Les 2. Neteldieren - Cnidaria

• Biologie
• MBO
• Studiejaar 3

Zoölogie

Les 2. Dierdiversiteit

Neteldieren - Cnidaria

Eumetazoa

Blauwdruk

Elke soort heeft zijn eigen blauwdruk voor het lichaam

Symmetrie

Weefsels

Holtes

Protostomen en deuterostomen

Kanten

Dorsale kant = bovenkant

Ventrale kant = onderkant

Anterieur = voorkant 

Posterieur = achterkant

De symmetrie van een dier past bij zijn levensstijl 

Weefsels

Collecties gespecialiseerde cellen geïsoleerd van andere weefsels door membraan achtige lagen

'Germlayers'

Endoderm

Ectoderm

Mesoderm

Dipoblasten en tripoblasten

Holtes

Meeste tripoblasten hebben holtes gevuld met lucht of vocht (coelom)

Protostomen en deuterostomen

Ingedeeld op basis van ontwikkeling

- Klievingsdelingen

- Vorming van holtes

- Bestemming blastopore 

Neteldieren

Schijfkwallen

Kubuskwallen

Hydroïdpoliepen 

Bloemdieren

Samen Cnidaria

Holtedieren - Ribkwallen & sponsdieren

Bouw

Twee weefsellagen met daartussen een gastrovasculaire holte 

Mond & Anus

Twee variaties 

Poliep

Cilinders met tentakels

Zitten vast aan substraat

Kan langzaam verplaatsen

Bij gevaar loslaten en tentakels wapperen

Zeeanemonen en bloemdieren

Medusa

Platte met de mond naar beneden wijzende poliep

Beweegt vrij in het water

Drijft of gebruikt lichaam 

Zwemt dus niet met tentakels

Sommige soorten hebben een poliep- en een medusa fase

Voeding

Carnivoren

Gebruiken tentakels om prooi in hun vasculaire holte te bewegen

Enzymen breken voedsel af tot nutriënten soep

Cellen in de holte absorberen nutriënten

Onverteerde resten worden uitgestoten 

In die tentakels zitten cnidocyten - netelcellen

Netelcellen

Miniatuur harpoen

Holte met vocht met daarin een draad in helix gerold

Wordt het kapsel geactiveerd dan schiet de draad eruit

Draad kan giftig zijn - plakken - wikkelen

Cel gebruikt? Vervangen

53 miljoen m/s² 

Kan inslaan als een kogel

Stammen

Hydro poliepen

Schijfkwallen

Kubuskwallen

Bloemdieren

Hydrozoa - Hydropoliepen

Wisselen tussen poliep en medusa

Poliepen zijn vaak met elkaar in verbinding

Sommige soorten alleen in poliep vorm

Kunnen seksueel en aseksueel voortplanten

Portugees oorlogsschip = vier soorten poliepen aan elkaar

Portugees oorlogsschip

Portugees oorlogsschip = vier soorten poliepen aan elkaar

Ieder poliep heeft zijn eigen taak

Pneumatofoor: Zeil gevuld met lucht

Dactylozoïden: Tentakels 15-50 meter lang

Gastrozoïden: spijsverteringspoliepen

Gonozoïden: voortplantingspoliepen

Het gif doodt meestal niet, maar veroorzaakt wel veel pijn, en eventueel koorts, een shock, en ademhalingsproblemen.

Een tweede kennismaking kan bovendien resulteren in een allergische reactie op het gif. De reactie, een anafylactische shock, is een acute en in principe levensbedreigende allergische reactie op een lichaamsvreemde stof. 

Schijfkwallen - Scyphozoa

Echte kwallen

Grootste gedeelte medusa

Predatoren - plankton

Wereldwijd zoet en zoutwater

Sommigen 2 meter doorsnee

Kwallenplagen 

Zeepaddenstoel

Oorkwal

Kompaskwal

Blauwe haarkwal

Amerikaanse ribkwal

Lampenkapje

Cubozoa -Kubuskwallen

Medusa lijkt op kubus

Complexe ogen 

Sterke zwemmers - nekton

Hebben zeer giftige netelcellen

Zeewesp

Australische zeewesp

Een van de giftigste diersoorten ter wereld

1 zeewesp kan 60 mensen doden

Tentakels tot 3 meter

Mens binnen drie minuten dood

In Australië sommige stranden gesloten

Hevige pijn - 90 seconde verlies bewustzijn - stoppen van ademhaling 

Australië, Nieuw-Guinea, Indonesië, de Filipijnen en Vietnam

Bloemdieren - Anthozoa

Zee anemonen en koraal

Alleen een poliep stadium

Koralen solitair of in koloniën 

Samen met algen

Sterk exoskelet calcium

Elke nieuwe generatie groeit op een oude generatie

Meer dan 6000 soorten

Presentatie

Soort - waar vallen ze onder volgens de huidige indeling en waarom?

Symmetrie, weefsels, holtes, pro of deuterestomen

Diepgang 

Wat fysiek laten zien

Weetjes

Goede duidelijke afbeeldingen

5 minuten - minimaal!