Keuzedeel SDAA Polyfarmacie
1 / 16
Lesduur is: 90 minOnderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 2 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Wat weet je van POLYFARMACIE?
Slide 3 - Woordweb
Deze slide heeft geen instructies
Slide 4 - Tekstslide
De ouderen groep groeit door de vergrijzing.
Je kunt je voorstellen dat er in de apotheek veel winst te behalen is aan deze doelgroep.
Slide 5 - Tekstslide
Daarnaast zie je bij ouderen ook voorbeelden van symptoommaskering:
- geen kenmerken van hypo- of hyperglykemie bij diabetes
- infectie zonder koorts
- griepachtige verschijnselen bij een hartinfarct
Slide 6 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 7 - Tekstslide
Farmacokinetiek:
- geneesmiddel wordt ingenomen -> absorptie (hoe komt het binnen, waar wordt het opgenomen) -> metabolisme (hoe wordt het afgebroken, (in de lever) -> distributie -> waar gaat het naar toe (transport via het bloed), excretie -> hoe gaat het er uit (ontlasting/urine)
bij ouderen:
- Absorptie word minder doordat er minder maagzuur wordt aangemaakt -> de pH gaat omhoog.
- Doorbloeding in maag/darm gaat omlaag.
Bij veel klachten en symptomen op maag-darmgebied is de gastro-intestinale motoriek verstoord. Dit kan het gevolg zijn van onderliggend lijden of bijvoorbeeld door een maagbloeding.
- de distributie verloopt anders:
het vetgehalte verhoogd met 20-40% en het watergehalte daalt met 10-15%
Farmacodynamiek:
Het geneesmiddel werkt alleen als het kan binden aan een aangrijppunt (een receptor)
Door ouderdom of ziekte kan de gevoeligheid van deze receptoren veranderen waardoor geneesmiddelen anders of niet goed werken.
Slide 8 - Tekstslide
Rechts:
Door de verandering van de verdeling water en vet in het lichaam bij ouderen, kunnen geneesmiddelen op andere plekken gaan ophopen.
gnm die moeilijke in te stellen zijn doordat ze een "waterig" gnm zijn, bijvoorbeeld Lithium of Digoxine
gnm die langer werken doordat de "vettige" gnm zijn, bijvoorbeeld Diazepam
Slide 9 - Tekstslide
Het first-pass-effect betekent de eerste leverpassage en vindt plaats wanneer een geneesmiddel na opname in de darmen via de leverpoortader voor het eerst de lever passeert. Geneesmiddelen en andere lichaamsvreemde stoffen kunnen in de lever gedeeltelijk worden omgezet in hun metabolieten. Dit kan de werking van een geneesmiddel sterk beïnvloeden.
door afname van enzymen (omdat de lever minder werkt) worden de geneesmiddelen minder goed afgebroken.
Sommige gnm moeten door de lever geactiveerd worden (codeïne) waardoor het effect van deze medicatie juist niet bereikt kan worden.
Wat is de belangrijkste of meest voorkomende bijwerking bij ouderen?
Slide 10 - Open vraag
De meest beruchte bijwerking bij ouderen is vallen.
Ouderen raken immobiel en instabiel. Hun lichaam kan zich minder goed aanpassen aan allerlei situaties. Het reactievermogen neemt af. Daarom is vallen een erg beruchte bijwerking onder ouderen.
de botdichtheid van ouderen neemt ook af met de leeftijd, waardoor veel ouderen kwetsbaarder zijn voor botbreuken.
Wat zijn de oorzaken van de valrisico's?
A
minder goed ter been/ verminderde balans
B
bloeddruk schommelingen
C
verminderd zicht
D
alle antwoorden zijn juist
Slide 11 - Quizvraag
toelichting bloeddruk schommelingen:
Wat gebeurt er als je te snel op staat? (je ziet sterretjes.....). Dit komt doordat je bloeddruk zich niet snel genoeg kan aanpassen aan de nieuwe situatie. Dit proces is sterker bij ouderen. Wanneer je medicatie geeft die de bloeddruk beïnvloed, kan dit proces meer vertragen.
Dit kan leiden tot duizeligheid bij het opstaan waardoor ouderen sneller kunnen vallen>
Hoe kunnen wij ondersteuning bieden in de apotheek?
Slide 12 - Open vraag
In de klas:
overleg met je buurvrouw/buurman over deze vraag.
Online:
Hoe ondersteunen wij ouderen in de apotheek nu je meer informatie hebt zoals hiervoor is besproken?
Denk zelf even na over deze nieuwe vorm van ondersteuning.
Voorbeelden zijn:
- Baxterverpakking,
- automatische herhaling
- medicatie apps (alarm voor vergeet- achtigheid)
- weekdozen
- medicatie thuisbezorgen (als patiënt slecht ter been is)
- alert zijn op bepaalde medicatiegroepen
- alert zijn op nierfunctie
- alert zijn op wisselwerking
- medicatiebeoordelingen
- werking en bijwerking goed in kaart brengen
Wat is een baxterrol/medicatierol en wat staat er op een baxterzakje vermeld?
Slide 13 - Open vraag
Een baxterzakje is een medicatiezakje waarin de verschillende medicijnen bij elkaar zitten die op een bepaald moment van de dag ingenomen moeten worden. Deze zakjes zitten aan elkaar op een rol.
Op het zakje staan de naam van het geneesmiddel, de sterkte, de kleur, het aantal, de vorm, de innametijd en de datum vermeld zodat u zich niet meer kunt vergissen in het moment dat de medicijnen moeten worden ingenomen. Alle zakjes zitten voor een bepaalde periode op een rol. Deze periode is meestal een week.
Natuurlijk staat op het zakje ook de naam van de patiënt, geboortedatum en verblijfsadres.
U krijgt eenmalig een opbergsysteem meegeleverd waar u elke week de rol in kunt plaatsen en een map met voorlichting over het gebruik van de baxterrol
benoem de voor- en nadelen van zo'n baxterzakje
Slide 14 - Open vraag
De voordelen van een medicatie in rol zijn:
1. U heeft in één keer het overzicht in de medicatie.
2. Nooit meer een vergeten dosis, vergroot dus de therapietrouw
3. Nooit meer stripjes uitdrukken of potjes open te maken.
4. Ideaal voor op vakantie.
5. Uw medicatie staat altijd op een vast tijdstip klaar in de praktijk.
De nadelen van een medicatie in rol zijn:
1. Niet alle medicatie kan in een baxterzakje (bv crèmes en zalven, dranken, inhalatiemiddelen, insulinepennen). Is vaak onhandig voor de patiënt en werkt therapietrouw tegen.
2. wijzigingen lastig in baxter aan te passen
3. voorraad voor situaties als vakantie of braken
4. max. 4 of 5 gnm per zakje, daardoor vaak meerdere zakjes per innametijd
Slide 15 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 16 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
