Par. 4.2 De Tachtigjarige Oorlog

De Tachtigjarige Oorlog
1 / 32
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 2

In deze les zitten 32 slides, met tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

De Tachtigjarige Oorlog

Slide 1 - Tekstslide

Leerdoel opschrijven
1. Waarom sloten andere gewesten zich aan bij de de opstand?
2. Wat waren de afspraken van de Pacificatie van Gent?

Eerder klaar? Lees "Andere gewesten sluiten zich bij de opstand aan" op blz. 99. 
timer
3:00

Slide 2 - Tekstslide

Studiewijzer
14/11: Par. 4.1 De Nederlanden komen in verzet tegen Filips II  
17/11: Par. 4.1 De Nederlanden komen in verzet tegen Filips II 
21/11: Par. 4.2 De Tachtigjarige Oorlog
24/11: Par. 4.2 De Tachtigjarige Oorlog
28/11: Par. 4.2 De Tachtigjarige Oorlog
01/12: Par. 4.3 Gevolgen van de Tachtigjarige oorlog
05/12: SO par. 4.1 t/m 4.3
08/12:  Par. 4.4 Macht en mensen in de Republiek
12/12: Par. 4.4 Macht en mensen in de Republiek
15/12: Par. 4.4 Macht en mensen in de Republiek
19/12: Par. 4.5 De Gouden Eeuw
22/12:  Par. 4.5 De Gouden Eeuw
,09/01 en 12/01 par. 4.5 de Gouden Eeuw daarna TOETSWEEK 
Toetsweek: H4 par. 4.1 t/m 4.6

Slide 3 - Tekstslide

Programma
1. Uitleg par. 4.2
2. Leerdoelen bespreken
3. Keuzebord (vandaag minimaal 2de opdracht af!)
4. Afsluiten

Slide 4 - Tekstslide

Vorige les...
  • Willem van Oranje wilde: politieke eenheid en meer zelfstandigheid voor de Nederlanden en verdraagzaamheid tussen katholieke en protestanten.
  • De Watergeuzen: op 1 april verloor Alva Den Briel
  • Willem van Oranje wordt opnieuw stadhouder van Holland en Zeeland
  • Requenses vervangt Alva.

Slide 5 - Tekstslide

De Raad van Beroerten = RECHTBANK
Bekend als de "BLOEDRAAD".

Doel: de daders van de Beeldenstorm te straffen (hard straffen).

Slide 6 - Tekstslide

Oorlog in de Nederlanden
Willem van Oranje wilde:
  • politieke eenheid en meer zelfstandigheid voor de Nederlanden.
  • Verdraagzaamheid tussen katholieke en protestanten. 

Hij probeerde in 1568 en in 1572 met een huurlingenlegers de Nederlanden binnen. Zijn aanvallen mislukten. 

Maar... "op 1 april verloor Alva zijn bril"
Had door erfenis en huwelijke rijke bezitingen in de Nederlanden gekregen. 
Hij verzette zich tegen Filips II, omdat hij ond dat hij te weinig invloed had op het bestuurd en hij vond de vervolging van de protestanten verschrikkelijk. 

Organiseerde de opstand (later de Tachtigjarige Oorlog genoemd) vanuit Duitsland. 

Slide 7 - Tekstslide

De Watergeuzen
De WATERGEUZEN namen de 
stad Den Bril (verassingsaanval).

Het volk en de gewesten kiezen 
de kant van de opstandelingen =
Ze willen geen Tiende Penning!


Slide 8 - Tekstslide

Steeds meer steden sluiten zich bij de opstand aan...
- Requensens = 1573 opvolger van Alva (landvoogd). 
- Steun voor Filips II was gering, want de meeste Spaanse troepen waren in de zuidelijke Nederlanden. 
- In 1576 plotseling overleden.

Slide 9 - Tekstslide

Andere gewesten sluiten zich bij de strijd aan.
Vier jaar lang voerde Holland en Zeeland de strijd alleen, maar in 1576:

Requenses was  plotseling overleden.

Slide 10 - Tekstslide

Spanje in 1576: 
Spanje is bankroet en had geen geld voor zijn soldaten. Dit leidde tot...

SPAANSE FURIE: 
 het plunderen en in brand steken van Nederlandse steden (vooral in het zuiden) door muitende soldaten.

Slide 11 - Tekstslide

De Pacificatie van Gent 1576
  • Alle gewesten in de Nederlanden schrokken van de  Spaanse Furie.
  • Alle gewesten (protestant en katholiek) besluiten samen te werken tégen de Spaanse troepen: Pacificatie van Gent

Slide 12 - Tekstslide

Pacificatie van Gent 1576

Afspraken:

  • Spaanse soldaten het land uit.
  • tegen centralisatie
  • geen aandacht besteden aan de verschillen in godsdienst. 

Slide 13 - Tekstslide

Van Pacificatie naar verdeeldheid
Pacificatie van Gent: de Staten-Generaal zou samen met de opstandige gewesten samenwerken om de Spaanse troepen te verdrijven. 

Maar er waren vier factoren waardoor de Nederlanden uiteen viel... 

