Kennislab 4.8

• Zorg en Welzijn
• HBO
• Studiejaar 1

KL4.8

Multidisciplinair en interprofessioneel samenwerken en integrale zorg. 

Wat wil je vandaag leren?

Wat gaan we leren?

1. kan het belang is van een gemeenschappelijke taal in de multidisciplinaire samenwerking beschrijven
   
2. kan benoemen welke soort overleg geschikt is voor welke inhoud;
   
3. kan beschrijven hoe een model voor multidisciplinaire samenwerking eruit kan zien (integrale zorg en interprofessionele zorg);
   
4. kan verwoorden welke factoren de effectiviteit van de samenwerking kunnen bevorderen en belemmeren;
   
5. kan aandachtspunten noemen die belangrijk zijn bij (multidisciplinaire) samenwerking (zie het normenkader);
   
6. kan benoemen welke rol communicatie speelt in de samenwerking.
   
7. kan benoemen welke disciplines een rol spelen in de multidisciplinaire samenwerking en wat hun taken, deskundigheid en werkwijze is. En kan benoemen wat interprofessioneel samenwerken is.  

Multidisciplinair samenwerken. 

Wat versta jij onder multidisciplinair samenwerken?
Wat is het doel en wat beïnvloed de samenwerking?

Samenwerken in de zorg..

- CanMEDS rol samenwerkingspartner:  vaardigheden qua samenwerken waarover een verpleegkundige dient te beschikken. 

- De verpleegkundige gaat een langdurige relatie aan met de zorgvrager en onderhoudt die relatie.

-  Daarnaast is het belangrijk in de samenwerking de waarde van verschillende kennisbronnen af te wegen voor de zorgvrager in het besluitvormingsproces, hierop baseer je natuurlijk je handelen.

- De verpleegkundige werkt daarin multidisciplinair samen binnen en buiten de zorg met betrekking tot zorg- en behandeldoelen.

-  En uiteraard deelt de nodige kennis en informatie met collega’s, zodat de continuïteit van zorg is geborgd.

Samenwerken in de zorg, klinkt logisch. Je hebt immers de CanMEDS rol samenwerkingspartner waaronder een aantal vaardigheden vallen waarover een verpleegkundige dient te beschikken. De verpleegkundige gaat een langdurige relatie aan met de zorgvrager en onderhoudt die relatie. Daarnaast is het belangrijk in de samenwerking de waarde van verschillende kennisbronnen af te wegen voor de zorgvrager in het besluitvormingsproces, hierop baseer je natuurlijk je handelen. De verpleegkundige werkt daarin multidisciplinair samen binnen en buiten de zorg met betrekking tot zorg- en behandeldoelen. En uiteraard deelt de nodige kennis en informatie met collega’s, zodat de continuïteit van zorg is geborgd.

Bekijk dit filmpje;

1. Wat versta jij onder multidisciplinair samenwerken?

2. Wat is het doel van multidisciplinair samenwerken?

3. Wat beïnvloed de multidisciplinair samenwerking?

Waarom is samenwerken noodzakelijk?

De praktijk van de zorg is complex en gevarieerd en impliceert de betrokkenheid van veel verschillende zorgverleners. Samenwerking tussen zorgprofessionals die zorg indiceren, organiseren en uitvoeren is van belang voor passende zorgverlening.

Van samenwerking is sprake als er meer dan één zorgverlener bij een cliënt betrokken is. Het kan gaan om interne samenwerking (zorgverleners binnen een zelfde instelling) of externe samenwerking (zorgverleners uit verschillende instellingen), of een mengvorm. De aandachtspunten (die later in de Sway terug komen) vormen een belangrijke richtlijn voor het verantwoord vormgeven van deze samenwerking maar ook voor het opzetten en/of verder ontwikkelen van de samenwerking met professionals uit het sociale domein (sociale wijkteams) (V&VN,2014)

Belang van communicatie en gemeenschappelijke taal. 

Misschien ken je het verhaal wel van de toren van Babel, of de term Babylonische spraakverwarring.

Als er sprake is van een Babylonische spraakverwarring, is er onbegrip tussen mensen en snappen ze niet waar de ander het over heeft. Mensen begrijpen elkaar niet en de boodschap die wordt overgedragen is dus abracadabra, omdat men elkaar niet verstaat, door elkaar heen praat of elkaar niet begrijpt (historiek.net). Super onhandig dus, daarom is het als zorgverleners die samenwerken een gemeenschappelijke taal te hebben. Je moet toch niet willen dat doordat je de ander niet begrijpt er problemen ontstaan bij patiënten die je had kunnen voorkomen?

Welk classificatiemodel wordt met name genoemd als het over gemeenschappelijke taal gaat?

gemeenschappelijke taal

 Een veel gebruikt kader is de internationaal classification of functionering, disability and health, icf. De problemen die en patiënt tegenkomt als gevolg van zijn ziekte of aandoening kunnen met behulp van ICF beschreven worden in een brede psychosociale context.

 Dit model gaat uit van een interactie tussen de verschillende domeinen met zijn externe leefomgeving en persoonsgebonden eigenschappen

 wat is het belang van een gemeenschappelijke taal in de multidisciplinaire samenwerking?

Wanneer meerdere disciplines een patiënt behandelen is het spreken van een dezelfde taal een belangrijke voorwaarde. Het vergemakkelijkt de communicatie en de verslaglegging voor iedere hulpverlener. Er zijn diverse modellen mogelijk. Een veel gebruikt kader is de internationaal classification of functionering, disability and health, icf. De problemen die en patiënt tegenkomt als gevolg van zijn ziekte of aandoening kunnen met behulp van ICF beschreven worden in een brede psychosociale context. Dit model gaat uit van een interactie tussen de verschillende domeinen met zijn externe leefomgeving en persoonsgebonden eigenschappen. Waardoor de hulpvraag de verschillende aspecten en prioriteiten ervan inzichtelijk zijn.

