2 tl hst 3 Water

• nask
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

2 tl 3.1 ijs, water, waterdamp

Wolken

• bestaan uit kleine waterdruppeltjes
• ontstaan door condenseren van waterdamp in opstijgende (warme) lucht
• veroorzaken regen, zodra waterdruppels te zwaar worden

Hoe heet deze faseovergang?

1. smelten
2. stollen
3. verdampen
4. condenseren

Wat is condenseren?

1. gas wordt vaste stof
2. gas wordt vloeistof
3. vloeistof wordt gas
4. vloeistof wordt vaste stof

Wat is smelten?

1. vaste stof wordt vloeistof
2. gas wordt vaste stof
3. vaste stof wordt gas
4. vloeistof wordt vaste stof

Hoe heet deze faseovergang?

1. smelten
2. stollen
3. verdampen
4. condenseren

Hoe heet deze faseovergang?

1. smelten
2. stollen
3. verdampen
4. condenseren

Hoe heet deze faseovergang?

1. smelten
2. stollen
3. verdampen
4. condenseren

2 tl: 3.2 Temperatuur

Warm of koud?

• Of je het warm of koud hebt kan natuurlijk verschillende oorzaken hebben. 
• Maar als je de temperatuur wilt meten gebruik je een thermometer. 

Celsius

• De Zweed Anders Celsius bedacht een temperatuurschaal voor de thermometers . 
• De temperatuur waarbij ijs smelt noemde hij 0oC 
• De temperatuur waarbij water kookt 100oC 

0

thermometer ijken

Meetbereik van een thermometer

• geeft aan tussen welke temperaturen je een thermometer kunt aflezen.
• Afhankelijk van waarvoor je een thermometer gebruikt kies je voor een thermometer met een ander meetbereik , 
• Een thermometer voor binnen hoeft geen temperaturen onder nul aan te kunnen geven, de thermometer buiten wel, een oventhermometer moet temperaturen van ongeveer 50 tot 300 oC aan kunnen geven.

Fases 

• Stoffen kunnen in 3 fases (=toestanden) voorkomen (zie hiernaast).

• Gaat een stof van de ene naar de andere fase, dan noemen we dit een faseovergang.
  
• Let op, de meeste damp (net als waterdamp hiernaast bij A is onzichtbaar)

vaste stof

vloeistof

gas

Fase-overgangen

• Als stoffen opwarmen (rode pijlen)

geef je de deeltjes meer energie

• Deeltjes gaan daardoor sneller bewegen
• Trekken elkaar minder aan
• Waardoor er een faseovergang komt
• Bij afkoelen (blauwe pijlen) krijgen deeltjes steeds minder energie

Bijzonderheden faseovergangen

• vloeibare stof --> vaste stof heet normaal gesproken stollen, alleen bij water noemen we dit stollen bevriezen
• vaste stof --> gas = sublimeren/vervluchtigen (bv. hondenpoep ruik je beter in de zomer vanwege warmte)
  
• gas --> vast = rijpen (b.v. als waterdamp uit de lucht op een oppervlakte van < 0 oC komt vormt het rijp/sneeuw)

• Elke stof heeft een eigen kookpunt en smeltpunt (= het stolpunt)
    
• Kook- en smeltpunt zijn dus stofeigenschappen 
• Vloeistoffen verdampen altijd een beetje aan het oppervlakte van de stof 
• Tijdens het koken verdampt vloeistof snel en door
   de hele stof via de kookbellen
  
• Tijdens het koken blijft de temperatuur constant tot
  alle vloeistof verdampt is (= 100 °C bij water)
•  Daarna kan de temperatuur snel stijgen

screencast-o-matic.com