16e en 17e eeuw: Bredero

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

De 16e en 17e eeuw

Literatuur: geschiedenis en theorie

Paragraaf 13: Bredero

Korte herhaling 

Kenmerken Renaissance:

1. antropocentrisme
2. individualisme
3. empirisme

Korte herhaling 

Kenmerken kunst en literatuur:

1. Classicisme
2. Realisme
3. Estheticisme

Classicisme in de literatuur

Drie stadia:

• Translatio: oefening baart kunst
• Imitatio: het navolgen van klassieke genres 
• Aemulatio: het overtreffen van klassieke genres

Estheticisme in de literatuur

• Nadruk op regelgeving: een literair werk voldoet aan de regels van het genre waar het bij hoort;
• nadruk op de vorm van de literaire werken;
• taal 'een genot voor het oor': laten zien wat je met taal kunt (woordspelingen, metrum , ingewikkelde verzen etc.)

Realisme

• elk literair werk moest waarschijnlijk zijn,  geloofwaardig;
• personages behoorden zich te gedragen zoals mensen zich in de betreffende situaties zouden gedragen.

De Nederlandse taal

• Renaissanceliteratuur geconcentreerd rond Amsterdam en Den Haag;
• Hollands dialect groeit uit tot 'standaardtaal';
• rond 1700 ontstaat een soort Algemeen Nederlands;
• vormt de basis van het huidige Nederlands;
• grote invloed van de Statenbijbel (1637) op het Nederlands.

'Populaire' literaire genres:

Toneel: tragedie, komedie/blijspel en klucht.

Lyriek: ode, epigram/puntdicht, aforisme, sonnet en emblemata.

Proza: reisjournalen en pamfletten

Vier grote schrijvers

Bredero (kluchten, liederen)

P.C. Hooft (sonnetten, emblemen)

Constantijn Huygens (toneel, epigrammen)

J. van den Vondel (tragedie, toneel) 

Gerbrand Adriaensz. Bredero

(1585-1618)

Blijspel en klucht

Volkse personages

Onverbloemd taalgebruik

Bedrog en overspel, persoonsverwisselingen

Blijspel is in bedrijven verdeeld en langer dan de klucht

Klucht wat platvloerser dan een blijspel

• Klucht van de koe 
• De Spaanschen Brabander 

De snollen van Bredero

Bekijk de video van Vlogboek en beantwoord de vragen die je in Classroom vindt.

Lever de antwoorden in voor de volgende les literatuurgeschiedenis op 11 maart.

Dit was het voor deze les

't Kan verkeeren.