Staatsrecht les 1

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Staatsrecht

Les 1

Basisboek juridisch 

Hoofdstuk 2.1 (en deel 2.2)

Vandaag

• Inleiding staatsrecht
• Staat
• Staatsvorm 

Inleiding staatsrecht

Gaat over:

- organisatie van de staat

- indeling van de staat 

- grondrechten van burgers t.o.v. de staat

Vindplaatsen:

o.a. Grondwet, de Kieswet, de Provinciewet en de Gemeentewet.

Grondwet

Hoofdstuk 1 gaat over de grondrechten voor de burgers. 

Doelen: 

1. beschermen van de burgers tegen de overheid;
2. zorgen voor vrijheid van burgers, en 
3. zorgen voor een menswaardig bestaan.

Grondrechten a.k.a. mensenrechten!

Grondwet

Bekijk de wetsartikelen in de grondwet.

Welke onderwerpen vind je terug?

Grondwet

• Organisatie van Nederland;
• Taak en positie  Koning;
• Samenstelling en taken regering en Staten-Generaal;
• Rechtspraak;
• Provincies en gemeenten.

Wat is een staat?

Land/gebied moet aan drie kenmerken voldoen (cumulatief):

1. Grondgebied; en
2. Inwoners; en
3. Overheidsgezag >> hoogste in rang!

Iedere staat heeft een staatsvorm en een regeringsvorm.

Nederland

Aan landsgrenzen gekomen door:

• afspraken met buurlanden in Verdragen (ook in Vredesverdragen na oorlogen);
  
• natuurlijke afscheiding (rivieren en de zee);
• landwinning uit de Noord- en Zuiderzee.

Staatsvorm en regeringsvorm

Staatsvorm gaat over de verdeling van de verschillende bevoegdheden tussen de landelijke overheid en de lagere overheden. 

Regeringsvorm regelt de verhoudingen tussen het landelijke bestuur en de volksvertegenwoordiging.

Staatsvorm Nederland

Gedecentraliseerde eenheidsstaat

Regels en dus gezag door centrale en decentrale overheid.

Democratische rechtsstaat

Burgers hebben invloed op de manier waarop Nederland wordt bestuurd.

Macht van de overheid is door de wet beperkt.

Rechtsstaat

Er zijn vier kenmerken van een rechtsstaat:

1. Legaliteitsbeginsel
2. Onafhankelijke rechter, art. 117 Gw, art. 113 Gw. 
3. Trias Politica
4. Grondrechten voor de burgers, art. 4 Gw (democratie). 

Opdracht

Opdracht 3 Staatsvorm en regeringsvorm

Beantwoord de vragen a. tot en met e. 

Volgende les

Regeringsvorm van Nederland

Huiswerk: 

Basisboek juridisch, blz. 28 t/m 30 (tot h. 2.3)