Multidisciplinair of interdisciplinair samenwerken?

De problematiek van chronische patiënten wordt dus steeds complexer, waardoor meer verschillende zorgbeoefenaars bij dezelfde patiënt betrokken zijn. Teamwork is daardoor een noodzaak geworden.

Interprofessioneel samenwerken veronderstelt een interdisciplinair of interprofessioneel model:

­Er zijn overlegmomenten tussen de verschillende professionelen waarbij er uitwisseling is van informatie, ideeën en aanbevelingen;­ er is een interprofessioneel team, waarbij men in samenspraak en gedeelde verantwoordelijkheid een gemeenschappelijke visie en een doelgerichte aanpak ontwikkelt.

Een interprofessioneel model onderscheidt zich duidelijk van een multidisciplinair of Multi professioneel model. Daarbij treden de verschillende actoren op een sequentiële manier op, dat wil zeggen de één na de ander en dus met weinig interactie tussen de actoren. Interdisciplinariteit analyseert, synthetiseert en harmoniseert de relaties tussen disciplines in een gecoördineerd en coherent geheel.

Chronische complexe zorg vraagt interprofessionele samenwerking die ook transmuraal of lijn overschrijdend is, dit wil zeggen zorg over de grenzen heen van de intramurale en extramurale zorg – of over de grenzen heen van specialistische zorg en eerstelijnszorg.

Naast het beter kunnen omgaan met complexe zorgsituaties heeft interprofessioneel samenwerken in de gezondheidszorg nog enkele andere belangrijke voordelen.

­Verbetering van de kwaliteit van zorg, doordat men beter tegemoet komt aan de zorgbehoeften via een veelheid aan informatie en mogelijkheden. Fouten in de zorg worden niet alleen bespreekbaar, maar kunnen in de toekomst ook beter worden vermeden.­ Deskundigheidsverruiming, niet alleen doordat men elkaars expertise en kennis beter (er)kent, maar tevens doordat technieken en kennis worden samengevoegd en dus de globale deskundigheid wordt vergroot.­ Betere en effectievere communicatie, zodat men tegenover elkaar verantwoording aflegt en bewuster met de dingen omgaat;­ Betere verdeling van de werklast, waardoor continuïteit in de zorgverlening wordt gegarandeerd en de ‘hulp’ als één geheel wordt aangeboden.

Multidisciplinair of interdisciplinair samenwerken?
Wat is het verschil?

Interdisciplinair en multidisciplinair samenwerken.

De problematiek van chronische patiënten wordt dus steeds complexer, waardoor meer verschillende zorgbeoefenaars bij dezelfde patiënt betrokken zijn. Teamwork is daardoor een noodzaak geworden.

Interprofessioneel samenwerken veronderstelt een interdisciplinair of interprofessioneel model:

­Er zijn overlegmomenten tussen de verschillende professionelen waarbij er uitwisseling is van informatie, ideeën en aanbevelingen;­ er is een interprofessioneel team, waarbij men in samenspraak en gedeelde verantwoordelijkheid een gemeenschappelijke visie en een doelgerichte aanpak ontwikkelt.

Een interprofessioneel model onderscheidt zich duidelijk van een multidisciplinair of Multi professioneel model. Daarbij treden de verschillende actoren op een sequentiële manier op, dat wil zeggen de één na de ander en dus met weinig interactie tussen de actoren. Interdisciplinariteit analyseert, synthetiseert en harmoniseert de relaties tussen disciplines in een gecoördineerd en coherent geheel.

interdisciplinair samenwerken

Bij interdisciplinair samenwerken formuleren de verschillende disciplines een gezamenlijk doel en hanteren zij een gemeenschappelijke taal die voor alle betrokkenen toegankelijk en begrijpelijk is. Ook zien zij de kwaliteiten en perspectieven van de ander als complementair en waardevol. De betrokken professionals leveren als het ware een deel van hun autonomie in.

multidisciplinair samenwerken 

Bij multidisciplinair samenwerken zijn verschillende disciplines betrokken, maar werkt elke discipline vanuit het eigen perspectief, met een eigen vaktaal en een eigen logica en probeert de eigen doelstellingen te realiseren. 

Professionals behouden hun autonomie en werken min of meer parallel aan elkaar. 

Met welke disciplines zowel uit het sociale domein als het zorgdomein zou jij voor BS4 kunnen samenwerken? Wat zijn hun taken en expertises?

Opdracht:

Onderdeel B opdracht 2:

In beroepssituatie 1 heb je kort kennisgemaakt met de wijk en heb je een sociale kaart ontwikkeld. Je hebt toen gekeken naar disciplines binnen het sociale domein en het zorgdomein.

1.  Benoem uit elk domein één discipline met wie je samenwerkt (buiten verpleegkundigen en verzorgenden) rondom de multidisciplinaire zorg  en onderbouw je keuze. Beschrijf de deskundigheid en de taken van deze disciplines.

2. Wat is het verschil tussen het sociale en het zorgdomein?

3. Met wie kan je daar allemaal rondom de zorg mee samenwerken?

4. Welke interventies zijn nodig om het doel te behalen en naar wie kan je binnen of buiten de V&V doorverwijzen als verpleegkundige om de juiste zorg te bieden ten aanzien van het doel?

5. Welke deskundigheid en taken hebben deze disciplines? 

Terugkoppeling opdracht.

Waar werd je blij van deze les?