Bijvoeglijk naamwoord

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Wat gaan we vandaag doen?

• Herhaling vorige les 
• Bijvoeglijk naamwoord als voltooid deelwoord 
• Huiswerk 

Wat weten jullie nog van
de vorige les?

Wat is het meervoud van zee?

1. zeeën
2. zeën

Wat is het meervoud van categorie?

1. categoriën
2. categorieën

Wat is het meervoud van seconde?

1. seconde
2. secondes
3. secondes/seconden
4. seconden

Wat is het meervoud van idee?

1. ideën
2. ideeën

Wat is het meervoud:
bacterie?

1. bacteriën
2. bacterieën
3. bacterie
4. bacteries

Wat is het meervoud van porie?

1. porien
2. pories
3. porieën
4. poriën

Wat is het meervoud van accu?

1. accus
2. accu's
3. accuus
4. accuu's

Wat is het verkleinwoord van taxi?

1. taxitje
2. taxietje
3. taxi'tje

Wat is het verkleinwoord van sherry?

1. sherry'tje
2. sherrietje
3. sherrytje

Wat is het verkleinwoord van sms?

1. smsje
2. sms-je
3. sms'je

Wat is het verkleinwoord van oma?

1. Omaatje
2. Oma'tje
3. Omatje
4. Opoe

Wat is het meervoud van criterium?

1. Criteria's
2. Criterium's
3. Criteria
4. Criteriums

Wat is het verkleinwoord van paraplu?

1. het paraplutje
2. het parapluutje
3. het paraplu'tje

Welke soorten bijvoeglijke
naamwoorden zijn er ook alweer?

Soorten bijvoeglijk naamwoord

- Gewoon bijvoeglijk naamwoord

- Stoffelijk bijvoeglijk naamwoord

- Bijvoeglijk naamwoord dat is afgeleid van een voltooid of onvoltooid deelwoord

Bijvoeglijk naamwoord

Een bijvoeglijk naamwoord zegt iets over een zelfstandig naamwoord.

Je weet door een bijvoeglijk naamwoord meer over het zelfstandig naamwoord.

Werkwoorden gebruikt als bijvoeglijk naamwoord en voltooid deelwoord

Voltooid deelwoord

• Het voltooid deelwoord is een werkwoordsvorm. 
• Het voltooid deelwoord is dus een vervoegd werkwoord. 
• Het voltooid deelwoord geeft aan dat iets al gebeurd/geweest is. 
• Het voltooid deelwoord begint meestal met:  ge-, be-, her-, er-, ont- of ver-. 
• Vaak staat er een vorm van hebben, zijn of worden in de zin.

Voltooid deelwoord kort samengevat

• Een voltooid deelwoord begint vaak met be-, ge-, ver- of ont- (met een hulpwerkwoord)
• Een voltooid deelwoord eindigt op: -d, -t of -en.
   (Eindigt nooit op -dt!!!)
• Schrijf een voltooid deelwoord altijd zo kort mogelijk.
• Het voltooid deelwoord kan als bijvoeglijk naamwoord gebruikt worden.

Voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord

Een voltooid deelwoord kan ook als 

bijvoeglijk naamwoord worden gebruikt. 

Het zegt dan iets over een zelfstandig naamwoord.

- De opgeruimde kamer

- De opgepoetste zonnebril

Voltooid deelwoord

Voltooid deelwoord bijvoeglijk gebruikt

• Een bijvoeglijk naamwoord zegt iets over een zelfstandig naamwoord. Bijvoobeeld: de rode auto.
• Als je een voltooid deelwoord gebruikt als bijvoeglijk naamwoord, schrijf je deze zo kort mogelijk.

voltooid deelwoord	verleden tijd	bijvoeglijk gebruikt
De straat is verbreed.	De bouwvakker verbreedde de straat.	De verbrede straat.
De foto is overbelicht .	De fotograaf overbelichtte de foto, omdat zijn camera instellingen niet klopten.	De overbelichte foto.
Het schip is gestrand.	Het schip strandde op de kust.	Het gestrande schip trekt veel aandacht.

Een werkwoord als bijvoeglijk naamwoord. 

Een voltooid deelwoord en een onvoltooid deelwoord kun je als bijv nw gebruiken. 
Je schrijft die woorden dan zo kort mogelijk. 

volt deelw                                                                   gebruikt als bijv nw
Het glas is gebroken.                                            Het gebroken glas. 
De dictator werd gehaat.                                    De gehate dictator. 

 onvolt. deelw                                                           gebruikt als bijv nw
Blaffend stond de hond op het erf.                De blaffende hond stond op het erf. 

Het onvoltooid deelwoord

Maak je door achter het hele werkwoord een -d of - de te zetten.

lachend(e)

fluitend(e)

lopend(e)

knippend(e)

Tegenwoordig deelwoord

Geeft aan dat je iets doet, terwijl je ook iets anders doet.

Geeft aan hoe iets gebeurt.

Hele werkwoord + een D

Kwijlend nam ik een hap. 
Pratend met volle mond zag ik hem vies naar me kijken.

Tegenwoordig deelwoord

Een tegenwoordig deelwoord kun je net als

het voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord gebruiken:

Een lachende vrouw.

De gillende kinderen.

De huilende man.

Wat is het voltooid deelwoord van: knutselen

1. geknutselt
2. geknutseld

Wat is het voltooid deelwoord van varen?

1. gevaard
2. gevaren
3. gevoert
4. gevoeren

Wat is het voltooid deelwoord van verven

1. geverft
2. geverfd

Het voltooid deelwoord van 'zien'

1. gezagen
2. zag
3. gezien
4. gezied

Wat is het voltooid deelwoord van verhuizen

1. verhuist
2. verhuisd

Wat is het voltooid deelwoord van stalken?

1. gestalkd
2. gestalkt
3. gestalked
4. gestalket

Huiswerk volgende les

Voorbereiding op toets:

NuNederlands deel B

H3.3 Voltooid en tegenwoordig deelwoord

H4 Spellingsregels

H5 Hoofdletters en interpunctie