Stijlfouten les 42

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Leerdoelen 42

R: Je weet wat stijlfouten zijn.

T1: Je kan stijlfouten in zinnen herkennen en verbeteren.

T2: Je kan bijzondere gevallen van stijlfouten uitleggen.

I: Je kan zelf nieuwe voorbeelden vinden of bedenken van stijlfouten.

Wat gaan we doen?

Uitleg

met voorbeelden

en filmpjes

zelf oefenen met de opdrachten.

incongruentie in getal

Onderwerp en persoonsvorm passen niet bij elkaar, omdat de één enkelvoud is en de ander meervoud.

voorbeelden

Sociale media zorgt bij veel jongeren voor slaapproblemen.

Sociale media zorgen bij veel jongeren voor slaapproblemen.

Een groep kippen lopen rond te scharrelen.

Een groep kippen loopt rond te scharrelen.

incongruentie: onjuist verwijswoord

Het verkeerde verwijswoord wordt gebruikt (die, dat, deze, dit, zijn haar, hun etc.)

voorbeelden

Het boek die op de tafel ligt.

Het boek dat op de tafel ligt.

De vrouw trekt zijn jurk aan.

De vrouw trekt haar jurk aan.

Contaminatie

Twee woorden of uitdrukkingen worden door elkaar gebruikt

voorbeelden

overnieuw: opnieuw of over

nu komt het addertje uit de mouw: nu komt de aap uit de mouw, er zit een addertje onder het gras

uitprinten: printen of uitdraaien

nachecken: nakijken of checken

bijna een contaminatie

Het gras is altijd groener bij de buren

De blaadjes zijn altijd groener in andermans zeewierwoud

Is een verhaspelde uitdrukking en niet echt een contaminatie omdat er maar één uitdrukking gebruikt wordt en niet twee door elkaar gehaald worden.

Pleonasme

Overtollig woordgebruik. Een deel van de betekenis van een woord wordt extra genoemd terwijl het niets toevoegt.

voorbeelden

witte sneeuw: sneeuw is altijd wit

ronde bal: bal is altijd rond

groen gras: gras is altijd groen

harde steen: steen is altijd hard

warm vuur: vuur is altijd warm

pleonasme

Heerlijk genieten warm in de zon

de zon is altijd warm

en genieten is altijd heerlijk

Tautologie

de volledige betekenis van een woord of begrip wordt herhaald met een of meerdere andere woorden

voorbeelden

vast en zeker

altijd en eeuwig

oud en bejaard

zoals en bijvoorbeeld

want en immers

Tautologie

kommer en kwel betekenen hetzelfde

Barbarisme

woorden die niet uit het Nederlands komen, maar wel gebruikt worden alsof ze Nederlands zijn.

voorbeelden

Autobahn

eau potable 

pipeline

Barbarisme

De chef gebruikt heel veel Franse woorden door het Nederlands heen

opdrachten maken

bladzijde 171, 172 en 173

opdracht 2, 3, 6 en 9

Huiswerk voor morgen.

Leerdoelen 42

R: Je weet wat stijlfouten zijn.

T1: Je kan stijlfouten in zinnen herkennen en verbeteren.

T2: Je kan bijzondere gevallen van stijlfouten uitleggen.

I: Je kan zelf nieuwe voorbeelden vinden of bedenken van stijlfouten.