A2a redekundig ontleden les 3 (t/m nwg)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Welkom A2a

Lees het gedicht hiernaast rustig door. 

Welk woord ontbreekt er volgens jou?

programma van vandaag

• woordpost 
• redekundig ontleden; voorkennis activeren
• nieuw: nwg
• aan de slag
• afsluiting: ff checken

Lesdoel

• Aan het einde van deze les hebben jullie geoefend met het ontleden van de zindelen.                                                                                    
• Aan het einde van deze module kunnen jullie het stappenplan van het ontleden tot en met het voorzetsel voorwerp uit je hoofd opnoemen en toepassen.

Voorkennis activeren

Nu volgt een herhaling van de quiz van de vorige les met twee nieuwe vragen erbij. 

Je zou deze nu nog beter moeten kunnen maken en al onderdelen herkennen. 

Dit helpt je om jezelf te testen en een beetje herhaling is altijd goed.

Wat is redekundig ontleden ?

1. ontleden
2. ontleden van de zinsdelen
3. ontleden van de woordsoorten
4. iets met grammatica

Wat is stap 1 van het redekundig ontleden?

1. persoonsvorm zoeken
2. onderwerp zoeken
3. strepen zetten
4. werkwoordelijk gezegde zoeken

Hoe vind je de persoonsvorm?

1. een werkwoord zoeken
2. het getal veranderen (meervoud - enkelvoud)
3. de zin van tijd veranderen (verleden tijd - tegenwoordige tijd)
4. geen idee

Getal-proef: zin veranderen van enkelvoud naar meervoud of van meevoud naar enkelvoud. 

V

Tijd-proef: zin van tijd veranderen. Tegenwoordige tijd wordt verleden tijd en andersom.

Het werkwoord dat verandert is de persoonsvorm.

Wat is stap 2?

1. onderwerp benoemen
2. werkwoordelijk gezegde benoemen
3. lijdensvoorwerp benoemen
4. zinsdeelstrepen zetten

Hoe zet je de zindeelstrepen?

Wat is stap 3 en hoe vind je het?

wat is stap 4?

1. lijdend voorwerp benoemen
2. meewerkendvoorwerp benoemen
3. onderwerp benoemen
4. bijwoordelijke bepaling benoemen

Hoe vind je het onderwerp?

1. wie of wat + PV?
2. wie doet het?
3. wat doet het?
4. aan wie of voor wie + PV?

Wat is stap 5?

1. bijwoordelijke bepaling benoemen
2. meewerkendvoorwerp benoemen
3. lijdensvoorwerp benoemen
4. onderwerp benoemen

Je hebt geleerd dat je elk stukje dat je benoemd hebt nodig hebt om het volgende stukje te kunnen benoemen. Je weet nu dus wat de pv is, welke zinsdelen er zijn, wat het WWG is en wat het onderwerp is (wie of wat + PV (of WWG). 

Vraag: hoe vind je nu het lijdend voorwerp?

Je hebt geleerd dat je elk stukje dat je benoemd hebt nodig hebt om het volgende stukje te kunnen benoemen. Je weet nu dus wat de pv is, welke zinsdelen er zijn, wat het WWG is en wat het onderwerp is (wie of wat + PV (of WWG) en het LV (wat of wie + PV (of WWG) + O ). 

Vraag: wat is stap 6 en hoe vind je die?

Vraag: hoe vind je nu het lijdend voorwerp?

Wat is stap 7?

1. onderwerp
2. lijdendvoorwerp
3. bijwoordelijke bepaling
4. meewerkend voorwerp

In de vorige periode hebben jullie geleerd dat een bijwoord een soort prullenbak is van woorden die nog niet benoemd zijn en over zijn en dat het vaak een plek of een tijd is.

Vraag: wat denk je dat de bijwoordelijke bepaling dan is?

Wat is een bijvoeglijke bepaling?

1. een zinsdeel net als de andere zinsdelen
2. het zegt iets over een zelfstandignaamwoord
3. Deel van een zinsdeel, zegt iets over het zelfstandignaamwoord
4. geen idee

Welke antwoord hieronder is een bijzondere bvb?