Slide 14 - Tekstslide

1. Onverdraagzaamheid bij calvinisten en katholieken... 

  • Noord: calvinistisch. Katholieke godsdienst werd verboden. 

  • Zuid: was katholiek, maar calvinisten veroveren de macht. Ze bestormden hun kerk en vermoordden de geestelijken. 





Slide 15 - Tekstslide

Willem van Oranje vogelvrij
  • Wilde meer invloed. 
  • Vond Filips aanpak tegen protestanten te streng.
  • Vlucht naar Duitsland.
  • Raad van Beroerten neemt zijn bezittingen. 
  • Voor Spanje was hij een verrader en moest dood. 
  • Filips belooft een beloning en adellijke titel. 

Slide 16 - Tekstslide

Op zoek naar een nieuwe vorst
De hertog van Parma (zoon van Margareta van Parma) wordt het nieuwe landvoogd. 

Het gaat nu beter met Spanje: 
  • Schatkist is gevuld
  • Legers goed opgeleid
  • Veroveren steden in de zuidelijke Nederlanden

Slide 17 - Tekstslide

2. Zuidelijke gewesten kiezen voor Spanje 
  • Unie van Atrecht: 1579, met Parma als hun landvoogd. Franstalige gewesten in het zuiden. 
Vrede sluiten met Filips II. 



  • Unie van Utrecht: 1579, Nederlandse gewesten die de opstand wilden voortzetten. 
Herkennen Filips II niet langer als hun koning.
3. Noordelijk gewesten gaan zich apart organiseren. 

Slide 18 - Tekstslide

Het Plakkaat van Verlatinghe
Opstandelingen gaan opzoek naar een bondgenoot, een nieuwe vorst!

Filips II wordt afgezworen als vorst in 1581!

Slide 19 - Tekstslide

Het Plakkaat van Verlatinghe
"De onderdanen zijn niet door God voor de vorst geschapen, alsof zij hem moeten gehoorzamen en als slaven dienen bij alles wat hij beveelt (...)
Wanneer hij zjin onderdanen onderdrukt, te zwaar belast en hun de vrijheden, privileges en oude gebruiken ontneemt, moet hij niet worden beschouwd als een vorst, maar als een tiran."

Slide 20 - Tekstslide

Wie wordt de nieuwe vorst?
Frankrijk:
  • Hertog van Anjou (broer van de Franse koning)
  • Vond dat hij te weinig macht had.
  • Overleed aan tuberculose...

Slide 21 - Tekstslide

Wie wordt de nieuwe vorst?
Engeland:
  • Elizabeth I van Engeland
  • Wilden geen oorlog met Spanje, ging dus niet bemoeien met de Nederlanden. 
  • Gaf geld en soldaten aan de opstandelingen.

Slide 22 - Tekstslide

Wie wordt de nieuwe vorst?
Willem van Oranje?

  • Was graaf van Holland en Zeeland
  • Was hij de Opstand begonnen alleen om zelf vorst van de Nederlanden te worden?
  • Werd doodgeschoten in Delft

Slide 23 - Tekstslide

Wij regeren onszelf!
De Staten-Generaal besloot in 1588
om het land te regeren:

DE REPUBLIEK DER ZEVEN VERENIGDE NEDERLANDEN!

Staten-Generaal
Stadhouder = Maurits van Oranje, zoon van Willem van Oranje

Slide 24 - Tekstslide

De Spaanse Armada!

  • Onoverwinnelijke vloot! (die niet zo onoverwinnelijke was...)

  • Bedoeld om Engeland en de Nederlanden te verslagen. 

  • Verslagen door de Engelsen.
Waarom zo makkelijk?
Er was een zware storm. Filips verloor in één klap veel geld, schepen en soldaten.

Slide 25 - Tekstslide

Twaalfjarige Bestand
  • Spanje was weer bankroet:
Oorlog koste te veel geld en was slecht voor de economie. 

  • 1609: Gewesten sloten een wapenstilstand met de Spanjaarden. Duurde tot 1621 = 12 jaar!

En toen? WEER OORLOG VOEREN!

Slide 26 - Tekstslide

Generaliteitslanden
Frederik Hendrik, stadhouder
  • Veroverde de Zuidelijker Nederlanden
  • Nieuwe gebieden werden bestuurd door de Staten-Generaal (niet zelfstandig)

Iedereen was de oorlog zat!

Slide 27 - Tekstslide

Vrede van Münster
1648: SPANJE ERKENDE DE REPUBLIEK ALS ONAFHANKELIJKE STAAT!

Sindsdiens is Nederland een onafhankelijke land!

Slide 28 - Tekstslide

Leerdoelen beantwoorden
1. Waarom sloten andere gewesten zich aan bij de de opstand?
2. Wat waren de afspraken van de Pacificatie van Gent?

Slide 29 - Tekstslide

Keuzebord 
Vandaag 2de opdracht afstempelen. 

Werken tot aan de bel! 

Slide 30 - Tekstslide

Slide 31 - Video

Oorlog in de Nederlanden
De Staten Holland en Zeeland benoemen Willem van Oranje opnieuw tot stadhouder!

  • Godsdienstvrijheid (tegen de wil van Filips II)

Slide 32 - Tekstslide