Algemene oncologie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Algemene oncologie

Wat is een gezwel of tumor?

Cellen groeien/delen zich (celproliferatie) en gaan dood (apoptose) hierin zit een evenwicht; homeostase.

Bij tumorcellen is dit evenwicht verstoord; de cellen delen zich sneller dan dat ze afsterven, hierdoor ontstaat een zwelling

Wat kan invloed hebben op het ontstaan van een zwelling/tumor?

Welke twee type tumoren zijn er?

1. Goedaardige
2. Kwaadaardige
3. Maligne
4. Benigne

Twee type tumoren

Benigne; goedaardig

Maligne; kwaadaardig

Benigne

Zaait niet uit

Expansieve

groei

Metastaseert 

Blijft binnen eigen omhulsel of kapsel

Infiltratie

In andere weefsels

Is zelden dodelijk

Kan een benigne tumor toch dodelijk zijn?

Maligne tumor

Maligne cellen onderscheiden zich door:

Hun snelle celvermeerdering in vergelijking met goedaardige (benigne) cellen,

Hun infiltratieve groeiwijze: zij dringen de omringende weefsels > destructie ander weefsel.

Waarna zij zich via bloed, lymfe of andere wegen door het lichaam verspreiden (metastase)

Wat is een entmetastase?

Maligne cellen

Cellen lijken vaak niet meer op hun oorsprong:

• Goed gedifferentieerd: veel gelijkenis
  
• Weinig gedifferentieerd: weinig gelijkenis
  
• Ongedifferentieerd/anaplastisch: geen gelijkenis meer
  

Ongedifferentieerde groeien het hardst en zijn het agressiefst

Naamgeving

Benigne tumoren

•  eindigen op “oom”
  

Maligne tumoren

• uit epitheel > Carcinomen.
  
• uit steunweefsel > Sarcomen
  

Spierweefsel

Botweefsel

Pigmentcellen

Borstweefsel

Klierweefsel

Bindweefsel

adenocarcinoom

Mammacarcinoom

Osteosarcoom

Myosarcoom

Fibrosarcoom

Melanoom

Symptomen kanker

Aspecifieke symptomen:

 Zowel de ontstekingscellen als tumorcellen produceren tal van stoffen waardoor mensen zich ziek gaan voelen, koorts krijgen etc.

 Vage symptomen als vermagering, koorts, moeheid, gebrek aan eetlust en anemie.

Symptomen kanker

Specifieke symptomen:

 Zweren, groter wordende huidafwijkingen als wratten, moedervlekken, blijvende heesheid, zwelling die zonder reden toeneemt, veranderd def. patroon, slikklachten

vermagering door maligne tumor, hoe komt dit?

Vermagering door maligne tumor, hoe komt dit?

Reden:

naast de eetlustverlies door tumorstoffen, consumeert de tumor veel energie voor zijn eigen groei, ten koste van zijn gastheer.

Diagnostiek

Lab: alg bloedbeeld, Tumormarkers, DNA onderzoek (erf tumoren) enz.

Lymfklieronderzoek

Röntgenonderzoek

Scopie

Biopt

Ct. en MRI

Botscan

PET-scan: gelabeld glucose

 (schildwachtklier)

Stadiumbepaling

TNM-indeling

T: lokale uitbreiding tumor (T0-4)

N: regionale lymfklier (nodus) uitbreiding (N0-3)

M: metastase (M0-1)

Doel behandeling

Curatief

Adjuvant

Neo-adjuvant

Palliatief

De behandeling kan bestaan uit:

Chirurgische resectie

Radiotherapie

Systemische  of lokale therapie;

• Immunotherapie (monoklonale antilichamen)
  
• Chemotherapie
  

Hormonale therapie

Nucleaire therapie (radioactieve stoffen)

Waarom zijn zorgvragers na chemo moe, gevoeliger voor infecties en bloedingen?