Week 7 Ziekenhuis (WH) - Stofwisseling en endocrien - BBL 2e jaars

What's happening - ziekenhuis
Week 7: ziekten van stofwisseling, endocriene stelsel en immuunsysteem
Inhoud
hormoonstelsel
mn schildklier en Cushing

SLE
myasthenia gravis
1 / 33
volgende
Slide 1: Tekstslide
Verpleging en verzorgingMBOStudiejaar 2

In deze les zitten 33 slides, met tekstslides.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

What's happening - ziekenhuis
Week 7: ziekten van stofwisseling, endocriene stelsel en immuunsysteem
Inhoud
hormoonstelsel
mn schildklier en Cushing

SLE
myasthenia gravis

Slide 1 - Tekstslide

na deze les. 
- Volgende week: KNO
- week 9: responsie > wat willen jullie? 

nog 2 opdrachten 
- 1 opdracht over deze week > in lesson-up
 te vinden. > inleveren deze week. 
- 1 opdracht: casusbeschrijving (zie opdracht in teams) > uiterlijk 24 juni

Slide 2 - Tekstslide

hoofdleerdoel

De student heeft de benodigde kennis om te kunnen zorgen voor zorgvragers met de meest voorkomende aandoeningen aan de stofwisseling, endocriene stelsel en immuunsysteem in het ziekenhuis.  
 
Subleerdoelen
De student kan:  
  
Stofwisselingsziekten en endocriene ziekten  
- de ligging, bouw, functie en werking van het hormoonstelsel beschrijven 
- de functie en werking van de stofwisseling beschrijven 
- de oorzaken, de gevolgen, de symptomen en de behandelingen beschrijven van stofwisselings- en endocriene ziekten, in het specifiek van: 
     o hyper- en hypothyreoïdie 
     o Cushing 
 

Slide 3 - Tekstslide

subleerdoelen vervolg
- beschrijven welke veelvoorkomende ingrepen uitgevoerd worden bij stofwisselings- en endocriene ziekten en de complicaties hiervan benoemen, in het specifiek: 
o strumectomie  
  
Systeemziekten en auto-immuunziekten 
- de bouw, functie en werking van het afweersysteem beschrijven 
- de oorzaken, de gevolgen, de symptomen en de behandelingen beschrijven van systeem- en auto-immuunziekten, in het specifiek van 
         o SLE 
         o Myasthenia gravis 

Slide 4 - Tekstslide

Bijbehorende literatuur: 

Zorgpad, Algemeen ziekenhuis, 
Hoofdstukken 13 en 19 

Slide 5 - Tekstslide

- het spijsverteringskanaal
- oncologie. 

Vragen? 

Slide 6 - Tekstslide

Hormoonklieren - wat zit waar?  
naam?
waar is het voor? 

Slide 7 - Tekstslide

Hormoonklieren- antwoorden. 
De hormoonklieren in het lichaam zijn: 
- de hypothalamus
- pijnappelklier
- De hypofyse 
- De schildklier 
- De bijschildklieren 
- De alvleesklier 
- De bijnieren 
- De geslachtsklieren (eierstokken en zaadballen) 

Extra: vlak bij hart: thymus

Slide 8 - Tekstslide

Communicatie in het lichaam.

Slide 9 - Tekstslide

Endocriene systeem = hormoonstelsel
Het hormonale of endocriene systeem regelt dingen als groei, stofwisseling en geslachtsontwikkeling.  
 
Een hormoon is een chemische stof die in het lichaam wordt gemaakt en die via de bloedbaan specifieke organen werkzaam maakt 
 
Hormonen worden geproduceerd in de zogenaamde endocriene klieren.  
 
Endocrien wil zeggen dat er iets aan de bloedbaan wordt afgegeven

Slide 10 - Tekstslide

Overzicht hormoon aansturing

Slide 11 - Tekstslide

Regulatie van hormonen - algemeen

Slide 12 - Tekstslide

Stofwisseling

https://www.stofwisselingsziekten.nl/stofwisselingsziekten/ 

Vragen: 
Wat is het verschil tussen een stofwisselingsziekten en ziekten van endocriene stelsel? 

Waarom staat het bij deze leerdoelen, denken jullie? 
 
Hoe sporen ze stofwisselingsziekten op? 

Slide 13 - Tekstslide

Schildklier werking en feedback systeem
- wat gebeurt er als er iets mis gaat? 

- wat als de schildklier geen hormoon kan produceren, wat betekent dat voor deze cascade en feedback?

