Leg in je eigen woorden uit wat een ecosysteem is. Noem hierbij een voorbeeld en benoem ten minste twee biotische en twee abiotische factoren die in dit ecosysteem een rol spelen.
timer
1:00
Slide 9 - Tekstslide
Vraag 2
In een natuurgebied staat een uitgestrekt grasland met hier en daar een groepje eikenbomen. Het gras vormt de basis van het ecosysteem en wordt gegeten door konijnen, die hier in grote aantallen rondhuppelen. Regenwormen leven in de bodem en voeden zich met afgevallen bladeren van de eikenbomen. Vossen jagen op de konijnen, terwijl buizerds hoog in de lucht cirkelen op zoek naar prooien, zoals een onoplettend konijn of een regenworm die uit de grond kruipt.
Stel op basis van deze informatie een voedselketen op met minimaal vier schakels. Geef bij elke schakel aan of het een producent, consument van de eerste orde, tweede orde, enzovoort is.
timer
2:00
Slide 10 - Tekstslide
Vraag 3
In een ecosysteem wordt niet alle energie doorgegeven aan de volgende schakel in de voedselketen. Leg uit waarom er energieverlies optreedt bij elke stap in de voedselketen en hoe dit te zien is in een piramide van biomassa.
timer
2:00
Slide 11 - Tekstslide
Bonusvraag
Beschrijf hoe energie door een ecosysteem stroomt, van producent tot afvaleters. Gebruik hierbij de begrippen: zonlicht, fotosynthese, producent, consument, afbraak, warmteverlies.
Slide 12 - Tekstslide
7.4 - Veranderende ecosystemen
Bladzijde 187
BiNaS:
Slide 13 - Tekstslide
Doelen van deze paragraaf
Je kunt aan de hand van kenmerkende soorten enkele ecosystemen beschrijven
Je kunt veranderingen in een ecosysteem beschrijven
Je kunt in een model gegeven informatie over ecosystemen gebruiken, bewerken en analyseren
Slide 14 - Tekstslide
Verandering van ecosysteem
Verandering van soortensamenstelling: successie
Primaire successie - kale grond
Pioniersoorten - groot tolerantiegebied, eerste in een pionierecosysteem
> Ongunstige omstandigheden
Slide 15 - Tekstslide
Ecosysteem
Pionierecosysteem ---> Climaxecosysteem
Afgestorven planten -> humus
Meer schaduw -> lagere temperatuur
Planten aanwezig -> Beschutting tegen wind
Slide 16 - Tekstslide
Successie
Verandering van soortensamenstelling: successie
Na verloop van tijd ook dieren: begrazing en bemesting
Andere plantensoorten krijgen een kans
Na verloop van tijd: climaxstadium (gesloten kringloop)
Laatste ecosysteem in successiereeks
Slide 17 - Tekstslide
Climaxecosysteem
Abiotische factoren constant
Soortensamenstelling in dynamisch evenwicht
Productie en afbraak ongeveer gelijk -> biomassa stabiel
Gesloten kringloop
Biodiversiteit maximaal
Slide 18 - Tekstslide
Primaire successie
Humuslaag weggespoeld door bijv. erosie
leidt tot trage successie
Slide 19 - Tekstslide
Kale grond zonder humuslaag
Kale grond mét humuslaag
Climaxecosysteem
Primaire successie (traag)
Secundaire successie
(snel)
Start:
Finish:
Slide 20 - Tekstslide
Indicatorsoorten
Soorten die een aanwijzing geven over een kenmerk van het milieu
voorbeeld:
Watermijten -> schoon water
Maretak -> kalkrijke bodem
Zonnedauw -> stikstofarme en vochtige bodem
Slide 21 - Tekstslide
Modelleren van natuur
Uitvoeren van onderzoek -> duur en tijdrovend
Modelleren -> relatief goedkoop en snel
Gebruikt om bijv. impact van (a)biotische factoren te analyseren en voorspellen
Slide 22 - Tekstslide
Grassen en konijnen - voorraadgrootheden -> veranderende hoeveelheid
Groei, sterfte, omzetting -> constante die niet wordt beïnvloed door factoren uit het model
