14.3

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

vervuiling

      

14.3

Wat gaan we doen?

- Herhaling: je invloed op de aarde

- Uitleg stuk H14.3 en H14.4

- Opdrachten nakijken met nakijkblad

wat zijn de primaire levensbehoeften?

1. kleding, voedsel, onderwijs en muziek
2. voedsel, water, werk en telefoon
3. voedsel, water, kleding en onderdak
4. deze biologielessen

Waarmee kun je vergelijken hoeveel van de aarde iedereen gebruikt?

1. Door te kijken naar je secundaire levensbehoeften
2. Ecologische voetafdruk
3. Koolstofkringloop
4. Door naar duurzaamheid te kijken

Primaire levensbehoeften 

Secundaire levensbehoeften

Voedsel

Water

Kleding

Mobiel

Vakantie 

Televisie

Tolerantiegrenzen

Welke soort kan beter overleven buiten de kas

1. Soort 1
2. Soort 2

Een ander woord voor eutrofiëring is

1. Waterbloei
2. Algenbloei
3. Overbemesting
4. Vermesting

Hoe heet het als op een boerderij de koeien meer mest maken dan de boer kan uitstrooien op het weiland?

1. Mesttekort
2. Overbemesting
3. Mestoverschot
4. Groene bemesting

Hoe heet het als een boer meer mest uitstrooit dan het weiland kan verwerken?

1. Mesttekort
2. Overbemesting
3. Mestoverschot
4. Groene bemesting

fijnstof is schadelijk voor:

1. de luchtwegen en kan zelfs kanker veroorzaken.
2. de ozonlaag
3. ogen en luchtwegen maar zal geen kanker veroorzaken.
4. huid, ogen en luchtwegen kan zelfs kanker veroorzaken.

Wat zijn abiotische factoren?

1. De invloeden afkomstig van de levende natuur
2. De invloeden afkomstig van de levenloze natuur
3. Alle relaties tussen organismen en hun milieu
4. A en B

wat gebeurt er met jouw afval?

- huishoudelijk afval -->

   Nuttige toepassing:

- recycling (blik, glas, papier,    plastic)

- gft -> compost

- hergebruik (meubels, kleding)

Verbranden

 restafval: - metalen -> recycled

- restavfal:

  Storten:

- vuilstort/vuilnisbelt

- zwerfafval (vooral plastic schadelijk)

Wat gebeurt er met jouw afval?

Hoe wordt afvalwater weer schoon?

  Afvalwater --> rioolwaterzuiveringsinstallatie

• Mechanische reiniging

• Biologische reiniging

Hoe wordt afvalwater weer schoon?

- afvalwater

- rioolzuiveringsinstallatie

- mechanische reiniging: roosters->opvangtank->bezinkingstank

- biologische reiniging: - met behulp van bacteriën

Koolstofkringloop

Bij de koolstofkringloop kijk je alleen naar het atoom koolstof ==> dus de C

Kringlopen en luchtvervuiling

(Lucht)vervuiling heeft effect op kringlopen

14.3

• Vervuiling heeft invloed op kringlopen!
• Koolstof/zwaveldioxide, stikstofoxide uitstoot
• blz 257/258
• --> Fijnstof, Smog, Verzuring
  

Dit heeft gevolgen!

Broeikaseffect/opwarming

• Overdag opwarming door zon, 's nacht houdt CO2 warmte vast ---> Natuurlijk broeikaseffect
• Door meer CO2 in de atmosfeer koelt de aarde minder af   ---> Versterkt broeikaseffect
  
• De temperatuur stijgt en daardoor smelten ijskappen, dit zorgt voor een stijgende zeespiegel
• Door temperatuurstijging verwoestijnen sommige gebieden

Hoeveel vervuiling verdragen organismen?

- habitat -> abiotische factoren

- tolerantiegrenzen

- tolerantiegebied

- optimumgrafiek

- vgl mens en werking enzymen

Hoeveel vervuiling verdragen organismen?

- breed tolerantiegebied

- smal tolerantiegebied (gevoeliger voor veranderingen)

- aanpassingen ontwikkelen -> natuurlijke selectie

- nieuwe soorten

Nakijken opdrachten