1.4. De Nederlandse opstand [deel II]
Na de Beeldenstorm (1566)
Toen Filips II hoorde over de Beeldenstorm, was hij woedend! Hij stuurde direct een Spaans leger onder leiding van de hertog van Alva.
Dit deed Alva bij aankomst in de Nederlanden:
1) Hij richtte de Raad van Beroerten op. Een rechtbank die 1100 calvinisten liet executeren.
2) Hij executeerde twee belangrijke edelmannen op de markt in Brussel: Egmont en Horne. Volgens Alva hadden die twee mannen te weinig gedaan om de Beeldenstorm te voorkomen.
1 / 10
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 2
In deze les zitten 10 slides, met tekstslides.
Lesduur is: 15 minOnderdelen in deze les
Na de Beeldenstorm (1566)
Toen Filips II hoorde over de Beeldenstorm, was hij woedend! Hij stuurde direct een Spaans leger onder leiding van de hertog van Alva.
Dit deed Alva bij aankomst in de Nederlanden:
1) Hij richtte de Raad van Beroerten op. Een rechtbank die 1100 calvinisten liet executeren.
2) Hij executeerde twee belangrijke edelmannen op de markt in Brussel: Egmont en Horne. Volgens Alva hadden die twee mannen te weinig gedaan om de Beeldenstorm te voorkomen.
Slide 1 - Tekstslide
Hertog van Alva. Hij werd de nieuwe landvoogd en Margaretha van Parma werd afgezet.
Een tekening van de Raad van Beroerten. Een speciale rechtbank die door Alva werd geleid om calvinisten te straffen die aan de Beeldenstorm hadden meegedaan. 1100 mensen werden door de Raad van Beroerten geexecuteerd.
Op de markt in Brussel werden twee hoge edelmannen - Egmont en Horne - onthoofd. Zulke brute straffen bij hoge politieke personen was niet eerder voorgekomen in de Nederlanden!
Slide 2 - Tekstslide
De Opstand begint!
In 1568 trok Willem van Oranje ten strijde tegen Alva. De Slag bij Heiligerlee (Oost-Groningen) was het startsein van de Opstand maar werd helaas niet gewonnen door Willem van Oranje. De aanval mislukte en het bleef enige tijd rustig.....
Slide 3 - Tekstslide
Ommekeer
De Slag bij Heiligerlee (1568) mislukte maar op 1 april 1572 hadden de opstandelingen wél succes!
Bij Den Briel (Zuid-Holland) wonnen de watergeuzen hun eerste slag. Watergeuzen zijn calvinistische opstandelingen die op het water actief zijn.
Belangrijk gevolg: door dit eerste succes gingen veel Zeeuwse en Hollandse steden zich aansluiten bij de Opstand! De gewonnen slag bij Den Briel gaf de Nederlandse Opstand dus een 'boost'.
Slide 4 - Tekstslide
Pacificatie van Gent
Filips II had in de zuidelijke (katholieke) gewesten nog wel steun. Maar toen in 1576 de Spaanse soldaten in de zuidelijke gewesten gingen muiten (=plunderen), was de maat vol.
Zuidelijke gewesten gaan in de Pacificatie van Gent (1576) een verbond sluiten met de opstandige noordelijke gewesten. Tégen Filips II dus.
Slide 5 - Tekstslide
Unie van Atrecht (1579)
Na de Pacificatie van Gent zien we dat calvinisten in de zuidelijke gewesten de katholieken proberen weg te jagen. Dit leidt weer tot onrust bij de zuidelijke gewesten.
Het gevolg:
De Pacaficatie van Gent (zie vorige dia) wordt verscheurd. Dat betekent dat de zuidelijke gewesten nu weer vóór Filips II zijn en hem weer steunen. Dit verbond - tussen de zuidelijke gewesten en Filips II - wordt de Unie van Atrecht (1579) genoemd.
Slide 6 - Tekstslide
Unie van Utrecht (1579)
De noordelijke (opstandige) gewesten denken:
Wat die zuidelijke gewesten kunnen, dat kunnen wij ook!De noordelijke gewesten sluiten de Unie van Utrecht (1579) af. Dit is een verbond waarin zij militair samen zullen werken om Filips II weg te jagen.
Slide 7 - Tekstslide
Acte van Verlatinge (1581)
In 1580 wordt Willem van Oranje vogelvrij verklaard door Filips II. Dat betekent dat Filips II toestemming geeft om Willem van Oranje te vermoorden. Er wordt zelfs een beloning gegeven!
Het gevolg is dat de gewesten van de Unie van Utrecht besluiten om Filips II niet meer langer te zien als hun vorst. Met de Acte van Verlatinge (1581) wordt Filips II dus afgezworen als vorst.
In 1584 wordt Willem van Oranje vermoord door Balthasar Gerards in Delft.
Slide 8 - Tekstslide
Ontstaan Republiek der Verenigde Nederlanden (1588)
Als de gewesten Filips II niet meer zien als hun vorst (Acte van Verlatinge), gaan de gewesten op zoek naar een nieuwe vorst.
Die wordt niet gevonden. Maar de gewesten vinden dat niet erg: zij spreken af om als zelfstandige staat verder te gaan zónder vorst. De Republiek der Verenigde Nederlanden (1588) is geboren.
De macht lag vanaf nu bij de gewesten. Hun gezamenlijke taken regelden ze in de Staten-Generaal.
Slide 9 - Tekstslide
Einde Nederlandse Opstand
Spanje vocht meerdere oorlogen tegelijkertijd. Hierdoor werd Spanje verzwakt. Oorlog voeren kost veel geld.
In 1648 sluiten Spanje en de Republiek vrede. De Nederlandse Opstand begon in 1568 en eindigde dus in 1648. De periode duurde dus tachtig jaar. In het verleden noemde men de Nederlandse Opstand dus ook wel: de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648).
