§5.2 Regionale verschillen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Openingsfoto

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Binnen is beginnen!

Binnen is beginnen!

• Ga op je plek zitten,
• Pak je ipad voor,
• Ga naar lessonup en accepteer de uitnodiging,
• Beantwoord de 5 geografische vragen van de openingsfoto met je buur aan je tafel
• Wanneer de timer afloopt, is het stil!

Beschrijving van de openingsfoto

Kloof stad en platteland

Stad is rijk en platteland arm

Startopdracht

Wat?	Bekijk de paragraaf en de lessonup en schrijf op wat je al weet of kan
Hoe?	Zelfstandig in stilte
Hulp	Brein, Boek, Buur, Bureau
Tijd	Timer
Klaar?	Keuze 1: Ik begrijp het goed: ga zelfstandig aan het werk + verdieping Keuze 2: Ik begrijp het bijna: ga zelfstandig aan het werk + herhaling Keuze 3: Ik vind het nog lastig: doe mee met de instructie

Binnen is beginnen!

Binnen is beginnen!

• Ga op je plek zitten,
• Pak je laptop/iPad voor,
• Ga naar lessonup en accepteer de uitnodiging,
• Doe de startopdracht

Hoofdstuk 5: 

Bevolking en 

ruimte in Nederland

§5.2 Regionale verschillen

Lesplanning 

Aanwezigheid en boekencontrole 

Mededelingen:  

Uitleg §5.2 'Regionale verschillen'

Maak van §5.2 'Regionale verschillen' vraag 1 t/m 9

Lesafsluiter: lesdoelcheck

Vooruitblik op de volgende les

Lesdoelen van deze les

1. Verklaar waardoor steden groeien
2. Geef eenvoorbeeld van herinrichting in gebieden met bevolkingsgroei
3. Benoem gebieden waar bevolkingskrimp is
4. Geef eenvoorbeeld van herinrichting in gebieden met bevolkingskrimp.
5. Leg uit wat verzorgingsgebied, reikwijdte en drempelwaarde met voorzieningen te maken hebben.

Neem de vragen over en beantwoord ze tijdens de uitleg!

Wat weet jij nog van de vorige keer?

Populaire steden

Binnen Nederland zijn grote verschillen in bevolkingsgroei.
De 4 grote steden en de meeste middelgrote steden blijven groeien.

Oorzaken: veel werk, studies, veel voorzieningen.

Gebieden waar de bevolking groeit noem je: groeigebieden.

Amsterdam

Rotterdam

Utrecht

Den Haag

Voor- en nadelen

 groeigebieden

Voordelen

• Gemeenten krijgen meer belastinginkomsten.
• Bedrijven kunnen meer goed opgeleide werknemers krijgen.
• Voorzieningen krijgen meer bezoekers en klanten.

Nadelen

• Tekort aan woningen.
• Druk op wegen.
• Wachtlijst voor voorzieningen.

Herinrichting 

bij bevolkingsgroei

De groeigebieden moeten blijven bouwen om de bevolkingsgroei aan te kunnen.

Hoe?

• Aan de rand van steden komt uitbreiding.
• Herinrichting.
• Meer woningen, voorzieningen en werk. 
• Verbetering van infrastructuur.

Leegstaande gebouwen worden opnieuw ingericht. Dit was een leegstaand fabriek, nu veel restaurants.

Krimpgebieden(1)

Nederland heeft ook gebieden met waar de bevolking afneemt: bevolkingskrimp.

Deze gebieden noem je krimpgebieden

Vraag 1: Waar trekken mensen weg? 

Vraag 2: Waar gaan ze heen? 

Vraag 3: Wie trekt weg? 

Vraag 4: Wie blijven over?

 Krimpgebieden(2)

Oorzaak krimp:
Jongeren trekken weg omdat

• geen werk, 
• geen studiemogelijkheden,
• of voldoende voorzieningen zijn.

Gevolgen:

• Ouderen blijven over (vergrijzing).
• Voorzieningen verdwijnen.

Voorzieningen?

• sporten bij fysiotherapeut
• pinnen in een supermarkt
• buurthuis met activiteiten
• mobiele snackkar of viskar
• mobiele bieb

sleep de begrippen naar de juist plek in de kaart

Krimpgebied

Groeigebied

Herinrichting 

in krimpgebieden

De krimpgebieden moeten zich aanpassen voor de achtergebleven, vaak oudere, inwoners.

Hoe?

• woningen zonder trap
• meer werkplekken voor verzorgingspersoneel
• voorzieningen met een bezorgservice
• voorzieningen vaak bij elkaar geplaatst in hetzelfde multifunctionele gebouw (MFC)

Als er woningen en voorzieningen verdwijnen, ontstaat er ook meer ruimte voor natuur en of huizen met een grote tuin

MFC: Ons huis - St annaparochie

Voorzieningen(1)

Verzorgingsgebied = het gebied waar de klanten van een voorziening vandaan komen.

Drempelwaarde = het minimum aantal klanten dat een voorziening nodig heeft om te kunnen bestaan.

Reikwijdte = de maximale afstand die klanten willen afleggen. 

