NN7 - Spelling §5 - Tussenletters in samenstellingen - 2V

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Tussenletters in samenstellingen

NN7 - Spelling §5 - 2V

Wat je gaat leren

• Je leert samenstellingen met en zonder tussenletter spellen.

Discobal        stoelendans          sluitingstijd

Discobal        stoelendans          sluitingstijd

Dit zijn allemaal samenstellingen.

• Ze bestaan uit de volgende delen:
• disco bal 
• stoel en dans
• sluiting s tijd

Maar waarom krijgt stoelendans een extra en, sluitingstijd een extra s, en discobal helemaal niets?

teleurgestelde discobal

Als je twee woorden aan elkaar plakt, maak je een samenstelling:

tafel + poot = tafelpoot

fiets + bel = fietsbel

Soms moet je tussen die twee woorden tussenletters toevoegen: (e)n, e of s.

Zo bepaal je of je een (e)n of e moet toevoegen

• Als het linkerdeel van een samenstelling een zelfstandig naamwoord is dat alleen een meervoud op en heeft, schrijf je en of n tussen de delen:
  (huis – huizen) huizenblok, (leeuw – leeuwen) leeuwendeel,
  
  doventaal, ziekenhuis, lampenkap, stoelendans, blindenstok.

Schrijf alleen een e in deze gevallen:

• Het linkerdeel heeft geen meervoud: gortepap.
• Het linkerdeel verwijst naar iets waar er maar één van is: zonnescherm, maneschijn.
• Het linkerdeel heeft (ook) een meervoud op s:
  horlogebandje (horloges), groentesoep (groenten/groentes).
• Het linkerdeel is geen zelfstandig naamwoord:
  brekebeen (het linkerdeel verwijst naar een werkwoord), hogeschool, dovenetel (het linkerdeel is een bijvoeglijk naamwoord).
• Het linkerdeel versterkt een bijvoeglijk naamwoord: reuzeleuk, stekeblind, apetrots

Zo bepaal je of je een s moet toevoegen

• Als je in een samenstelling een s hoort, dan schrijf je die ook:
  - onweersbui, moederskindje, wetsartikel
  
  

• Soms begint het rechterdeel van de samenstelling met een s-klank. Dan hoor je niet of er een tussen-s moet staan. Vervang dan het rechterdeel door een woord dat niet met een s-klank begint. Schrijf de s alleen als je hem bij de vervanging hoort:
  – personeelschef, want personeelsfeest; schildersschool, want schildersezel.
  Maar: bioscoopstoel, want bioscoopfilm.

Dat gaan we even oefenen...!

Maak de samenstelling, noteer in de juiste spelling.
schilder + schort

Maak de samenstelling, noteer in de juiste spelling.
boodschap + tas

Maak de samenstelling,
noteer in de juiste spelling.
gerst + nat

Maak de samenstelling, noteer in de juiste spelling.
lach + bek

Maak de samenstelling,
noteer in de juiste spelling.
snot + bel

Maak de samenstelling, noteer in de juiste spelling.
pad + stoel

Maak de samenstelling, noteer in de juiste spelling.
reus + leuk

Maak de samenstelling, noteer in de juiste spelling.
koe + stal

Maak de samenstelling,
noteer in de juiste spelling.
kat + bak

Tijd om nu zelf te gaan oefenen met de opdrachten die ik heb klaargezet in de digitale planning.