Basisstof 3 Bacteriën en schimmels M3 2024-2025

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Welkom

- Ga zitten volgens het plattegrond

- Pak je boek erbij (basisstof 4.3)

- Start je iPad of laptop op

- Log in bij deze LessonUp

Globale planning

Wat gaan we doen?

- Herhaling 4.2 'Organismen ordenen' (G/O/R)

- Leerdoelen/taaldoelen/lesprogramma (G/O/R)

- Uitleg basisstof 3 'bacteriën en schimmels' (O/R)

- Zelfstandig werken (+ vragen beantwoorden)

- Check leerdoelen (G/O/R) met afsluiting

Terugblik

Sleep van groot naar klein

1

2

3

4

5

Orden

Klassen

Rijken

Soorten

Stammen

Celkern	Nee	Ja	Ja	Ja
Celwand	Ja	Ja	Nee	Ja
Bladgroen korrels	Nee	Nee	Nee	Ja

Sleep de 4 rijken naar de goede plek in de tabel

Bacteriën

Planten

Schimmels

Dieren

Leerdoelen/vaktaaldoelen

Aan het einde van de les kun je:

• De kenmerken van bacteriën benoemen.
• De kenmerken van schimmels benoemen.
• Nuttige en schadelijke toepassingen van schimmels en bacteriën te noemen. En weet je wat biotechnologie is.

Aan de slag GROEN

Stap 1: Lees de tekst van BS3

Stap 2: Maak opdracht 3, 5 t/m 7 en 9 (in je werkboek)

Stap 3: Kijk je gemaakte huiswerk na (zie SOM voor antwoorden)

Stap 4: Stel je vragen

Stap 5: Bekijk het filmpje op de laatste dia (bacterie/virus)

Stap 6: Maak test jezelf 4.3 (online)

BACTERIEN & SCHIMMELS

Bacteriecel

(soms zweepharen)

soorten bacteriën

groei bacterie 

Sterilisatie

 (130 graden)

ZUUR

ZOUT

HOGE TEMP.

Bacterie

      Schimmels 

Eencellig                     Meercellig

Gisten                           Schimmeldraden

Eencellige schimmels

• Voortplanting door deling: knopvorming
• Voorbeeld: gist (in brood, bier, wijn)

Meercellige Schimmels

•  Hebben schimmeldraden, voortplanting dmv sporen

Bestaan uit: dunne draden

Planten zich voort door: sporen
(=knopvorming op een cel)

Paddenstoelen

Sommige schimmels vormen paddenstoelen (= een orgaan).
Dat zijn de vruchtlichamen van de schimmels waarin sporen zich ontwikkelen.

Schimmeldraden + de paddenstoel vormen het organisme

Vermeerderen: schimmels en bacteriën

Nuttig en schadelijk

Schimmels en bacteriën kunnen zowel nuttig als schadelijk zijn.

Schimmels en bacteriën noemen we ook wel reducenten.

Reducenten zijn nuttig, want zij breken dode organismen af. Hierbij ontstaan weer voedingsstoffen voor planten.

Nuttige schimmels

Dus schimmels die ons helpen

Opruimen

Eten

Wijn & bier

antibiotica

Brood

Schadelijke schimmels

Nuttige bacteriën 

Schadelijke bacteriën

• Voedselbederf, door bijvoorbeeld Salmonella bacteriën op rauwe kip en vleesproducten

     => Goede hygiëne!!!

1. Handen wassen en gebruik schone spullen
2. Schil of was je eten
3. Verwarm het eten goed: dat doodt de meeste bacteriën
4. Bewaren in de koelkast of vriezer en niet te lang

• Ziek worden door bacteriën (ontstekingen). Altijd bestrijden met een antibioticum!

Biotechnologie

Verzamelnaam voor technieken waarbij mensen organismen (zoals bacteriën en schimmels) gebruiken om producten te maken.

Voorbeelden:

• Hormoon insuline - gemaakt mbv bacteriën
• Zoetstof aspartaam - gemaakt mbv bacteriën
• Enzymen (eiwitten) in wasmiddelen - gemaakt mbv bacteriën
• Medicijn penicilline - gemaakt mbv penseelschimmel (infecties met bacteriën worden bestreden met een antibioticum (bijv penicilline)
• Bereiding brood, bier en wijn - gemaakt mbv gist (eencellige schimmel) voor bere

 

Aan de slag ORANJE

Stap 1: Lees de tekst van BS3

Stap 2: Maak opdracht 1 t/m 7 (behalve 4) (in je werkboek)

Stap 3: Kijk je gemaakte huiswerk na (zie SOM voor antwoorden)

Stap 4: Stel je vragen

Stap 5: Maak test jezelf 4.3 (online)

Verlengde instructie ROOD

Samen maken we opdracht 3. Pak je boek pag 259

Daarna zelfstandig aan de slag met:

Stap 1: Lees de tekst van BS3

Stap 2: Maak opdracht 1 t/m 7 (in je werkboek)

Stap 3: Kijk je gemaakte huiswerk na (zie SOM voor antwoorden)

Stap 4: Stel je vragen

Stap 5: Maak test jezelf 4.3 (online)

check leerdoelen...

Leerdoelen

• De kenmerken van bacteriën benoemen.
  
• De kenmerken van schimmels benoemen.
  
• Nuttige en schadelijke toepassingen van schimmels en bacteriën te noemen. En weet je wat biotechnologie is.

Hoe vermeerderen schimmels en bacteriën zich?

1. Bacteriën maken sporen en schimmels doen aan celdeling
2. Bacteriën en schimmels doen aan celdeling
3. Bacteriën en schimmels maken sporen
4. Bacteriën doen aan celdeling en schimmels maken sporen

Bacteriën hebben geen celkern. Maar hebben bacteriën dan wel DNA?

1. Ja
2. Nee

Je start met 2 bacteriën.
Hoeveel bacteriën zijn er na een uur, als de bacteriën zich iedere 30 minuten delen?

1. 2
2. 4
3. 6
4. 8

Meercellige schimmels bestaan uit schimmeldraden

1. Waar
2. Niet waar