In deze les zitten 10 slides, met interactieve quiz en tekstslides.
Onderdelen in deze les
De Nederlandse Opstand
Slide 1 - Tekstslide
Doelen
Aan het einde van de les kan ik:
Twee oorzaken van de Nederlandse Opstand benoemen
Verklaren in welk jaar de Nederlandse Opstand begint
Het godsdienstbeleid van Willem van Oranje uitleggen
Verklaren waarom de Nederlanden een republiek worden
Het belang van 9 gebeurtenissen uitleggen
Slide 2 - Tekstslide
Kenmerkend aspect
Het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van een Nederlandse staat.
Slide 3 - Tekstslide
Karel V
Via erfopvolging komen de Nederlanden in handen van Karel V (zie HC1)
Gewesten zijn veel vrijheid gewend -> stadhouder vertegenwoordigt de landsheer
Om besturen te vereenvoudigen schaft hij privileges van de gewesten af
Gevolg: particularisme
Door humanisme zijn Nederlanders ontvankelijk voor calvinisme
1550: bloedplakkaten: vervolging calvinisten
Slide 4 - Tekstslide
Escalatie
1555: Filips II voert vervolgingen op
Landvoogdes Margaretha van Parma ontvangt in 1566 Smeekschrift der edelen
Weigering door Filips II leidt tot Beeldenstorm (1566)
IJzeren Hertog van Alva moet orde herstellen: Raad der Beroerten (1567)
Niet alleen Beeldenstormers maar óók belangrijke edelen worden terechtgesteld
Doel: mogelijke opstand kop in drukken
Slide 5 - Tekstslide
Oorlog
1568: Slag bij Heiligerlee: Willem van Oranje valt Nederlanden binnen
Doel: Alva verdrijven, de opstand beëindigen, macht Filips II herstellen
Initieel succes, vervolgens verlies en desintegratie leger
Vele oorlogen kosten Spanjaarden veel geld: invoering Tiende Penning (1569)
1572: Watergeuzen nemen Den Briel in
Propaganda Willem van Oranje presenteert dit als zijn succes -> keerpunt Opstand
Slide 6 - Tekstslide
Pacificatie
Godsdienstbeleid Oranje: samenwerking protestant en katholiek
Nationale strijd tegen Spanjaarden
1574: Ontzet van Leiden
Spanje gaat bankroet door vele oorlogen
1576: Spaanse Furie: soldaten trekken plunderend door zuidelijke Nederlanden
Gevolg: Pacificatie van Gent: samenwerking noord en zuid
Protestantse arrogantie leidt al snel tot spijt in zuiden...
Slide 7 - Tekstslide
Splitsing
1579: Unie van Atrecht: zuidelijke gewesten zweren trouw aan Filips II
1579: Unie van Utrecht: noordelijke gewesten beloven samen verder te gaan
Basis voor de Republiek
1581: Plakkaat van Verlatinghe
Na lange zoektocht naar nieuwe heer besluiten Staten-Generaal zelf te besturen
1588: uitroepen Republiek
1588: verslaan Spaandse Armada
Einde Spaanse macht in Europa
Slide 8 - Tekstslide
Perspectief
Nederlandse Opstand één van de vele godsdienstconflicten
Frankrijk: conflicten over erfopvolging troon krijgen godsdienstkarakter
1572: Bartholomeusnacht
1598: Edict van Nantes
Duitsland: godsdienstoorlogen van Karel V & Dertigjarige Oorlog (1618-1648)
Daarnaast: dreiging van het Ottomaanse Rijk: Lepanto (1571), beleg van Wenen (1529 en 1683)
Slide 9 - Tekstslide
Je concludeert dat er in de specerijenhandel in de zestiende eeuw sprake is van continuïteit en van verandering. Licht dit toe door: een voorbeeld van continuïteit en een voorbeeld van verandering in de specerijenhandel te noemen en een kenmerkend aspect van de zestiende eeuw te noemen dat past bij deze verandering.