1.3 Bewegende platen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

1.3 Bewegende platen

H1 Ons eiland in de ruimte

Systeem Aarde

Lesdoel

• Waarom bewegen de platen?  
  
• Welke drie bewegingen maken de platen?  
  

Waarom bewegen de platen?

Convectiestromen

Welke drie bewegingen maken de platen?

Bewegingen

Platentektoniek:

• Convergent: naar elkaar
• Divergent: uit elkaar
• Transform: langs elkaar

Divergentie

Uit elkaar

Opwaartse convectiestroom

1. Twee oceanische platen:

• Mid-oceanische rug
  
• magma stroomt hier naar buiten en vormt nieuwe oceanische korst (basalt)
  
• Effusief vulkanisme, spleeteruptie
  

Divergentie

Uit elkaar

2. Twee continentale platen:

• continent scheurt uit elkaar 
• Deel zakt weg -> loopt vol water (slenk)
• Hoger gelegen gedeelte vormt gebergte (horst)
• Vulkanisme langs breuk

Convergentie

Naar elkaar toe

Neerwaartse convectiestroom

1. een oceanisch, een continentaal

• Subductie: oceanisch zakt onder continentaal
• Aardbevingen door over elkaar schuiven platen
• Oceanische plaat smelt.
• Explosief vulkanisme: taai magma door mengeling sedimenten, gas en korst 
• Trog
• Plooiingsgebergte (bergketen langs breuk)

Convergentie

Naar elkaar toe

2. twee oceanische platen

• Subductie: oudere zakt onder jongere plaat
• Trog
• Vulkanische eilandenboog

Convergentie

Naar elkaar toe

3. twee continentale platen

• Beide platen even zwaar
• plooiing van de platen -> gebergte
• Aardbevingen

Schild

Oceanische korst recycled zichzelf.

Continentale korst duikt niet weg. Wordt afgebroken door verwering en erosie. 

Oudste, afgevlakte gedeelte -> schild

Transform

Langs elkaar

• aardbevingen
• Geen afbraak of opbouw