Arbo, kwaliteitszorg en hulpverlening

• keuzedeel
• MBO
• Studiejaar 1-4

Waar moet een goede werkinstructie aan voldoen?

Begin met de vraag: Maken jullie in het bedrijf gebruik van werkinstructies? Zijn recepturen ook werkinstructies? 

Leg uit:

Jullie gaan een video bekijken waarin een vader zijn kinderen de opdracht geeft om een instructie te schrijven: hoe maak je een peanutbutter jelly sandwich?

Dit gaat natuurlijk niet gelijk goed. Maak notities tijdens de film met betrekking tot de vraag op de slide.

Waar moet een goede instructie aan voldoen?

Even de voorwaarden op een rij

• Er is rekening gehouden met voorkennis en vaardigheden
•  Er wordt eventueel verwezen naar een andere instructie
• Er is benoemd welke gereedschappen en grondstoffen nodig zijn
• De instructie is stapsgewijs, bij voorkeur genummerd
• In de stappen wordt vrije interpretatie vermeden
• Afbeeldingen verduidelijken moeilijkere stappen
• Er is rekening gehouden met hygiëne en veiligheid

Wat kan er bij het uitvoeren van dit recept verkeerd gaan? Hoe komt dat?

Wat is er goed aan dit recept?

Nogmaals de voorwaarden op een rij

• Er is rekening gehouden met voorkennis en vaardigheden
•  Er wordt eventueel verwezen naar een andere instructie
• Er is benoemd welke gereedschappen en grondstoffen nodig zijn
• De instructie is stapsgewijs, bij voorkeur genummerd
• In de stappen wordt vrije interpretatie vermeden
• Afbeeldingen verduidelijken moeilijkere stappen
• Er is rekening gehouden met hygiëne en veiligheid

Gewoon even doen...

1. Maak een instructie: Handenwassen 

Gewoon even doen...

1. Maak een instructie: Handenwassen 
2. Geef de instructie door aan een medestudent
3. Beoordeel de instructie die je nu voor handen hebt: voldoet hij aan de voorwaarden?

Alweer de voorwaarden op een rij

• Er is rekening gehouden met voorkennis en vaardigheden
•  Er wordt eventueel verwezen naar een andere instructie
• Er is benoemd welke gereedschappen en grondstoffen nodig zijn
• De instructie is stapsgewijs, bij voorkeur genummerd
• In de stappen wordt vrije interpretatie vermeden
• Afbeeldingen verduidelijken moeilijkere stappen
• Er is rekening gehouden met hygiëne en veiligheid

Instructies vs. Kwaliteitszorgsystemen

Kwaliteitszorgsystemen kunnen inhoudelijk gaan over voedselveiligheid, productkwaliteit en veilig en gezond werken. Een voorbeeld van een internationaal kwaliteitszorgsysteem is HACCP. De kwaliteitszorgsystemen die in een bedrijf worden gehanteerd, bepalen voor een groot deel de werkinstructies en procedures op de werkvloer. In alle bedrijven komt een checklist tot stand via een vastgelegde procedure.

Welke kwaliteitszorgsystemen kennen jullie nog meer?

Waarom zou je gebruik maken van werkinstructies?

1. De kwaliteit van producten en service is meer constant
2. Het bedrijf heeft minder inkoopkosten
3. Medewerkers werken veiliger en hygiënischer
4. Apparatuur en materialen gaan minder snel kapot

B is aangegeven als juist antwoord. Bij een leerbedrijf in de Retail en Ambacht kan dit in sommige gevallen afwijken. Producten die met kiloprijzen verrekend worden, kunnen hier een uitzondering op zijn. Invloed kan zijn: als een medewerker van een duur ingrediënt teveel in een samengesteld product verwerkt.

Heb jij wel eens een ongeluk meegemaakt?

Vraag aan de studenten of ze weten wat een ongeluk is. Hebben ze weleens een ongeluk meegemaakt of gezien? Was dit op werk of ergens anders? Wat willen ze vertellen over het ongeluk? Had het ongeluk voorkomen kunnen worden? Wat is er goed gegaan op het moment dat het ongeluk plaats had gevonden?

Waar is de RI&E?

• In de Arbowet staat dat elk bedrijf verplicht is om een 'risico inventarisatie en evaluatie' uit te voeren 
• Je brengt risico's in beeld op het gebied van veiligheid, gezondheid en welzijn

De drie risico gebieden

• Fysieke risico's: Tillen, kracht zetten, lang staan, etc. Ofwel belasting door werkzaamheden op het lichaam
• Fysische risico's: Uitglijden, gevaarlijke stoffen, warmte/kou, herrie, etc. Ofwel belasting op het lichaam vanuit de omgeving
• Psychosociale risico's: Werkdruk, stress, agressie, onregelmatige werktijden, seksueel overschrijdend gedrag, etc. Ofwel belasting op de geest vanuit de omgeving

Fysiek gevaar

Fysisch gevaar

Psychosociaal gevaar

Vraag bij het nabespreken of de antwoorden echt goed zijn. Kunnen sommige dingen op meerdere gebieden een gevaar vormen?

Welke gevaren herken jij op je werkplek?

Na het behandelen van deze vraag krijgen de studenten de opdracht om een lijst te maken met de gevaren waarvan zij denken dat deze het grootste risico vormen.

Analyseren van de risico's...

• Hoe groot is de kans op het risico?
  
• Hoe vaak wordt men blootgesteld aan het risico?
  
• Hoeveel lopen er gevaar door het risico?
  
• Wat kunnen de gevolgen van dit risico zijn?
  
• Welke risico’s kunnen schade veroorzaken aan de medewerkers, apparaten en productieproces?
  
• Van welke risico’s geven jouw collega’s aan dat ze aangepakt zouden moeten worden?
  
• Wat zijn de drie grootste risico’s?
  

Laat de studenten een top 5 maken aan de hand van de vragen in de presentatie. Hierdoor ontstaat er een top 3 waar de studenten mee aan de slag kunnen voor de eindopdracht.

Het eindproduct van Arbo

Maak van je  een plan van aanpak
Presenteer je plan in een film / vlog of op een poster

Laat de student de opdracht en het beoordelingsformulier bekijken en geef ruimte om vragen te stellen.