HH H3 Stoffen

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

HH                                              H3

Welke stofeigenschappen zijn er?

Voorbeelden van stofeigenschappen:

• kleur
  
• geur
• smaak 
• fase bij kamertemperatuur 

       (vast, vloeibaar of gasvormig)

• brandbaarheid
• smeltpunt en kookpunt
• geleiding
• dichtheid
• wel of niet magnetisch

Wat is dichtheid?

De dichtheid van een stof is in de natuur- en scheikunde de massa  (in gram) van 1 cm³ van een stof.

Dit betekend dat ieder voorwerp met een volume van 1 cm³  van 

dezelfde stof altijd de zelfde massa heeft.

Dichtheid berekenen

Dichtheid berekenen

De formule voor dichtheid is:

                                                 

Dichtheid=​volume​​massa​​

Een blokje heeft een massa van 135g en een volume van 50cm³. Bereken de dichtheid.

Gegeven:    m=135 g     V= 50 cm³

Gevraagd: Dichtheid =

Berekening: 

Antwoord:       = 2,7 g/cm³

ρ

ρ

Een blokje heeft een massa van 135g en een volume van 50cm³. Bereken de dichtheid.

Gegeven: m=135g     V=50cm³

Gevraagd: 

Formule: 

Berekening: 

Antwoord:                 g/cm³

ρ

ρ=​V​​m​​

ρ=​50​​135​​

ρ=2,7

Zinken, zweven en drijven

Pictogrammen

Dosis

De hoeveelheid die je van een stof binnenkrijgt heet de dosis. Bij een te kleine dosis werken medicijnen niet goed. Bij een te grote dosis kunnen medicijnen schadelijk voor je lichaam zijn.

Fasedriehoek

Smelt- en kookpunt (zuivere stof)

Smelt- en kooktraject (mengsel)

Zuivere stof vs mengsel

Suspensie

Een suspensie is een troebel mengsel van een vaste stof in een vloeistof. 

Voorbeelden: sinaasappelsap, verf, melk

Troebel betekent dat je niet door een vloeistof heen kan kijken. Tegenovergestelde van helder. 

Oplossing

Een oplossing is een helder mengsel van een vaste stof in een vloeistof. 

Voorbeelden: appelsap, water, spiritus, thee

Helder betekent dat je er doorheen kan kijken, een heldere vloeistof is doorzichtig. Tegenovergestelde van troebel. 

Emulsie

Mengsel van fijnverdeelde vloeistoffen, altijd troebel. 
Een emulsie kun (voor eventjes) goed laten mengen door toevoegen van een emulgator. 

Voorbeeld: mayonaise

emulgator

Een emulgator zorgt ervoor, dat een emulsie niet gaat ontmengen.

zeep
eigeel (in mayonaise)

Oplossing molecuulweergave

Suspensie molecuulweergave

Filtreren

Een suspensie heeft allemaal kleine deeltjes in de vloeistof zweven. Deze kun je dmv filtreren er uit halen. 

Voorbeeld: koffie of thee maak je door te filtreren.

Filtreren

Als je naar de moleculen kijkt wanneer je aan het filtreren bent ->

Indampen

Bij indampen kook je de oplossing waarbij de vloeistof verdampt. De vaste stof die achterblijft op het indampschaaltje is het residu. 

Zo kun je bijvoorbeeld zout uit zeewater halen. 

Bezinken

De stof met de hoogste dichtheid zakt naar de bodem

Soorten afval

- Glasafval

- Elektronisch afval

- Oud papier

- Plastic en blik

- GFT (groente, fruit en tuinafval)

- KCA (klein chemisch afval)

- Restafval

Oefenen

Kies uit de volgende opdrachten:

• Oefentoets 1 & 2
• Opdrachten dichtheid berekenen op SOM (in de bijlage)