1. extra bijvoeging
2. bijstelling
3. achterstelling
4. voorstelling

Wat is een voorzetsel voorwerp?

een voorzetselvoorwerp is een voorzetsel dat bij een werkwoord hoort (vast combinatie)

dat voorzetsel hoort dus bij het gezegde van de zin.

Geef voorbeelden waarin een
voorzetselvoorwerp staat

ik luister naar jou

ik denk aan hem

ik wacht op mijn broer

let op!

Ik wacht op de trein.

Ik wacht op het perron.

Kan iemand het verschil uitleggen?

Wat is een koppelwerkwoord?

Koppelwerkwoorden

zijn
worden
blijven
blijken
lijken
schijnen
heten
dunken 

voorkomen

Een trucje: zwabbels (hoe dan  verder?)

zijn

worden

blijven

blijken

lijken

schijnen

(heten, dunken, voorkomen)

Waar denk je aan als je
'naamwoordelijk gezegde' hoort?

In een naamwoordelijk gezegde...

1. doet iemand iets
2. wil iemand iets
3. is iemand iets
4. staan alleen maar werkwoorden

Schrijf de drie meest
voorkomende
koppel werkwoorden
op

Een trucje: zwabbels (hoe dan  verder?)

zijn

worden

blijven

blijken

lijken

schijnen

(heten, dunken, voorkomen)

Schrijf de zes gebruikelijke
koppel werkwoorden op

Schrijf alle koppelwerkwoorden op
die je nu al uit je hoofd kent

Naamwoordelijk gezegde

Naast het werkwoordelijk gezegde heb je ook nog het naamwoordelijk gezegde.

Er zijn twee verschillen:

• er zitten ook andere woorden dan werkwoorden in het naamwoordelijk gezegde
• in een werkwoordelijk gezegde DOET iemand iets en in een naamwoordelijk gezegde IS iemand iets.
• het naamwoordelijk gezegde bestaat uit een werkwoordelijk deel (werkwoorden) en een naamwoordelijk deel (geen werkwoorden)
• in een naamwoordelijk gezegde zit altijd een koppelwerkwoord: 

zijn, worden, blijven, blijken, lijken, heten, dunken voorkomen.

• Let op: sommige werkwoorden kunnen ook een hulpwerkwoord of zelfstandig werkwoord zijn! Dus kijk goed of iemand iets DOET of  IS.

Naamwoordelijk gezegde 2

Wanneer er een naamwoordelijk gezegde in een zin zit, dan is iemand dus iets.

Er zit dan NOOIT een lijdend voorwerp en meewerkend voorwerp in de zin, dus alleen nog mogelijk een bijwoordelijke bepaling, een bijvoeglijke bepaling en/of een voorzetselvoorwerp.

Voorbeeld:

WWG: Ik ga voor docent studeren = ga studeren

NWG: Ik ben al twintig jaar docent = ben docent. ww = ben nw = docent

             De klas is vandaag erg druk = is erg druk. ww = is nw = erg druk

Vervolg instructie

Hieronder vind je de video's met uitleg over alle stappen van het ontleden van de zinsdelen.

Belangrijk om goed de zinsdelen te kunnen ontleden:

1.  Je moet het stappenplan uit je hoofd kunnen opnoemen
2. Het strepen zetten moet je goed oefenen en kunnen toepassen
3. verder is het een kwestie van oefenen en oefenen 

Als je de stappen niet kent, dan lukt het ontleden niet EN als je de zindeelstrepen niet kunt zetten, dan benoem je de verkeerde zindelen.

Als je dat niet nodig hebt, dan ga je door naar het blokje toepassing in deze Lesson up.

Aan de slag

Als je het stappenplan weet en de stappen kunt uitvoeren, ga oefenen, oefenen, oefenen.

Wat kun je doen?

lesmethode blok 1 t/m 4 Grammatica zinsdelen

cambiumned

anders? kom vragen aan mij.

De docent legt de leerlingen vanmiddag alle grammaticaregels nog een keer uit.

Je moet iemand nooit op zijn uiterlijk beoordelen.

Feedback:
Wat vond je fijn/goed werken aan deze les en wat kan beter?