

Alles hierbuiten (niet centraal)

Centraal zenuwstelsel

Hersenen

Hersenstam

Ruggenmerg

Centrale zenuwstelsel

Ruggenmerg

Schakel tussen hersenen en spieren/organen (lichaam)

• Hoofd en hals direct met hersenen verbonden.
• Romp en ledematen zijn met ruggenmerg verbonden.
• Impulsen gaan via ruggenmerg naar de hersenen.

Anatomische indeling

Centraal zenuwstelsel:

Alles wat in bot ligt opgesloten

en 

Perifeer zenuwstelsel:

Alles hierbuiten (niet centraal)

Functie Perifeer Zenuwstelsel

Vervoerders van 'prikkels' van zintuigen naar het CZS en van het CZS naar de spieren en organen.

1. motoriek

2. aanraken

3. evenwicht

4. visueel

5. geluid

Perifeer zenuwstelsel

Input en output d.m.v. 2 soorten zenuwen:

Input via sensorische zenuw: een gevoelszenuw (pijn, druk etc.)

Output via motorische zenuw: stuurt bijv. een spier aan

Het zenuwstelsel bestaat uit:

1. Centraal zenuwstelsel en lichaamszenuwen
2. Centraal zenuwstelsel en perifeer zenuwstelsel
3. Autonome zenuwstelsel
4. Perifeer zenuwstelsel en lichaamszenuwen

Hoe noemen we hersenen en ruggenmerg samen?

1. Zenuwstelsel
2. Hersenstelsel
3. Centraal zenuwstelsel
4. Autonoom zenuwstelsel

Functionele indeling:

Animaal vs autonoom

Animaal (somatisch): werkt via je wil en is dus ‘bestuurbaar’. Hiermee stuur je je skeletspieren aan. 

Autonoom: wordt automatisch door het lichaam geregeld.

Bijv. 

 

Animaal vs autonoom

Animaal (somatisch): wel invloed / bewust

Autonoom: geen invloed / onbewust

 

Geef een voorbeeld van het animale zenuwstelsel

1. Ademhaling
2. Lopen
3. Knipogen
4. Spijsvertering

Geef een voorbeeld van het autonome zenuwstelsel

1. Ademhaling
2. Lopen
3. Knipogen
4. Spijsvertering

Autonoom zenuwstelsel

Autonoom zenuwstelsel bestaat weer uit twee delen, een sympatisch en een parasympatisch deel.

Deze vullen elkaar aan en zorgen voor evenwicht:

als het ene deel actief is, is het andere in rust en omgekeerd.

 

Autonoom zenuwstelsel

Sympathisch systeem: vechten of vluchten

Is actief als de “mens” actief is.

Stimuleert o.a. de hartslag, ademhaling

Parasympathisch systeem: rusten en opladen

Is actief als de “mens” rust.

Stimuleert o.a. de spijsvertering

 

Sleep de kenmerken naar het juiste zenuwstelsel

Heb je niet alles goed? Druk op reset.

Sympatisch zenuwstelsel

Parasympatisch zenuwstelsel

Stimulatie van de hartactiviteit en ademhaling

Opslag reservevoedsel

Bloedvatverwijding in spijsverteringsorgaan

Afgifte adrenaline

Minder energieverbruik

Toename zweetproductie

Waar is het zenuwstelsel verantwoordelijk voor?

1. Verwerken van informatie
2. Instructies naar organen en spieren
3. Informatie opslaan in het geheugen
4. alle genoemde antwoorden

Als je parasympathische zenuwstelsel meer doet dan je sympatische zenuwstelsel, dan ben je...

1. in rust
2. in actie

Lesdoelen:

Na deze les:
1. Heb je kennisgemaakt met het zenuwstelsel.
2. Kun je de onderdelen van het zenuwstelsel benoemen.
3. Kun je het zenuwstelsel indelen.

Zijn de lesdoelen behaald?

-1100

Dit heb ik vandaag geleerd:

Volgende les:

Zenuwen

                Indeling zenuwstelsel

perifeer zenuwstelsel

centraal zenuwstelsel

autonoom zenuwstelsel

animaal of somatisch zenuwstelsel

sympatisch zenuwstelsel (actie)

parasympatisch zenuwselsel (rust)