Les 6 De kwetsbare oudere in het ziekenhuis

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Kennismaken met het Ziekenhuis

Thema De kwetsbare oudere in het ziekenhuis

Kwetsbare oudere

Kwetsbaarheid is geen diagnose, maar een aanduiding van een hoge kans op fysieke, psychische of sociale achteruitgang. Dit vergroot de kans op negatieve gezondheidsuitkomsten (functiebeperkingen, opname, overlijden).

Het begrip ‘kwetsbaarheid’ kent verschillende

definities. Het is geen ziekte, maar een verzameling risicofactoren.

Kwetsbare personen zijn vaker oud, hebben

meer dan één (chronische) aandoening (multimorbiditeit) (Boyd 2005), meer lichamelijke

beperkingen en een slechtere gepercipieerde

gezondheid (Avila-Funes 2008)

Screeningsinterventies om een verhoogd

risico op delirium, vallen, ondervoeding en

bestaande fysieke beperkingen vroegtijdig

te identificeren.

Kwetsbare ouderen

Veel ouderen kampen met functieverlies, toenemende beperkingen en multimorbiditeit (optreden van meerdere ziekten tegelijkertijd). Dit maakt kwetsbaar. Je spreekt dan ook van kwetsbare ouderen.

Kwetsbare ouderen

• Mensen worden steeds ouder  - >  toename van kwetsbare ouderen in somatische zorg
• Veranderende indicatiestellingen in de zorg - > langer thuis
• Langere wachttijd opname - > in thuissituatie toename van complexiteit van de zorgvraag 
• Vanuit ziekenhuis of revalidatie sneller naar huis

Ongeveer een derde van de kwetsbare ouderen leidt aan dementie; dit is dan ook een van de grote oorzaken van de kwetsbaarheid

Feit

Fabel

Wat zijn de 4 domeinen waarmee je een kwetsbare ouderen volledig in kaart kan brengen?

1. delier, dementie, depressie en psychiatrisch
2. ziektebeeld, somatisch, psychisch, functioneel en
3. somatisch, psychisch, sociaal en functioneel
4. vallen, delier, fysieke beperkingen en must

Doelstellingen

• Ondervoeding
• Val incidenten
• Cognitieve stoornissen/Delier
• Fysieke beperkingen
• Medicatieveiligheid
• Pijn
• Thuissituatie

kwetsbare oudere

Kwetsbare ouderen in een acute situatie

• Mobiliteitsproblemen
• Concentratieproblemen
• Polyfarmacie
• Somberheid, eenzaamheid
• Onverklaarbare achteruitgang in dagelijks functioneren
• Geheugenproblematiek
• Delier
• Combinatie van bovenstaande

De term kwetsbare oudere geldt voor iedere oudere?

1. Ja klopt
2. Nee klopt niet

Een oudere van boven de 70 jaar is altijd een kwetsbare oudere

1. Waar
2. Niet waar

Kwetsbare ouderen hebben, wanneer ze in het ziekenhuis opgenomen worden, een verhoogde kans op complicaties, welke klopt niet?

1. infectie
2. vallen
3. decubitus
4. gewichtstoename

Kwetsbare oudere zorgvrager in het ziekenhuis

Meer kans op complicaties 

zoals infecties, delier, ondervoeding etc.

Hierdoor herhaalde zkh opname, forse achteruitgang of zelfs overlijden.

Soorten kwetsbaarheid 

1. lichamelijke kwetsbaarheid

2. Psychische kwetsbaarheid 

3. Sociale kwetsbaarheid 

Valrisico bij de kwetsbare oudere komt door:

1. incontinentie
2. slecht zien
3. verminderde mobiliteit
4. alle antwoord zijn goed

Ondervoeding, hoe kom je daarachter?

Wie hebben risico op ondervoeding?

Grootste groepen die risico hebben op ondervoeding zijn kwetsbare ouderen, chronisch zieken, mensen met kanker, mensen die een grote operatie ondergaan en mensen met een ernstig trauma. 

 

Gezonde voeding

Eitwitrijk dieet

Vezels

Weinig suiker

! Eten van thuis

! Waar genieten ze nog ontzettend van?

Geef een voorbeeld van valpreventie in het ziekenhuis

Fysieke beperkingen

polyfarmacie

• Bijna 20% van de 75-plussers tien of meer geneesmiddelen gebruikt.
  
• Het effect van geneesmiddelen bij ouderen vaak anders dan bij jongeren of mensen van middelbare leeftijd.
  
• Patiënten die negen of meer verschillende geneesmiddelen gebruiken een ruim twee keer zo grote kans hebben op het ontwikkelen van bijwerkingen en interacties.
• Steeds meer medicatie zorgt voor therapie ontrouw
•  Polyfarmacie gaat gepaard met vele negatieve gevolgen: een grotere kans op bijwerkingen, toename van de morbiditeit, ziekenhuis- en verpleeghuisopnames en zelfs overlijden. 
• Het leidt daarmee tot een afname van de kwaliteit van leven van oudere patiënten 

Wat weet je nu van over de kwetsbare ouderen in het ziekenhuis?

Casus

Meneer Bakker heeft Parkinson, een ziekte die wordt gekenmerkt door

stoornissen in het bewegen. Omdat hij de laatste tijd lichamelijk en geestelijk

hard achteruit is gegaan, is hij verhuisd naar een verpleeghuis. Ook loopt hij

sinds kort met een rollator. Hij heeft nog nooit eerder een rollator gebruikt,

dus het is wel even wennen. Hij komt er opeens achter hoeveel obstakels er

buiten en in het verpleeghuis zijn. Zoals het openen en sluiten van een deur,

een stoep op of een helling nemen. 

Vanmiddag rond 17.00 uur is hij helaas

opnieuw gevallen in de gemeenschappelijke ruimte van het verzorgingshuis. Dit kwam doordat er een paar rollators de doorgang versperden. Hij probeerde er langs te gaan, maar maakte een te scherpe bocht, waardoor de

rollator niet meer de nodige steun bood. Gelukkig heeft hij bij deze val geen letsel opgelopen, maar geschrokken is hij wel.

Wat ga je doen?

- Kijk naar het lichamelijke, cognitieve, sociaal en functionele status

- Bedenk 3 interventies voor deze casus

- Beschrijf welke disciplines betrokken zijn en wat de rol van een ieder is. 

Casus II

Mevrouw Visser is 83 jaar en heeft last van gewrichtsslijtage (artrose). Soms

voelt zij zich duizelig bijvoorbeeld als ze te snel opstaat. Ook haar ogen gaan

wat achteruit. Desondanks woont zij nog zelfstandig, met hulp van de thuiszorg. Vier maanden geleden is zij gestruikeld over een drempel bij haar in huis. Ze heeft zich daarbij flink bezeerd. Ze is bang op opnieuw te vallen en durft nauwelijks het huis uit. Mevrouw Visser gaat alleen nog naar de supermarkt en de apotheek om haar medicijnen te halen. Ze gebruikt verschillende medicijnen, waaronder kalmeringstabletten.