Slide 14 - Tekstslide

Schildklieraandoeningen
HYPERTHYREOIDIE
- Snelle pols/hartkloppingen 
- Last vd warmte 
- Sterke transpiratie 
- Tremoren 
- Diarree 
- Druk en opgejaagd, nerveus, - verward, huilerig 
- Gewichtsafname (ondanks goed eten) 
- Soms sterk uitpuilende ogen en struma (ziekte v Graves-Basedow) 

HYPOTHYREOIDIE
- Trage pols 
- Dik 
- Bleek/pafferig gelaat 
- Droge huid 
- Kouwelijk, traag, apatisch, weinig actie 
- Vermoeidheid, verwardheid, depressie 
- In later stadium myxoedeem 
(- struma en uitpuilende ogen zijn hier ook mogelijk. Komt wel minder vaak voor)

Slide 15 - Tekstslide

Struma
Graves
NEXT : behandeling

Slide 16 - Tekstslide

Behandelingen

HYPERTHYREOIDIE
- Schildklierremmende medicijnen 
         Strumazol ®  
- (sub)totale strumectomie 
- Behandeling met radioactief jodium 
 
- Behandeling van symptomen 

HYPOTHYREOIDIE
- Toedienen van schildklierhormonen: 
          Levothyroxine ® 
          Thyrax ® 

STRUMECTOMIE 
Sub of totale: 
- Bij hypertheroïdie 
- Verwijderen van beide helften van de schilklier of een gedeelte hiervan 
- Totale strumectomie> bij schildklierkanker 
 
Wat is het risico van een strumectomie? 
- Hypothyreoïdie!!!!

Slide 17 - Tekstslide

Bijnieren - bouw en werking
Bijniermerg en bijnierschors 
- Bijnierschors 
       mineralocorticoïden  
       glucocorticoïden 
       geslachtshormonen 
 
Bijniermerg 
      Adrenaline  
      Noradrenaline

Slide 18 - Tekstslide

Ziekte van Cushing
Teveel productie van corticosteroïden (hyperproductie) 
          Bijnierschors 
          Stress hormonen >> ONTSTEKING 
  
De meest opvallende verschijnselen daarvan zijn: 
   - vetophoping, wat erg op ‘gewone’ vetzucht lijkt 
   - een dunne huid, door eiwitverlies 
   - rond en rood gezicht, het zogenaamde vollemaansgezicht 
   - veel blauwe plekken als gevolg van broze vaten door de hoge 
                          bloeddruk 
   - verandering van secundaire geslachtskenmerken, zoals baardgroei en           verzwaring van de stem bij vrouwen en borstvorming bij mannen 

vollemaansgezicht

Slide 19 - Tekstslide

- hoe werkt het hormoonstelsel? 
- hyper en hypothyreoidie
- ziekte en syndroom van Cushing

nog vragen? 

Slide 20 - Tekstslide

Afweersysteem - bij ziekte verwekkers(1) 
Bouw van de afweer? (betrokken onderdelen van...)
 1 Barrières: 
     - Huid, sfincters, trilhaarepitheel, 
     - slijmlaagjes
     -  zuurgraad van de maag, zuurgraad 
          vagina, zuurgraad van de huid, 
    - darmflora, huidflora, vaginaflora
    - lysoym in speeksel, vocht en slijm. 

2 Antistoffen 

3 Witte bloedcellen (leukocyten) en de differentiaties daarvan. (zie volgende dia)  

ook belangrijk:  Lymfatisch systeem (thymus, milt, lymfeklieren en lymfeweefsels) 

Slide 21 - Tekstslide

Afweersysteem - bij ziekte verwekkers (2) 
Aspecifieke afweer
- 1e afweerlinie : barrières, zie vorige dia
- 2e afweerlinie:  hulptroepen. 
    * aantrekking door: interferonen (eiwitten die de    
      onderstaande  cellen aantrekt) + stoffen ziekteverwekker
       - granulocyten 
       - macrofagen
       - killercellen
      
Specifieke afweer of immuniteit
   - antigeen op / door de ziekteverwekker kom in 
       contact met lichaamscellen
   - lymfocyten gaan mobiliseren
          - B lymfocyten (rode beenmerg)
                   *vermenigvuldigen razendsnel
                   maken antistoffen > ziekte verwekker dood
                   * daarna geheugen-B-lymfocyten > immuniteit. 
          - T lymfocyten (in thymus=zwezerik)
                 *  vallen cellen aan (besmette lichaamscellen, 
                        abnormale lichaamscellen, zoals kanker)
                 * ook hier T-geheugencellen

Slide 22 - Tekstslide

Afweersysteem -  overzicht (3) 
er komt een trauma/ziekte verwekker op je lichaam af
eerste barriere faalt. 
tweede afweer komt in actie: 
grunulocyten, macrofagen, killercellen
weefselschade
kapotte weefsel geeft ontstekingsmeditoren af, oa interferonen 
kapotte weefsel vertoont ontstekingsreactie: 
- roodheid
- warmte
- zwelling
- pijn
- pus
- gestoorde functie. 
geheugencellen worden aangemaakt voor de volgende keer. 
= specifieke afweer
= immuniteit. 

