Betoog schrijven deel 2

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Schrijven

Een betogende tekst schrijven

LESDOELEN

• Betogende tekst schrijven 3F 
• Opbouw van argumenten 3F 
• Afstemmen op publiek 3F 

Het schrijven van een betoog 

1. DOEL: lezers overtuigen van jouw standpunt
2. HOOFDGEDACHTE: jouw standpunt
3. Feitelijke informatie gebruiken om argumenten te onderbouwen of tegenargumenten te weerleggen             (Gebruik van goede bronnen).
4. Goede opbouw: Inleiding -kern - slot

Betoog schrijven

Jonge ondernemers misleiden jongeren op het internet. Hier moeten tegen worden opgetreden.

Structuur van een betoog:

inleiding

• aandachttrekker
• introductie onderwerp
• standpunt

middenstuk

• 2 argumenten voor + onderbouwing
• 1 argument tegen + weerlegging

slot

• samenvatting
• conclusie = herhalen standpunt
• uitsmijter

tegenargument en weerlegging

In het voorbeeld zie je alleen argumenten die de stelling onderbouwen.

Er is niet ingegaan op de argumenten van de tegenstanders. Zorg dat je een tegenargument opneemt en vergeet niet dat te weerleggen.  Hiermee wordt je betoog overtuigender. 

Controleer je schrijfplan

Argumenten: heb je bij ieder argument nagedacht over een uitleg of een voorbeeld? Noem je je bronnen? 

Denk ook aan signaalwoorden!

Tegenargument: Heb je een tegenargument opgenomen?

Weet je hoe je dit tegenargument gaat weerleggen?

Het schrijfplan

Hieronder volgt een voorbeeld van een schrijfplan.

Opbouw: Inleiding

Nu gaan we naar de inhoud van de inleiding, kern en slot kijken.

Functies van de inleiding

De inleiding is allereerst bedoeld om de aandacht van de lezer te trekken. Houd rekening met je publiek!

Daarnaast kun je bij een betoog:

• je standpunt verwoorden
• het onderwerp introduceren
• de aanleiding noemen
• een anekdote, persoonlijke ervaring of vergelijking verwerken

Voorbeeld inleiding

alinea 1:

Gefrituurde sprinkhanen, gebakken kevers en gedroogde maden: het zijn geen bijzonderheden op de vele markten in Aziatische landen. Voor tachtig procent van de bevolking zijn gefrituurde wespen en andere insecten lekkernijen. In Nederland is dit eerder een uitzondering dan gewoonte. Wij trekken al snel vieze gezichten bij de gedachte om insecten te eten. Toch moet er een oplossing worden bedacht voor de vleesindustrie. Insecten vormen een prima alternatief voor vlees.

Middenstuk

Middenstuk algemeen

• Het middenstuk bevat 300-420 woorden; gebruik 100-140 woorden per alinea.
  
• Neem ten minste één citaat op in het middenstuk.
• Citaat volledig overnemen tussen aanhalingstekens en bron vermelden = anders citeren dan bij leesvaardigheid.

Richtlijnen argumenten vóór

1. Start met een opsommend signaalwoord.
2. Vervolg met jouw argument = kernzin 
3. Onderbouw dit argument met een voorbeeld of uitleg.
4. Gebruik voor elk argument een nieuwe alinea.
   

Richtlijnen arg. tegen + weerl.

1. Start met het tegenovergestelde stp. + argument van je tegenstanders en verwerk er een tegenstellend signaalwoord in.
2. Geef aan dat je het er niet mee eens bent.
3. Leg uit waarom je het er niet mee eens bent = tegenarg.
4. Onderbouw je tegenargument. 

Richtlijnen arg. tegen + weerl.

Drie voorbeelden:

1. Sommigen zeggen daarentegen… Daar ben ik het niet mee eens, want…
   
2. Uit onderzoek van het CBS blijkt echter dat… Daar ben ik het niet mee eens, want...
3. Onderwijsminister Arie Slob werpt tegen dat… Dat is niet waar, want…

Opbouw: Slot

Functies van het slot

Het slot van een betoog bevat:

• een samenvatting of een conclusie;
• de herhaling van je standpunt, hiermee verwijs je terug naar je inleiding;
• een pakkende slotzin, de zogenaamde "uitsmijter": een mooie zin die voor de lezer op een verrassende manier samenvat wat jouw standpunt is of waarom jouw mening zo goed is.
• Denk ook aan het gebruik van signaalwoorden!

Voorbeeld slot

Alinea 5:

Kortom, insecten vormen een prima alternatief voor vlees, omdat het beter is voor het milieu. Hopelijk zetten veel Nederlanders de stap van "griezelig" naar "uitdagend", zodat er in de zomer geen worstjes maar sprinkhanen op de barbecue liggen.

De titel

Vorm:

Titels beginnen met een hoofdletter en je gebruikt nooit een punt.

Een duidelijke titel is kort en krachtig. Hij kan bijvoorbeeld bestaan uit een onderwerp, persoonsvorm en lijdend voorwerp, zoals: Man bijt hond

Inhoud:

Ze zijn het eerste waar het oog van een lezer op valt, 

dus spelen een grote rol bij de beslissing een tekst te lezen, of niet.

De titel van een tekst moet nieuwsgierig maken en uitnodigen om verder te lezen. Die eerste woorden moeten vragen oproepen en het onderbewuste prikkelen. Daarnaast moet een titel ook allesomvattend zijn en de inhoud goed beschrijven.

Aan de slag 

1.. Begin met het invullen van je schrijfplan.

2. Laat je schrijfplan door de docent controleren. Go of no go.

3. Schrijf je betoog.