Modi

• Latijn
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Modi

Nee.... modi, geen mode...

Modi

• Het Latijnse werkwoord heeft naast een tijd ook een modus of wijze:
• Infinitivus (onbepaalde wijs) 
• Indicativus (aantonende wijs)
• Imperativus (gebiedende wijs)
• Conjunctivus (aanvoegende wijs) 
• Participium (deelwoord)

Modus: infinitivus

• De infinitivus is het hele werkwoord
• We noemen dit ook wel de onbepaalde wijs
• Twee tijden: infinitivus praesens en infintivus perfectum

Indicativus

• Aantonende wijs
• Geeft de handeling aan die gedaan wordt
• Deze komt voor in hoofdzinnen en bijzinnen

Indicativus in de bijzin

• Bijwoordelijke bijzin:
• - reden voor iets wat in de hoofdzin wordt gezegd
• - tijdstip: voor, tijdens of na de hoofdzin
• cum + indicativus: toen, wanneer
• ut  + indicativus: zodra, zoals

Indicativus in de bijzin

• Bijvoeglijke bijzin:
  
• Verwijst naar één zelfstandig naamwoord in de hoofdzin
• Indien ingeleid door qui: relatieve of betrekkelijke bijzin

Imperativus

• gebiedende wijs:
• je geeft een opdracht of bevel
• twee vormen: enkelvoud en meervoud

Conjunctivus

• De conjunctivus geeft meestal aan: 
• aarzelingen, vervulbare wensen, onvervulbare wensen, mogelijkheden, aansporingen en vriendelijke bevelen. 
• De conjunctivus komt voor in de hoofdzin en de bijzin.

Conjunctivus in de bijzin

• Conjunctivus + ut: 
• doel (opdat) of gevolg (zodat)
• 
  
• Conjunctivus + cum: 
• toen/nadat, omdat of hoewel. 

Participium: PPP

Het participium perfectum passivum kan je het beste vergelijken met een voltooid deelwoord.
Het kan dus ook bijvoeglijk worden gebruikt (en gedraagt zich in het Latijn als een bijvoeglijk naamwoord).

Voorbeeld:

De Romeinen zijn geslagen. 

De geslagen Romeinen.