les 6 betekenissen verhelderen

• Teamondersteunend Werken
• Secundair onderwijs

TOW

team ondersteunend werken

Les 6

betekenissen verhelderen

WELKOM!

Heeeeeey!
Hoe zit je er vanmorgen bij?

😒🙁😐🙂😃

Les 1 tot en met 5... wat hebben we gedaan?
Noteer in 5 kernwoorden!

vandaag

• Filmpje als intro
• Korte herhaling van vorige les: de ladder van interculturele bemiddeling
• Betekenissen verhelderen: casussen
• Een culturele vertaalslag maken... en interculturaliseren. Risico's en hoe het te vermijden
  
• Andere cultuur, andere aanpak: WIKI
• Evaluatie van de module
  

casus 1

Een Marokkaanse cliënt verwijst in zijn verhaal naar een Jinn als oorzaak van de epileptische aanvallen van zijn kind.
De term ‘jinn’ kan in het Nederlands vertaald worden als ‘geest’. Wanneer de hulpverlener niet met Marokkaanse verklaringsmodellen vertrouwd is, zal deze vertaling echter niet tot het begrijpen van de oorspronkelijk boodschap leiden.
Kan je dit verder verklaren?

Op een spoedafdeling maakt een Russische patiënt zich boos tegen de verpleegkundige over patiënten die na hem aangekomen zijn, maar voor hem behandeld worden.

Hoe zou je hier kunnen handelen?

Leg uit: wat is ‘culturaliseren’?

risico's bij culturaliseren

• Negatief gedrag bij de ‘eigen groep’ wordt gelinkt aan situationele factoren. /
  Negatief/onbegrijpelijk gedrag bij ‘vreemdelingen’ wordt gelinkt aan cultuur.
• Reductie van een persoon tot zijn/haar nationale, etnische of religieuze identiteit.
• Generalisatie en stereotypering“Afrikaanse tijd.” - ”Moslimjongens hebben geen respect voor vrouwelijke leerkrachten.”
• Legitimatie van eigen (inadequaat) gedrag "het ligt aan de andere die mij niet begrijpt"
  
• (te snel) vastleggen van betekenissen "alsof het altijd zo is dat een moslim geen hand wil geven omdat dat niet ‘mag’ van zijn cultuur. Misschien wilt hij gewoon voorzichtig zijn owv een virus dat de ronde doet?" - “Vrouwen met een hoofddoek worden onderdrukt”
• Vergeten onze eigen competenties te gebruiken
  

gevaren bij 'een culturele vertaalslag maken'

Biografische en familiale factoren, en intraculturele variatie leiden ertoe dat de intercultureel bemiddelaar niet noodzakelijk over een diepgaande kennis van zijn eigen cultuur beschikt. Dat betekent dat de bemiddelaar in sommige gevallen wel culturele barrières zal kunnen identificeren en duiden, en in andere gevallen niet.

Het geven van culturele informatie kan ook bijdragen tot het ontstaan van stereotype beelden die op zich een barrière gaan vormen tussen hulpverlener en patiënt en de eerst blind maakt voor de allochtone patiënt als individu.

Om al die redenen is culture brokerage een taak die met de grootste omzichtigheid uitgevoerd moet worden, reden waarom ze zich hoger op de ladder bevindt en tegen een oranje achtergrond.

(laddermodel - uit handboek ICB)

Hoe kan je vermijden dat je gaat 'culturaliseren'? Wat kan je zelf doen bij het verklaren van gevoelens, betekenissen, opvattingen...

Hoe 'interculturaliseren' vermijden?

• ODIS
• ‘Observe, Describe, Interpret, Suspend your judgment ‘
• Observeer, Beschrijf, Interpreteer, Stel je oordeel uit’
• T.O.P.O.I.
• Taal, Ordening, Personen, Organisatie, Inzet
• Cultuursensitieve basishouding
• Jongeren over hun ideale hulpverlener… Sonja (artikel in documenten)
• Krachtgerichte benadering
• EGW
• Reflectie!
• Sterktes zien, eigen stereotiepen herkennen, beeldvorming, bewust van het eigen culturaliseren, visie op identiteit, bereidheid om te leren

Een pas bevallen vrouwelijke patiënte uit een cultuur die een sterk seksuele segregatie kent, is weinig spraakzaam wanneer ze geïnformeerd wordt over borstvoeding en dat in aanwezigheid van haar echtgenoot.

Wat kan hier een (realistische, maar foute) culturaliserende benadering zijn?

casus: Een pas bevallen vrouwelijke patiënte uit een cultuur die een sterk seksuele segregatie kent, is weinig spraakzaam wanneer ze geïnformeerd wordt over borstvoeding en dat in aanwezigheid van haar echtgenoot.

De intercultureel bemiddelaar kan de hulpverlener erop wijzen dat het geven van dergelijke informatie in aanwezigheid van een man, ook al is dat de eigen echtgenoot, voor de betrokkene met sterke schaamtegevoelens verbonden is, en dat dit mogelijk de geringe medewerking van de patiënte verklaart.

De hulpverlener kan er dan voor kiezen om de echtgenoot te vragen om tijdens de consultatie even naar buiten te gaan.

de leerdoelen

• 9 Collega’s bij het concretiseren van de hulpvraag ondersteunen door de betekenis van noden en behoeften van cliënten uit specifieke doelgroepen te verhelderen.
• 10 Collega’s over mogelijke betekenissen en gevoelens bij cliënten uit specifieke doelgroepen die met bepaalde mededelingen, handelingen of vragen van de hulpverlener zijn verbonden, informeren.
• 11 Voor de collega’s een culturele vertaalslag maken van de houding en opvattingen van specifieke doelgroepen ten aanzien van hulpverlening.
• 12 Op een gepaste manier eigen ervaringen en expertise inbrengen.

nog eens de leerdoelen..

De opdracht van vandaag gaat over...

• betekenissen en gevoelens die cliënten uit specifieke doelgroepen kunnen hebben bij mededelingen, handelingen of vragen van de hulpverlener

• behoeften, houdingen en opvattingen van deze doelgroepen bij hulpverlening
  

Als ICM'er informeer en adviseer je je collega's, je ondersteunt hen door je eigen ervaringen en kennis op een gepaste manier in te brengen.

opdracht: andere cultuur, andere aanpak?

WIKI
We maken samen een wiki
Iedereen brengt een casus in met bespreking: fout / goed en bronvermelding.
Voldoende grondig: geef genoeg uitleg!
Betrouwbaar: geef je bronnen
Niet-culturaliserend: zoek een verklaring die verder gaat dan wat je bij de ‘foute’ reactie noteert.

Klaar? Ga naar weblinks en vul de evaluatie van de module in.

Klaar? Dan ben je klaar met de les.

Volgende week bespreken we jullie inbreng.