Week 35 Les 1 kennismaken + start Taalverzorging 1 (herhaling)

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Nederlands

Nederlands

Wie is je docent Nederlands?

Wat doen we dit jaar bij het vak Nederlands?

Wat neem je mee? 

Het vak Nederlands

Taalverzorging (grammatica, spelling, formuleren)

Fictie 

Begrijpend lezen

Schrijven

Meenemen

Je werkboek (B mag in je kluisje)

Een leesboek, tijdschrift of strip

Je iPad (opgeladen; neem voor de zekerheid je oplader mee naar school)

Je etui

Oortjes 

Meenemen

Je werkboek (B mag in je kluisje)

Een leesboek, tijdschrift of strip

Je iPad (opgeladen; neem voor de zekerheid je oplader mee naar school)

Je etui

Oortjes 

Taalverzorging

Grammatica: het bouwplan van een zin

Hoe zit de zin in elkaar?

Wat gebeurt er? Wat is de handeling? (werkwoord)

Wie doet dat? (zelfstandig naamwoord)

Hoe? 

Andere zinsdelen?

Samen zin 1 en 2

Persoonsvorm (pv)

De persoonsvorm is een werkwoord dat zich

aan kan passen aan het onderwerp van de zin.

Verandert het onderwerp, dan verandert de persoonsvorm mee.

Ik loop

Jij loopt

Wij lopen

Persoonsvorm (pv)

De persoonsvorm geeft aan of een zin in de tegenwoordige

of verleden tijd staat.

Ik loop - ik liep

Jij bakt - jij bakte

Wij zien - wij zagen

1. Tijdproef

Zet de zin in een andere tijd.

Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm.

Ik heb een groene fiets

Hij moest zijn fietsband gaan plakken

Janneke praat heel zachtjes

Ik had een groene fiets

Hij moet zijn

fietsband gaan plakken

Janneke praatte heel zachtjes

2. Getalproef

Verander het onderwerp van de zin. 

Het werkwoord dat ook verandert, is de persoonsvorm. 

Ik krijg nieuwe schoenen

Hij eet alle snoep op.

Mijn vriend wil graag naar het zwembad

Jij krijgt nieuwe schoenen

Wij eten alle snoep op.

Mijn ouders willen graag naar het zwembad. 

Wat is de persoonsvorm in de zin:
Aan welke zanger zat jij te denken?

Werkwoordelijk gezegde 

Alle werkwoorden in de zin, inclusief de persoonsvorm. 

'Te' of 'aan het' voor een werkwoord? Dan hoort dat er ook bij.

Wat is het werkwoordelijk gezegde (wg) in de zin?

Zou jij dit schilderij op willen hangen?

1. zou willen
2. zou willen hangen
3. zou op willen hangen
4. zou ophangen

Wat is het WG?

Ik ben aan het chillen.

Onderwerp

wie of wat + werkwoordelijk gezegde

Mijn oma heeft gisteren een hond uitgelaten.

Heb jij hem een bloemetje gegeven?

Welke vraag moet je stellen om het onderwerp in de zin te vinden?

Wat is het onderwerp?

Mijn broertje en ik staan om acht uur op.

1. ik
2. Mijn broertje en ik
3. mijn broertje
4. broertje

Wat is het onderwerp?

Geeft hij de bloemen water?

Zinsdelen

Welke zinsdelen horen bij elkaar?

Wat zijn zinsdelen?

• Een zin bestaat uit zinsdelen.

• Een zinsdeel kan bestaan uit één woord, maar ook uit een paar woorden die bij elkaar horen.

• Belangrijk: de persoonsvorm is altijd een zinsdeel!

Zinsdelen vinden

Voorbeeld

Tussen zinsdelen zet je deze streepjes: | of /

Stap 1: Zoek de persoonsvorm en zet deze tussen  streepjes: 

Je hebt het eerste zinsdeel al gevonden!

De dokter | heeft | aan de patiënt een pijnlijke prik gegeven.

Stap 2: Welke woorden kunnen vóór de persoonsvorm staan? Puzzelen en schuiven maar!

De dokter  heeft  aan de patiënt een pijnlijke prik  gegeven

• De dokter | heeft | aan de patiënt een pijnlijke prik | gegeven
  
• Aan de patiënt | heeft | de dokter een pijnlijke prik | gegeven
  
• Een pijnlijke prik | heeft | de dokter aan de patiënt | gegeven
  

De dokter  heeft  aan de patiënt een pijnlijke prik  gegeven

De dokter | heeft | aan de patiënt | een pijnlijke prik | gegeven

Verdeel de zin in zinsdelen:

Mijn ouders hebben mij gisteren een chocoladereep gegeven.

Hoe vind je het lijdend voorwerp?

• Je stelt deze vraag:           wie of wat + wg + ow

                      Heb / jij / die chocoladereep / gisteren / opgegeten?

pv: heb

wg: heb opgegeten

ow: jij                                            

                                   lv: wie of wat + wg (heb opgegeten) + ow (jij)

Wat is het lijdend voorwerp?
Vorige week gaf ik een cadeau aan mijn buurman.

1. vorige week
2. een cadeau
3. ik
4. aan mijn buurman

De buurman heeft de bloemen water gegeven.

Wat is het lijdend voorwerp?

1. De buurman
2. de bloemen
3. water
4. de bloemen water

Huiswerk

Maak van Taalverzorging blz. 32/33 opdracht 2a + 2b 

(2c hoeft niet)

Ben je klaar? Dan mag je vast beginnen met opdracht 3.

Volgende les

• Verder met grammatica
• Naar de mediatheek
  
• Enquête lezen invullen