Bogerman Koudum - Grammatica - woordsoorten - voornaamwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Herhaling Deel 1

Lidwoord

Zelfstandig naamwoord

Bijvoeglijk naamwoord

Voorzetsels

Herhaling: ld, znw, bvn, vz (pvnw)

Wil jij ook een kleine televisie op je kamer?

Voornaamwoorden

1 Persoonlijk voornaamwoord

Verwijst naar:                                        

• een persoon - ik, je, jij, jou, u, hij , zij, ze, het, mij, me, hem, haar                                      
  
• een groep personen - we, jullie, zij, ons, hen, hun, ze
• Is vervangbaar door een naam van een persoon                                             Hij gaat vandaag naar haar toe.

                       Peter gaat vandaag naar Liza toe.

2 Bezittelijke voornaamwoorden

• Geeft een bezit aan 
• Staat bijna altijd voor een zelfstandig naamwoord
• Kun je nooit vervangen door namen van personen

m'n, mijn, mijne, je, jouw, jouwe, uw, uwe, z'n, d'r, zijn, zijne, haar, hare, ons, onze, jullie, hun of hunne

                             Dat is mijn zak chips.

Persoonlijk voornaamwoord

1. Zal ik jou even helpen?

2. U mag het zeggen.

3. Zullen we die chips voor ons kopen?

4. Als het aan hem ligt wel.

5. Zij smullen er lekker van.

Bezittelijk voornaamwoord

1. Zijn kamer is een bende.

2. Hun kamer is altijd netjes.

3. Is dat jouw Nintendo Switch?

4. Jullie feest was erg leuk.

5. Haar konijn heet Max.

3 Vragend voornaamwoord

Het vragend voornaamwoord 

verwijst naar personen en dingen

die ergens naar 'vragen'

wie, wat, welke, wat voor (een)

4 Aanwijzend voornaamwoord

                         deze, die, dit, dat 

• Wijst iemand of iets aan
• Een aanwijzend voornaamwoord kan in

       plaats van het lidwoord staan voor 

      een zelfstandig naamwoord.

                                   Dat rapport is uitstekend!

                                   Deze opdracht is niet moeilijk.

Oefening: persoonlijk, bezittelijk, vragend, aanwijzend

1. Welke liedjes luistert Melle graag?

2. Willen jullie de klusjes nog even doen?

3. Joshua wist niet hoe hij dat gerecht moest maken.

4. Is jouw broer er vandaag ook bij?

5. Kan iemand vertellen wie het licht heeft aangelaten?

6. Volgens mij gaat hier iets goed mis.

7. Bo heeft jou meerdere keren proberen te bellen.

8. Waarom is jullie opdracht nog steeds niet af?

9. Neemt Arno hem ook mee naar het feest?

10. Kan de verkoper vertellen wat de jas kost?

5 Wederkerend voornaamwoord

• Altijd in combinatie met een wederkerend werkwoord 

       Bijv. zich aanpassen, zich verzetten, zich schamen

• Verwijst naar de persoon die in de zin het onderwerp is
• Vaste combinatie  met een 

        persoonlijk voornaamwoord

Ik herinner het me weer!

6 Wederkerig voornaamwoord

• Elkaar

We zien elkaar op het feest!

Hebben jullie elkaar al ontmoet?

Oefening: wederkerend of wederkerig

1. Wij verbazen ons daar niet meer over.

2. Hij verveelt zich regelmatig tijdens de les.

3. Laten we lief zijn voor elkaar.

4. Schamen jullie je daar niet voor?

5. Apen vlooien elkaar de hele dag.

Herhaling

Persoonlijke voornaamwoorden

Bezittelijke voornaamwoorden

Vragende voornaamwoorden

Aanwijzende voornaamwoorden

Wederkerend voornaamwoord

Wederkerig voornaamwoord

lidwoord, zelfst. nw, bijv. nw, voorzetsel, pers. vnw, bezit. vnw, aanwijz. vnw

1. Die egel ligt onder de verdorde blaadjes.

2. Het rieten dak stond in de brand.

3. De doos met stoepkrijt ligt in de oude schuur.

4. Mijn tante doet de afwas.

7 Betrekkelijk voornaamwoord

                                             die, dat , wat, wie

• Verwijst terug naar een woord of woordgroepje dat er vlak voor staat.
• Staat achter het zelfstandig naamwoord.

De opdrachten die ik voor Nederlands moest maken.

Het schrift dat ik van meneer De Jong heb gekregen.

Betrekkelijk voornaamwoord

1. De kat die daar loopt heeft een gebroken poot.

2. Het vrolijke konijn dat daar rent, heet Phoebe.

3. De leerlingen die naar de stad gaan.

4. Hij is iemand, wie ik zoiets nooit zou toevertrouwen.

5. Dat is alles, wat ik wil zeggen.

8 Onbepaald voornaamwoord

iets, niets, iemand, niemand, alles, men, wat, elk, ieder(een)

• Verwijst naar iets vaags (personen of dingen)

                                   Niemand praat met Piet.

                                   Ik heb wel iets gehoord.

Onbepaald voornaamwoord

1. Niemand wil nog pannenkoeken eten.

2. Kunt u mij iets vertellen?

3. Iemand moet dat toch hebben gezien?

4. Ik dacht dat ik wat hoorde.

5. Gelukkig was er niets aan de hand.

Woordsoorten

Woordsoorten: lidwoord, voorzetsel, telwoorden

Werkwoorden: zelfstand, hulp, koppel

Naamwoorden: zelfstandig, bijvoeglijk, stoffelijk

Voornaamwoorden: persoonlijk, bezittelijk, vragend, aanwijzend, wederkerend, wederkerig, betrekkelijk, onbepaald