Reikwijdte neemt doe door autobezit!

Voorzieningen(2)

Verzorgingsgebied = het gebied waar de klanten vandaan komen

Drempelwaarde = minimumaantal klanten die nodig zijn

Reikwijdte = de maximale afstand die klanten willen afleggen

Bakker

Verzorgingsgebied = klein - dorp/wijk

Drempelwaarde = laag - weinig klanten nodig

Reikwijdte = klein - op loop- of fietsafstand

Ziekenhuis

Verzorgingsgebied = gemiddeld - proviciaal 

Drempelwaarde = hoog - heeft veel klanten nodig

Reikwijdte = groot - veel mensen zijn bereid om te reizen

Bibilotheek

Verzorgingsgebied = gemiddeld - stad of dorp

Drempelwaarde = hoog - veel klanten nodig

Reikwijdte = klein - mensen komen op de fiets of lopend

Voetbalclub

Verzorgingsgebied = groot - landelijk

Drempelwaarde = hoog - veel klanten nodig 

Reikwijdte = groot - landelijk

Voorzieningen sluiten

Voorzieningen sluiten

• Drempelwaarde wordt niet meer gehaald (minder inwoners dorp).
• Reikwijdte is toegenomen (klanten kopen niet meer in eigen dorp).

Wat heeft de laagste drempelwaarde?

1. basisschool
2. kinderdagverblijf

Wie heeft er een grotere reikwijdte?

1. supermarkt
2. snackbar
3. schoenenwinkel
4. ziekenhuis

Amsterdam heeft een ..... verzorgingsgebied dan Leiden.

1. kleiner
2. groter

De reikwijdte bepaalt de omvang van het verzorgingsgebied.

1. goed
2. fout

Werkvorm: Placemat

Benoem 3 feiten van de les

Stel 3 vragen aan je buurman/ vrouw over de stof

Benoem 3 begrippen van de les

Benoem 3 dingen die je nog niet wist 

Benoem 3 dingen van de vorige les 

Aantekeningen niet toegestaan!

Aan het werk 

Wat?	§5.2 'Regionale verschillen' vraag 1 t/m 9
Hoe?	Zelfstandig in stilte
Hulp	Brein, Boek, Buur, Bureau
Tijd	Timer Daarna sluiten we af met de lesdoelcheck
Klaar?	Maak de herhaling en of Anders actief: Bronnen: Strijd om de ruimte

Aan het werk 

Ik begrijp het wel	Ik begrijp het bijna	Ik vind het nog lastig
Zelfstandig werken: §5.2 'Regionale verschillen' vraag 1 t/m 9 Klaar? Anders actief: Bronnen: Strijd om de ruimte	Maak de opdrachten en de herhaling Klaar? Examentrainer extra	Extra uitleg en maak daarna de opdrachten Klaar? Herhaling

Lesdoelcheck

1. Verklaar waardoor steden groeien
2. Geef eenvoorbeeld van herinrichting in gebieden met bevolkingsgroei
3. Benoem gebieden waar bevolkingskrimp is
4. Geef eenvoorbeeld van herinrichting in gebieden met bevolkingskrimp.
5. Leg uit wat verzorgingsgebied, reikwijdte en drempelwaarde met voorzieningen te maken hebben.

Check-in-duo's

check-in-duo’s.

1. Vergelijkt de antwoorden met je buur
2. Verschillen? Overlegd wat het juiste antwoord dan is
3. Check-in-de-klas
4. Tijd: timer

Waar blijven de groeigebieden in Nederland groeien?

Noem 2 voordelen van een groeigebied?

Noem 2 nadelen van een groeigebied

Wat zijn krimpgebieden?

Wie en waarom trekken vooral weg uit krimpgebieden?

Noem 2 gevolgen voor deze krimpgebieden

Een verzorgingsgebied is het gebied waar de klanten van een voorziening vandaan komen.

1. Waar
2. Niet waar

Wat is reikwijdte?

1. Afstand tot voorzieningen
2. Afstand die klanten willen afleggen voor de voorzieningen
3. Hoe ver weg de klanten wonen
4. Het gebied waar de voorziening verantwoordelijk voor is

Drempelwaarde is het minimum aantal klanten dat een voorziening nodig heeft om te verdwijnen

1. Waar
2. Niet waar

Welke van deze voorzieningen heeft de grootste reikwijdte?

1. Bioscoop
2. Bijenkorf
3. Efteling
4. Jumbo Supermarkt

Welke van deze voorzieningen heeft de laagste drempelwaarde?

1. Bijenkorf
2. Luchthaven Schiphol
3. Bonhoeffer College
4. Museon Den Haag

Anloo is een drop van de gemeente Aa en Hunze. Welke verband bestaat er tussen de bevolkingsdichtheid en de nabijheid van de voorziening?

Waardoor is de reikwijdte toegenomen in Nederland?

Noem 2 gevolgen van de daling van het geboortecijfer na 1950

Geef 2 oorzaken waardoor er in Nederland vergrijzing is

Geef 2 oorzaken voor ontgroening in Nederland

Welke 4 migrantengroepen kwamen na 1960 naar Nederland?