4. Transfusiebeleid

• Verpleegkunde theorie 2
• Hoger onderwijs

4. Transfusiebeleid

Inhoud

1. Samenstelling bloed (herhaling)

2. Definitie transfusie

3. Indicaties transfusie

4. Transfusie van bloed en bloedderivaten

5. Wie mag bloed geven aan wie?

6. Aandachtspunten bij transfusie

7. Verwikkelingen bij transfusie

8. Procedure transfusie

Wat zijn de bestanddelen van bloed?

1. Samenstelling bloed

1. Samenstelling bloed

Wat zijn de 4 belangrijkste componenten van bloed?

Welke bloedcomponent speelt een rol bij de bloedstolling?

1. Witte bloedcellen
2. Rode bloedcellen
3. Bloedplaatjes
4. Plasma

Welke bloedcomponent vervoert zuurstof en koolstofdioxide?

1. Witte bloedcellen
2. Rode bloedcellen
3. Bloedplaatjes
4. Plasma

Wat is de belangrijkste functie van witte bloedcellen?

Wat geeft rode bloedcellen hun kleur?

Wat is procentueel gezien het grootste bestanddeel van plasma?

Noem 2 stoffen die door het plasma vervoerd worden

Wat gebeurt er bij een tekort van rode bloedcellen?

Hoeveel liter bloed heeft een gemiddelde volwassen persoon in zijn/haar lichaam

1. 3 l
2. 5l
3. 10l
4. 25l

Wat is de wetenschappelijke naam van rode bloedcellen

Wat is de wetenschappelijke naam van bloedplaatjes

Wat is naam van het proces waarbij nieuwe bloedcellen worden gevormd?

Hoe heet de vloeistof die overblijft als je alle stollingseiwitten uit plasma verwijdert?

Wat is de term voor de verhouding van het bloedvolume ten opzichte van de hoeveelheid rode bloedcellen?

Wat is de naam van groep eiwitten in plasma die betrokken is bij het transport van vetten?

2. Definitie transfusie

Maak een definitie van transfusie in je eigen woorden.

2. Definitie transfusie

Transfusie =

• Het toedienen van bloed en/of bloedderivaten
• afkomstig van een menselijke gever
• aan een ontvanger (homoloog) of zichzelf (autoloog)

3. Indicaties transfusie

• Anemie
• Stollingsstoornis
• Tekort aan eiwitten 

3. Indicaties transfusie

Anemie

= te laag gehalte aan erythrocyten of aan Hb op erythrocyten

Oorzaken:

• Bloedverlies (acuut)
• Verlaagde productie erythrocyten in beenmerg
• Inefficiënte bloedaanmaak door tekorten
• Afbraak erythrocyten (hemolyse)

Behandeling: erythrocyten toedienen

(niet hetzelfde als een tekort aan bloed zoals wordt gezegd)

Bloedverlies (acuut): dan is er tekort aan RBC maar OOK aan alle andere bestanddelen v.h. bloed

“chronisch”: echt enkel tekort aan erytrocyten!

3. Indicaties transfusie

Stollingsstoornis

= bloedstolling die afwijkt van een normale situatie

Oorzaken:

• Tekort aan bloedplaatjes (thrombocytopenie) 

          - Door verminderde aanmaak (bv bij chemotherapie)

          - Door verhoogd verbruik (bv bij DIC)

• Ontbrekende stollingsfactoren (bv hemofilie)

Behandeling: 

• Thrombocytopenie: Bloedplaatjes toedienen
• Ontbreken stollingsfactoren: toedienen (vb fibrinogeen, protrombine, ...)

Diffuse intravasale stolling (DIC) is een syndroom dat wordt gekenmerkt door een systemische activatie van de bloedstolling, met als gevolg de vorming van intravasculaire stolsels en verminderde orgaanperfusie. Tegelijkertijd kan de consumptie van bloedplaatjes en stollingsfactoren leiden tot ernstige bloedingen.

3. Indicaties transfusie

Tekort aan eiwitten

1. Hypo-albuminemie

- Albumine (aangemaakt door lever) speelt rol bij: 

• Handhaving osmotische druk in bloedvaten
• Transport stoffen in bloed (vb hormonen)

- Komt voor bij:

• Leverlijden (verstoorde aanmaak)
• Nierlijden (Verlies albumine via nieren)
• Ondervoeding (onvoldoende voedingsstoffen voor aanmaak)

3. Indicaties transfusie

Tekort aan eiwitten

1. Hypo-albuminemie

- Symptomen:

• Witte horizontale lijnen in de nagel
• Oedeem in weefsels en buikholte (-> hongerbuikje)

- Behandeling: Transfusie van albuminen

3. Indicaties transfusie

Tekort aan eiwitten

2. Hypo-gammaglobulinemie

- Gammaglobulinen: verzamelnaam voor eiwitten die functioneren als antistoffen tegen bacteriën/virussen

= Aandoening waarbij aanmaak verstoord is (meestal aangeboren)

Symptomen: frequente infecties

Behandeling: toedienen immunoglobulinen (Ig)

behandeling om de 3-6w afhankelijk van bloedwaarden

4. Transfusie bloed(derivaten)

Mogelijkheden:

• Toedienen van volbloed -> veel complicaties
• Toedienen van bloedderivaten