Slide 23 - Tekstslide

Wat kan er mis gaan in het afweersysteem? 
- te weinig werking > infecties
- herkent microorganisme niet/laat > infectie

- overdreven reactie > allergie
- valt het eigen lichaam aan > auto-immuunziekte 

- herkent transplantatie of bloedtransfusie als lichaams vreemd > afstoting reactie. 

Slide 24 - Tekstslide

Afweersysteem > inleiding ! 
Hoe werken vaccinaties? 
en hoe zit dat nou met de Corona vaccinaties?
- mRNA vaccinatie
- effectiviteit?? 

Slide 25 - Tekstslide

- hoe werkt het afweersysteem. 

Nog vragen? 

Slide 26 - Tekstslide

Systeemziekten
Ziekten waarbij een bepaald celsysteem is aangedaan 
Zijn niet op 1 bepaalde plaats in het lichaam gelokaliseerd 
 
Vaak auto-immuunziekte 
 
Geen oorzaak bekend?? 
Zie volgende dia’s

Slide 27 - Tekstslide

Auto-immuunziekten en systeem ziekten. 
       Het verschil is best een beetje lastig
Auto-immuunziekten zijn aandoeningen waarbij het afweersysteem van het lichaam actief is tegen het eigen lichaam.

Systeemziekten zijn ziekten waarbij een bepaald celsysteem is aangedaan. Deze ziekten zijn dan ook niet op één bepaalde plaats in het lichaam gelokaliseerd. Op die verschillende plaatsen is het ziekteproces echter hetzelfde. 

Vaak is een systeemziekte een auto-immuunziekte, maar niet altijd. 

Slide 28 - Tekstslide

SLE (systemische lupus erythematosus)
Wat is het? 
- Auto-immuun 
- Lichaam maakt ontstekingseiwitten aan 
- Constante ontsteking tegen het eigen lichaam. 

Symptomen algemeen; 
- Koorts 
- Vermoeidheid 
- Algehele malaise 
- Huidafwijkingen : scala aan problemen. 
- ontstekingen bv gewrichten, nieren, hart. 
- pijnklachten           
 
Behandeling; 
- Symptoombestrijding: pijnstilling en bloedverdunners
- anti-inflammatoire medicatie > veel bijwerkingen
- adviezen over leefstijl
- begeleiding. 
hoofdstuk 19
pg 3.1 

Slide 29 - Tekstslide

MG (= myasthenia gravis) 
Spierzwakte door een foute prikkel tussen zenuwen en spieren, door te weinig receptoren die reageren op de stof acetylcholine (auto-immuun tegen de receptoren wrs). 
soms thymoom. 
Vaak een grillig verloop 
 
Symptomen 
Dubbelzien 
Neerhangende oogleden 
Moeilijk slikken 
Slechte articulatie 
Totale verlamming > grote spieren in benen vaak eerst 
Verzwakte AH spieren 

Behandeling 
Symptoombestrijding
soms : IC en beademingsondersteuning 
Medicatie : minder afbraak acetylcholine, zodat er meer tijd is. 
Soms verwijdering van de thymus (zwezerik) 

zie ook hoofdstuk 19. 
paragraaf 3.5 

Slide 30 - Tekstslide

- systeemziekten
- specifiek over: 
      SLE
      myasthenia gravis


Zijn er nog vragen? 

Slide 31 - Tekstslide

wat nu? 

- nog 2 opdrachten 

- 1 opdracht over deze week > in lesson-up
 te vinden. > inleveren deze week. 
- 1 opdracht: casusbeschrijving (zie opdracht in teams) > uiterlijk 24 juni

Slide 32 - Tekstslide

Volgende keer: 

Ziekten van KNO gebied, strottenhoofd en de huid

Voorbereiding/bijbehorende literatuur 
Zorgpad, Algemeen Ziekenhuis, Hoofdstuk 17-18 

Slide 33 - Tekstslide