Thema 5 Basisstof 4 - Zenuwstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Je kunt de delen van het oor benoemen met hun functie.

Je kunt de bouw en werking van het oog beschrijven.

Je kunt de bouw en functies van het zenuwstelsel beschrijven.

Je kunt de bouw van zenuwcellen en zenuwen beschrijven.

Bladzijde 111

Biologie Les 1

Vanaf bladzijde 114

Opdracht 1 tot en met 9

Vanaf bladzijde 114

Opdracht 1 tot en met 9

Het zenuwstelsel bestaat uit:

• Hersenen
• Ruggenmerg
• Zenuw

En is onder te verdelen in:

• Centrale Zenuwstelsel
• Zenuwen

Wervelkolom

Wervels beschermen de zenuwen

Reageren op prikkels

Prikkel = chocolade bonbons

Zintuig = ogen.

Impuls = signaal naar hersenen

Impuls = signaal naar spieren

Reageren = bonbon pakken

Het zenuwstelsel heeft dus twee functies:

• verwerken van de impulsen die van de zintuigen af komen

• regelen van de werking van spieren en klieren

Een klier is een orgaan dat bepaalde stoffen produceert, bijvoorbeeld zweetklieren, talgklieren en speekselklieren.

Een zenuwcel bestaat uit:

- een cellichaam (2) met een celkern (3)

- uitlopers (1 en 4) die impulsen geleiden 

- een beschermend laagje (5) waardoor de impulsen heel snel doorgegeven kunnen worden

De bouw van een zenuwcel

Zenuwcellen

Verschillende soorten cellen:

- Gevoelszenuwcellen

- Bewegingszenuwcellen

- Schakelcellen

Allemaal:

- Cellichaam met celkern

- Eén of meerdere uitlopers

Impuls richting

Functie van zenuwstelsel

Doel: geleiden van alle impulsen

       - naar de hersenen toe

       - van de hersenen af

Waarom?

Bewustwording van prikkels!

Reflexen

Reflex:

Een onwillekeurige (automatische) reactie van spieren op een prikkel

Voorbeeld:

Pupilreflex

Kniepeesreflex

(Door de prik trek je je hand automatisch terug)

Route van impulsen bij

een reflex

https://schooltv.nl/video/wat-is-pijn-een-belangrijke-waarschuwing-van-je-lichaam/)

Route van impulsen bij

een reflex

Gevoelszenuw cel

Van zintuig naar centraal zenuwstelsel, lange uitloper naar cellichaam toe

Cellichaam vlakbij het centrale zenuwstelsel

Schakelcel

Liggen geheel in het centrale zenuwstelsel

Verbindt gevoelszenuwcellen met de bewegingszenuwcellen

Bewegingszenuw cel

Van centraal zenuwstelsel naar de spieren, lange uitloper vanaf cellichaam

Cellichaam ligt in het zenuwstelsel

gevoelszenuw -> schakelcel 

->bewegingszenuw