Ziektbeelden Hormoonstel

• Verzorging
• MBO
• Studiejaar 4

Hormoonstelsel

Welke organen behoren tot het hormoonstel?

1. Hypofyse
2. Nieren
3. Lever
4. Alvleesklier

Welk orgaan mis je bij dit plaatje van het hormoonstelsel

1. Bijnieren
2. Thymus
3. Pancreas
4. Eierstokken

Wat is het verschil tussen een endocriene klier (interne secretie) en een exocriene klier(externe secretie) ? 

Wat is de functie van receptoren in ons lichaam? 

Hormonen hebben pas effect wanneer zij gebonden worden aan specifieke ontvangers oftewel receptoren. Deze komen overal in het lichaam voor.

 

Voor het schildklierstimulerend hormoon komen alleen maar receptoren voor op de cellen van de schilklier (het zogenaamde doelwitorgaan).

     Andere hormonen hebben receptoren door het hele lichaam heen, zoals adrenaline en insuline.

Wat wordt er bedoeld met een ‘doelwitorgaan’?

Het orgaan waar de receptoren liggen voor een bepaald hormoon, dus de schildklier voor het schildklierstimulerend hormoon.

Negatieve feedback/terugkoppeling

• De concentratie van een hormoon in het bloed bepaald welk effect een    hormoon heeft op het lichaam.
  
• De concentratie van het hormoon wordt geregeld door een regelkring.
  
• De regelkring zorgt ervoor dat er meer hormoon wordt aangemaakt als de hormoonconcentratie in het bloed te laag of te hoog is
  
• Negatieve en positieve feedback
  

0

Schildklier

Schildklierhormonen

Thymus

De thymus zorgt voor de ontwikkeling van lymfocyten tot T-lymfocyten, die gevoelig zijn voor een bepaald antigeen; het zorgt voor de eliminatie van ongewenste autoreactieve klonen, ofwel T-lymfocyten die op lichaamseigen epitopen passen. Daarnaast produceert het hormonen (onder andere thymosine) die de groei en het afweersysteem stimuleren.

ADH = antidiuretisch hormoon

ADH = antidiuretisch hormoon 

• Remt via de nieren de urineproductie; 
  
• Het zorgt voor terugresorptie van water uit de nierbuisjes, wat een afname van de urinelozing tot gevolg heeft.
  
• Prikkel bij verhoging zoutconcentratie van het bloed en daling van de bloeddruk bij bijvoorbeeld bloedverlies
  

Oxytocine

Vrouw: dit hormoon zorgt tijdens de borstvoeding voor de samentrekking van de spiercellen rondom de melkgangen.

Man: dit hormoon zorgt tijdens de zaadlozing voor samentrekkingen van de zaadleider.

Prolactine

Prolactine stimuleert de ontwikkeling van de borstklieren en de productie van melk in de borstklieren na de bevalling.

 

Groeihormoon

Het groeihormoon bevordert de aanmaak 

van eiwitten en de groei.

De eiwitsynthese bevordert de ontwikkeling 

van spierweefsel.

Het groeihormoon stimuleert ook de lengtegroei doordat het de groeischijven activeert. Een tekort aan dit hormoon veroorzaakt dwerggroei; een teveel reuzengroei.

Diabetes mellitus

Alvleesklier: zorgt voor de aanmaak van insuline

Bij te veel glucose in het bloed wordt dit afgebroken door insuline

Bij diabetes maakt het lichaam te weinig diabetes aan of is het lichaam minder gevoelig geworden voor insuline. Hierdoor hoopt het glucose op in het bloed.

Diabetes mellitus type I

Diabetes mellitus type II

Zwangerschapsdiabetes

Hormonen in de schildklier

Schildklier maakt twee hormonen aan: 

T4 = Thyroxine

T3 = tri-joodthyronine

Beide hormonen zijn belangrijk 

voor de stofwisseling.

Schildklier wordt aangestuurd 

door TSH = thyroïdstimulerend hormoon, 

dat in de hypofyse wordt aangemaakt

Hypothyreoïdie

Te traag werkende schildklier, dus te weinig aanmaak van het hormoon.

Oorzaak: 

• Ziekte van Hashimoto = auto-immuunziekte waarbij antistoffen de schildklier beschadigen.
  
• Operatief verwijderen van de schildklier en een te kort aan   jodium

Congenitale hypothyreoïdie

Deze vorm komt voor bij pasgeboren baby's. Zij maken onvoldoende schildklierhormoon aan.

onbehandelde CE kan leiden tot een motorische of verstandelijke 

Hyperthyreoïdie

Dit is de medisch term voor een te snel werkende schildklier. De schildklier maat te veel hormonen aan.

Oorzaken:

• Door de ziekte van Graves = een auto-immuunziekte waarbij het lichaam antistoffen aanmaakt. Deze antistoffen kunnen een vergroting en versnelde werking van de schildklier veroorzaken = Struma
  
• Komt meestal voor bij vrouwen en is erfelijk.
  
• Door ontsteking (thyreoïditis)
  
• Blootstelling aan giftige stoffen of straling
• Afwijking aan de hypofyse

Groeien door hormonen

Lengtegroei wordt beïnvloed door 3 hormonen:

• Schildklierhormoon
  
• Groeihormoon (GH)
  
• Geslachtshormoon
  

Oorzaken:

• Groeihormoondeficiëntie (te weinig aanmaak van het groeihormoon
  
• Groeihormoon resistentie (het lichaam wordt ongevoelig voor het hormoon
  

G

Metaboolsyndroom

Het metaboolsyndroom is niet één bepaalde aandoening. Het is een combinatie  van symptomen die met elkaar in verband staan. 

Verhoogd risico op hart-en vaatziekten en diabetes type 2

Hyperlipidemie

In het bloed zitten diverse vetten: 

Triglyceriden

                                = Lipiden

Cholesterol

goede cholesterol = HDL

slechte cholesterol = LDL

Te hoog gehalte aan LDL en triglyceriden = Hyperlipidemie