T26 Zakelijk lezen Schrijfdoelen, feiten en meningen

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3,4

Welkom

Leesvaardigheid

Schrijfdoelen, feiten en meningen

Nederlands

Lesprogramma

1. Uitleg hoofdstuk 2.5 en 2.6 (20 minuten)
2. Zelfstandig werken aan leesvaardigheid opdrachten (20 minuten)

Tekstdoel	Uitleg	Tekstsoort	Voorbeeld
Informeren	De schrijver geeft veel feiten en juist niet zijn mening.	Informerende tekst	Nieuwsbericht, artikel.
Overtuigen	De schrijver geeft zijn mening met argumenten. Jij moet wat gaan vinden van iets.	Overtuigende tekst	Betoog
Mening geven	De schrijver wil je informeren over een kwestie, maar jou niet overtuigen. Je ziet juist meerdere aspecten.	Opiniërende tekst	Essay
Activeren	De schrijver wil je aanzetten tot handelen/je moet iets gaan doen.	Activerende tekst	Reclame
Amuseren	De schrijver wil dat je het leuk vindt en leest ter ontspanning.	Vermakende tekst	Roman
Gevoelens uitdrukken	De schrijver geeft niet zijn mening, maar legt uit waarom hij door iets boos, verdrietig of blij wordt.	Opiniërende tekst	Ingezonden brief naar de krant

Tekstdoelen

• Veel teksten zijn mengvormen van meerdere tekstdoelen.
• Bedenk daarom altijd wat het belangrijkste doel van de schrijver is.
  
  
• De schrijver schrijft de tekst voor een publiek, hij wil lezers bereiken. 
• Bedenk altijd goed voor wie de schrijver de tekst (vooral) heeft geschreven.

Lees de tekst.

Wat is het
doel van de tekst?

1. informeren
2. amuseren
3. Overtuigen
4. Activeren

Leg uit waarom dit een amuserende tekst is.

Lees de tekst.

Wat is het doel van de tekst?

1. informeren
2. amuseren
3. overtuigen
4. activeren

Wat kun je van deze informatie leren?

Herken je aan de uitspraken dat er een feit of een mening aankomt?
Sleep de uitspraken naar het juiste antwoord.

Uit onderzoek blijkt ...

Naar mijn idee...

Het is aangetoond dat ...

Het is bewezen dat...

Mijns inziens 

Ik ben het daar niet mee eens

FEIT

MENING

Ik vind dat...

Feiten

• Een tekst kan feiten en meningen bevatten.

• Een feit is een uitspraak over iets dat waar of niet waar is.

• Controleerbaar: je moet kunnen controleren of een uitspraak waar of niet waar is.
  

Mening

• Een mening (of opinie) is wat iemand ergens van vindt.
  
  

• Niet controleerbaar (geen bewijzen).
  
  
• Je kunt het eens of oneens zijn.

Lees steeds de berichtjes. Vul daarna in of het om een feit of mening gaat.

Feit of mening?

1. feit
2. mening

Feit of mening?

1. feit
2. mening

Feit of mening?

1. feit
2. mening

Feit of mening?

1. feit
2. mening

Feit of mening?

1. feit
2. mening

Waarop kun je letten om te bepalen of iets een feit of mening is?
(meerdere antwoorden mogelijk)

1. Bron; wie zegt het
2. Woordkeuze; objectief of subjectief
3. Doel; informeren of overtuigen
4. Toon; is er een neutrale of emotionele ondertoon

Aan de slag!

Ga aan de slag met het theorie- en opdrachtenboekje op de ELO (zie de bronnen van trede 26).

• Hoofdstuk 2.1 t/m 2.4 (hadden al af moeten zijn)
  
• Hoofdstuk 2.5 + 2.6 (huiswerk voor volgende week vrijdag)

Schrijf 2 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen