Les 27 5 april 2025

• Nederlands
• Secondary Education

Les 27 5 april 2025

L26 Wat doen we vandaag? 

Welkom! 

1. Boekbesprekingen

2. Cursus 6 formuleren §4 Verwijswoorden 

3. Lesafsluiting 

Boekpresentaties

Verwijzen naar de- en het-woorden

Waarom is het niet 'die meisje', maar is het 'dit meisje'?

Waarom is het niet 'dit stad', maar is het 'die stad'?

Dat heeft te maken met het woordgeslacht.

Met de woorden 'die' en 'deze' verwijs je naar de-woorden.

Met de woorden 'dit' en 'dat' verwijs je naar het-woorden.

Ezelsbruggetje: de theemethode (het, dit, dat en de, deze, die)

DEZE, DIE, DIT, DAT

Dit zijn verwijswoorden.

Ezelsbruggetje:

• dezE en diE gebruik je bij dE-woorden.

• diT en daT gebruik je bij heT-woorden.

Hier. Als iets dichtbij de spreker is, gebruik je dit/deze.

Daar. Als iets verder weg is, gebruik je dat/die.

Vul het juiste verwijswoord in: Op de markt kocht Loes een heerlijk ijsje, ....... ze al slenterend opat

1. dat
2. deze
3. die
4. dit

Vul het juiste verwijswoord in: Het meisje ...... daar staat heeft verkering met Tim.

1. dat
2. deze
3. die
4. dit

Formuleren (woordgeslacht en verwijswoorden)

Onzijdige woorden zijn nog goed herkenbaar aan het lidwoord het, maar mannelijke en vrouwelijke woorden hebben allebei het lidwoord de. 

"De" woorden die eindigen op -heid, -nis, -schap -ing, -st, -ij zijn vaak vrouwelijk. Bijvoorbeeld: waarheid, wandeling. 

Er zijn wel uitzondering: dienst (m) en dichterschap (o)

Woordgeslacht Opzoeken

Er zijn vrij veel de-woorden die niet meer specifiek mannelijk of vrouwelijk zijn; in het Groene Boekje en in woordenboeken staat bij deze woorden alleen de of m/v.

Opzoeken in het woordenboek/ internet

1.  Online woordenboek of  vandale.nl
2.  Kijk naar de letter die achter het woord staat: dat is het woordgeslacht

m = mannelijk

 v  = vrouwelijk

 o  = onzijdig

Welk verwijswoord?

Enkelvoud (m)	Hij, hem, zijn	Deze, die
Enkelvoud (v)	Zij, ze, haar	Deze, die
Enkelvoud (o)	Het, zijn	Dit, dat
Meervoud	Zij, ze, hen, hun	Deze, die

hem - het - hij - zij
De hond van de buren is heel lief en vrolijk, ze kunnen ... dus makkelijk alleen laten met hun kinderen.

Welk verwijswoord?

Bij woorden voor personen en dieren let je niet op het woordgeslacht maar op het biologische geslacht. Let op: verschil met Engels! 

Bijvoorbeeld: 'minister'  is een mannelijk woord, maar als het om een vrouw gaat, gebruik je vrouwelijke verwijswoorden:
‘De minister begon haar antwoord met ...’, ‘De minister wist heel goed wat ze deed.’

hem - het - hij - zij
Kinderen klimmen graag in bomen; ... vinden het leuk om de wereld van bovenaf te bekijken.

Let op!

Waarmee, waarvoor, waarop, waartegen, waarnaast

Gebruik je bij dieren of dingen

Met wie, voor wie, op wie, tegen wie, naast wie

Gebruik je bij mensen

Is dat het meisje ... jij gisteren je mobiel uitleende?

1. aan wie
2. waaraan

Dat is mijn oom ... mijn vader graag klaverjast.

1. waarmee
2. met wie

De vriendin ... ik naar de stad zou gaan, heeft net afgebeld.

1. met wie
2. waarmee

Welke verwijswoorden horen in deze zin? 

Sleep de verwijswoorden naar de goede plaats.

Twan heeft een bijbaantje voor twee uurtjes,

 ________  vindt    ________ niet erg.

deze

die

dat

hij

zij

het

ze

Welke verwijswoorden horen in deze zin? 

Sleep de verwijswoorden naar de goede plaats.

Er kunnen meerdere verwijswoorden goed zijn als antwoord. 

Vera doet het trucje voor.    ________  zegt:

‘Zo moet je ________ doen.’

deze

die

dit

dat

hij

zij

het

Lesafsluiting

Over drie weken is er weer een fysieke les. Eerst twee weken vrij. Een fijne vakantie toegewenst! 

 Het huiswerk voor volgende week is: 

▪ Lees in je leesboek

▪ Schrijfopdracht (zie email) 

▪ Cursus 6 formuleren §4 - maak opdracht 2 en 3

 

 

Tot volgende week op st Conleth's