les paragraaf 3 en 4 verwijswoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

les paragraaf 3 verwijswoorden

Les formuleren

paragraaf 3 verwijzen met deze, die, dit en dat

De chimpansee is de bekendste mensaap. De chimpansee is bijna net zo groot als de mens, maar een stuk lichter, behaarder en iets minder intelligent. De chimpansee is wel sterker en de chimpansee kan veel beter klimmen. Toch blijft een chimpansee bij voorkeur op de grond. 

De chimpansee is de bekendste mensaap. De chimpansee is bijna net zo groot als de mens, maar de mens is een stuk lichter, behaarder en iets minder intelligent dan de chimpansee. De chimpansee is wel sterker en de chimpansee kan veel beter klimmen. Toch blijft een chimpansee bij voorkeur op de grond. 

les paragraaf 3 verwijswoorden

Verwijswoorden

Doel: 

• voorkomen dat je een zelfstandig naamwoord steeds herhaalt;
• een verwijswoord verwijst terug naar een woord dat eerder genoemd is.

les paragraaf 3 verwijswoorden

Welk verwijswoord?

• afhankelijk van het woordgeslacht van het zelfstandig naamwoord waarnaar het verwijswoord terugwijst.
• mannelijk (m), vrouwelijk (v) of onzijdig (o)
• mannelijk en vrouwelijk = lidwoord de 
• onzijdig =lidwoord het 

les paragraaf 3 verwijswoorden

de-woorden (mannelijk of vrouwelijk) -> die of deze

Onze hond, die oud is, loopt mank.

Mag ik jouw pen lenen, want deze schrijft niet fijn.

het-woorden (onzijdig) -> dit of dat

Ik zoek een spannend boek, en dit lijkt me wel wat.

Mijn boek, dat dik is, is een groot succes.

In mijn agenda, ... ik altijd bij me heb, hou ik al mijn afspraken bij.

1. dat
2. deze
3. dit
4. die

Roza heeft eindelijk een baantje gevonden ... ze leuk vindt.

1. dit
2. dat
3. die
4. deze

Het meisje ... daar loopt, is mijn nichtje.

1. dit
2. die
3. dat
4. deze

les paragraaf 3 verwijswoorden

Nu:

Maken formuleren §3 (blz. 234 - 235): opdr. 1 t/m 4

les paragraaf 3 verwijswoorden

Formuleren paragraaf 4

Verwijzen met persoonlijke en bezittelijke voornaamwoorden 

les paragraaf 3 verwijswoorden

Verwijswoorden paragraaf 4 

Lesdoel: op de juiste manier met persoonlijke en bezittelijke voornaamwoorden verwijzen naar mannelijke, vrouwelijke en onzijdige woorden

les paragraaf 3 verwijswoorden

deze, die, dit of dat?

Mark heeft een liedje in zijn hoofd en … neuriet hij al heel de dag.

Tim kijkt naar de serie ... hij al jaren volgt.

les paragraaf 3 verwijswoorden

Verwijzen met deze, die, dit of dat: 

Naar de-woorden wijs je terug met deze en die

Naar het-woorden wijs je terug met dit en dat

Functie van verwijswoorden?

les paragraaf 3 verwijswoorden

Functie: 

Een verwijswoord wijst meestal terug naar een woord of een groepje woorden dat eerder genoemd is. 

Herhalingen maken een tekst saai. Om te voorkomen dat je in een tekst steeds dezelfde zelfstandige naamwoorden schrijft, gebruik je verwijswoorden. 

les paragraaf 3 verwijswoorden

Verwijzen kun je met: 

- deze, die, dit en dat

- persoonlijke voornaamwoorden

- bezittelijke voornaamwoorden

les paragraaf 3 verwijswoorden

Verwijzen kun je met: 

- deze, die, dit en dat

- persoonlijke voornaamwoorden

- bezittelijke voornaamwoorden

Sonja wil graag naar het concert van Lil Kleine. Ze vindt zijn muziek fantastisch.

zelfstandig naamwoord	verwijswoorden
enkelvoud, mannelijk	hij, hem, zijn
enkelvoud, vrouwelijk	zij, ze, haar
enkelvoud, onzijdig	het, zijn
meervoud bij personen	zij, ze, hen
meervoud bij dieren/dingen	ze, hun

Welk verwijswoord je gebruikt, hangt af van het woordgeslacht van het woord waarnaar je verwijst:

Zo verwijs je met persoonlijke en bezittelijke voornaamwoorden:

les paragraaf 3 verwijswoorden

Mannelijk of vrouwelijk?

Vrouwelijk -> woorden met een bepaald achtervoegsel: 

-heid : overheid

-de, -te : liefde, hoogte

-ing : regering

-ij: partij

-ie: familie, 

-theek: bibliotheek

-tuur: cultuur

De vereniging stuurde haar nieuwe leden een brief.

De organisatie heeft een evenement georganiseerd en ze hoopt dat er veel mensen komen.

les paragraaf 3 verwijswoorden

Mannelijk of vrouwelijk?

Je kan ook kijken of het woord iets weergeeft dat tastbaar is of niet: iets wat je wel of niet kan aanraken.

Meestal is iets tastbaars mannelijk en iets wat niet tastbaar is, is meestal vrouwelijk: 

- De boom: tastbaar -> mannelijk

- De vriendschap: niet tastbaar -> vrouwelijk

Vul in wat op de puntjes hoort.

De kater lag in de zon te slapen, hij / zij / het genoot van de warmte.

Vul in wat op de puntjes hoort.

Omdat dit gebouw van historische waarde is, wordt hij / zij / het in zijn / haar oude glorie hersteld.

De mediatheek heeft al haar / hun / zijn boeken geordend op auteur en genre.

les paragraaf 3 verwijswoorden

Werken aan de weektaak:

Week 21: formuleren §4 verwijswoorden (2): opdr. 1 - 5