1.2 Je omgeving ontdekken

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

HW bespreken

Zet op volgorde van groot naar klein 

groot

klein

organenstelsel

cel

organisme

orgaan

Sleep de woorden naar het juiste plaatje

Organismen

cel

Orgaanstelsel

orgaan

Welke stelsels zie je?

1. Bloedvatenstelsel
2. Zenuwstelsel
3. Verteringsstelsel
4. Ademhalingsstelsel

De lever hoort bij

1. Skelet
2. Zenuwstelsel
3. Bloedvatenstelsel
4. Verteringsstelsel

Nummer 5 is?

1. Long
2. Hart
3. Nier
4. Maag

nummer 7 is?

1. Dikke darm
2. Maag
3. Nier
4. Dunne darm

1.2 - Je omgeving ontdekken

Leerdoelen 1.2

• Je kunt uitleggen wat een organisme is;
• Je kunt uitleggen hoe men waarneemt;
• Je kent de onderdelen van een microscoop;
• Je kunt een natuurgetrouwe en een schematische tekening; maken en weet wanneer je welke tekening gebruikt;
• Je kunt de naam van een organisme opzoeken.

1.2 Je omgeving ontdekken

• Biologie gaat over levende wezens: mensen, dieren, planten.
• Organisme = alles wat leeft.
  
  
• Organisme kun je:
• Waarnemen= kijken, ruiken, voelen, horen en soms
  zelfs proeven.
• Als je waarneemt, dan kijk je naar de kenmerken =>
   eigenschappen waaraan je een organisme kunt herkennen. 

Hoe neem je waar?

Beschrijving= de belangrijkste eigenschappen, kenmerken van een organisme opschrijven  

• Je kunt iets zien met het blote oog;
  
• soms heb je een vergrootglas nodig om iets goed te bekijken, een loep;
• Om iets heel kleins te kunnen bekijken heb je een microscoop nodig;

microscoop

De microscoop

oculair = een ooglens, vergroot 10x

tubus = houder van het oculair

revolver = draaibaar magazijn voor de objectieven

objectief = lens in de revolver. Vergroot 4x, 10x en 40x

tafel = hierop ligt het preparaat

statief = hieraan houd je de microscoop vast bij vervoeren

stelschroef = hiermee stel je het beeld scherp. Er is een grote stelschroef en een fijne stelschroef.

lamp = lichtbron

diafragma = hiermee regel je de hoeveelheid licht

voet = hierop staat de microscoop

Een preparaat maken

0

Leg het preparaat tussen de preparaatklemmen op de kruistafel 

van de microscoop. Schuif het preparaat naar achter.

Je legt het preparaat NIET onder de klemmen!

Zorg dat je preparaat recht boven 

de opening in de tafel komt te liggen, verplaats de kruistafel.

Hier zie je de 'aanwijsnaald'. De naald is een hulpmiddel

Verplaats de kruistafel van je microscoop:

Wat je wilt bekijken, is heel dichtbij de punt van de aanwijs-naald. Stel scherp bij 40 x! Gebruik de grote stelschroef.

Daarna kun ga je verder vergroten.

Als je dit ziet, zie je vooral veel luchtbellen. Dat is nooit de bedoeling.

Je hebt het preparaat niet goed gemaakt

Plantaardige cel

Dierlijke cel

Totale vergroting  = 
Vergroting oculair x vergroting objectief

bv. 10 x 40 = 400x 

Vergroten

Oculair x Objectief = 

     10 x 4 = 40 x

    10 x 10 = 100x

    10 x 40 = 400 x 

Hoe leg je waarnemingen vast?

• Beschrijving= in woorden de belangrijkste eigenschappen/kenmerken van een organisme vertellen/ opschrijven.
• Natuurgetrouw = precies wat je ziet.
• Schematisch= belangrijkste onderdelen .

Doorsnede

• Lengtedoorsnede (over het langste stuk) 
• Dwarsdoorsnede (over het korste deel)

 

Aan de slag

1.2 Je omgeving ontdekken.

Vraag 1 t/m 4, 7 t/m 12.

Wat is de functie van een microscoop?

Door welk gedeelte van de microscoop kijk je?

1. Diafragma
2. Objectief
3. Oculair
4. Revolver

Waarvoor zijn de objectieven van de microscoop?

1. Beeld vergroten
2. Hoeveelheid licht regelen
3. Scherp beeld
4. Stevigheid

Determineren

• Het opzoeken van een naam van een organisme noemen we determineren. 
  
  
• Je gebruikt kenmerken om de naam van een plant of dier op te zoeken. 
• Met behulp van een zoekkaart, determineertabel of flora zoek je de naam op. 

Determineren 

Hoe vind je de naam van een organisme?

• Om achter de naam van een organisme te komen moet je op kenmerken letten. 
  
  
• Organismen zijn ingedeeld in groepen met gemeenschappeijke kenmerken. Bijvoorbeeld gewervelde en ongewervelde dieren. 

Gewerveld of ongewerveld

• Gewerveld = Dieren met een wervelkolom (= ruggengraat)
• Ongewerveld= Dieren zonder wervelkolom                               

Huiswerk

• 1.2 Je omgeving ontdekken
• Vraag 9 t/m 16