§1.3 Gedrag Nectar 4 Havo Conditioneren

Gedrag 
1 / 47
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

In deze les zitten 47 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 7 videos.

Onderdelen in deze les

Gedrag 

Slide 1 - Tekstslide

Gedrag
Alle waarneembare activiteiten van een dier of een mens.

Bewegingen
Geluiden
Van kleur veranderen
Vloeistoffen/geurstoffen afscheiden
Lichaamshouding handhaven

Slide 2 - Tekstslide

Slide 3 - Tekstslide

Is de beweging van deze plant gedrag?
A
Ja
B
Nee

Slide 4 - Quizvraag

Slide 5 - Tekstslide

Handeling, systeem, keten

Slide 6 - Tekstslide

mond open doen
kraan dicht doen
tandenborstel pakken
naar wastafel gaan
kraan open doen
tandpastatube pakken
in tube knijpen

Mond open doen
tandenborstel pakken
tandpastatube pakken
in tube knijpen
borstel heen en weer bewegen over tanden
kraan aandoen
kraan uitdoen
beker pakken
Water in mond doen

Slide 7 - Tekstslide

Voorbeelden gedragssystemen
Fourageren (eten zoeken)
Uiterlijke verzorging
Balts / bronst (partner aantrekken)
Broedzorg
Onderzoeken
Spelen
Verzoening



Slide 8 - Tekstslide

Waar denk je aan bij gedrag

Slide 9 - Woordweb

Wat is gedrag?
Alles wat een mens of dier doet of nalaat

Slide 10 - Tekstslide

1.1 Communicatie

Slide 11 - Tekstslide

rangorde
signalen zijn belangrijk voor het bepalen van de rangorde = de positie binnen de groep 

taakverdeling hierdoor makkelijker


Slide 12 - Tekstslide

Ritueel gedrag
* tussen soortgenoten
* signalen en daaropvolgend gedrag in min of meer vaste        volgorde, om spanning te verminderen


Slide 13 - Tekstslide

Ritueel gedrag
Baltsgedrag -> ritueel gedrag bestaande uit signalen als voorbereiding op paring
Sommige soorten hebben paringsdans

Dreiggedrag -> mannetjes die elkaar ontmoeten of elkaars territorium binnendringen; aggressieve houding. Bedoeld om gevecht te voorkomen

Slide 14 - Tekstslide

 Territorium
  • Territorium --> voedsel en ruimte om nakomelingen groot te
      brengen.
  • Geluidssignalen
  • Geursignalen

Slide 15 - Tekstslide

1.2 Prikkels

Slide 16 - Tekstslide

Prikkels
Een prikkel is informatie over een verandering in je omgeving. Die verandering kan een reactie bij je oproepen.
  • Als de informatie over een verandering uit je lichaam komt, gaat het om een inwendige prikkel.
  • Als het informatie is over een verandering buiten je lichaam, dan is het een uitwendige prikkel.
  • De respons is de manier waarop je reageert op de prikkel.

Slide 17 - Tekstslide

Prikkels
  • Een sleutelprikkel is een prikkel die altijd hetzelfde gedrag als gevolg heeft.
  • Een supernormale prikkel is een prikkel  waarop een sterke reactie volgt bijv. bij reclames. 

Slide 18 - Tekstslide

Slide 19 - Video

Drempelwaarde

Slide 20 - Tekstslide

Aangeboren of aangeleerd?
Aangeboren = gedrag dat een dier vertoont zonder dat het dit heeft kunnen leren van een ouder/ ander dier.

Voorbeeld: drinken bij de moeder
Aangeboren gedrag kun je niet afleren.

Aangeleerd = gedrag dat je bijleert gedurende je leven. 

Gedrag is een combinatie van beiden (zowel aangeboren als aangeleerd).

Slide 21 - Tekstslide

1.3 Functies van gedrag

Slide 22 - Tekstslide

Tegengestelde gedragssystemen
- vluchtgedrag --> gedrag dat ontstaat als er gevaar dreigt 

- aanvalsgedrag --> gedrag 

-conflictgedrag --> Gedrag dat is samengesteld uit handelingen van twee of meer gedragssystemen.

Slide 23 - Tekstslide

Tegengestelde gedragssystemen
-ambivalent gedrag --> als beide gedragssystemen even sterk zijn en ze elkaar afwisselen.

-overspronggedrag --> random gedrag bij een mens of dier dat ontstaat door een  conflict van twee gedragssystemen.

-omgericht gedrag -->  gedrag dat een dier of mens richt op een derde deelnemer die helemaal niets met het conflict te maken heeft.

Slide 24 - Tekstslide

Slide 25 - Video

Aan de slag 
Opdracht 37 -38 - 39 - 40

Slide 26 - Tekstslide

functioneel leren
klassieke conditionering = leggen van verband tussen 2 verschillende prikkels (schoolbel = tas inpakken)

operant conditionering = gedrag straffen (gedrag neemt af) of belonen (gedrag neemt toe)

Slide 27 - Tekstslide

Slide 28 - Video

Slide 29 - Video

Slide 30 - Video

 Aan de slag - opdr leerdoel 8 pdr 42, 43 , 44, 45,  46 (!), 47 (!)
Denk ook aan dierenwelzijn   Bears in Mind

Slide 31 - Tekstslide

Slide 32 - Video

Slide 33 - Link

1.4 Gedragsonderzoek

Slide 34 - Tekstslide

Waar denk je aan bij gedrag

Slide 35 - Woordweb

Ethogram

Lijst van handelingen
afkorting
objectieve beschrijving

blz 109 afb 25

Slide 36 - Tekstslide

Omschrijf het gedrag van
deze gorilla.

Slide 37 - Open vraag

Protocol
tijdschema
handelingen per tijdseenheid
vaak per 5 of 10 seconden

intensief!

Slide 38 - Tekstslide

Wat kun je hiermee onderzoeken?

Slide 39 - Open vraag

Hoe vaak? (protocol)
Wat? (ethogram)
Protocol

Slide 40 - Tekstslide

Gedrag
- gedrag bestaat uit verschillende gedragselementen.
- gedragselementen in een volgorde vormen samen een gedragsketen.
- gedragsketens vormen samen een gedragssysteem.
- gedragssystemen vormen samen het gedrag.

Slide 41 - Tekstslide

Onderzoek
wetenschappelijk onderzoek
- onderzoeksvraag
- protocollen
- een factor
- conclusie

Slide 42 - Tekstslide

1.5 Ontwikkeling van gedrag

Slide 43 - Tekstslide

Ontwikkeling van gedrag
- babytijd
  • reflexen
  • bewust gedrag
-kindertijd 
  • speelgedrag
  • gevoelige periode
  • inprenten

Slide 44 - Tekstslide

Ontwikkeling van gedrag
andere manieren van leren:
  • imitatie 
  • oefenen
  • inzicht
  • trial and error
  • gewenning

Slide 45 - Tekstslide

Slide 46 - Video

Slide 47 - Link