Blok 4: Schrijven

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Blok 4: Schrijven

Feit, mening, objectief, subjectief

Leerdoelen

- Bepaal je standpunt over een onderwerp en geef argumenten.

- Bepaal het tekstdoel van een tekst.

- Schrijf een objectieve tekst en een subjectieve tekst.

- Selecteer betrouwbare informatie op internet over een gegeven onderwerp. 

- Maak een schrijfplan met informatie over het onderwerp, de deelonderwerpen, het tekstdoel en het publiek van een tekst.

- Schrijf op basis van je schrijfplan en feedback van een klasgenoot een betogende tekst. 

- Bedenk een pakkende inleiding en slot voor je tekst.

- Reflecteer op het werk van een klasgenoot.

- Reflecteer op de schrijfopdrachten.

Feit, mening, objectief en subjectief

Als je een informerende tekst schrijft, zoals een nieuwsbericht, dan moet je ervoor zorgen dat deze objectief is. Wat je zegt, is neutraal en moet controleerbaar zijn. Je mag alleen maar feiten noemen en je eigen mening mag er niet in voorkomen.

Als je een overtuigende tekst schrijft, zoals een ingezonden brief of een weblog, dan geef je juist wél je mening. Zo’n tekst is subjectief of persoonlijk.

Argumenten

Om je publiek ergens van te overtuigen, geef je argumenten (redenen) bij je standpunt. Die argumenten kunnen objectief of subjectief zijn.

voorbeeld

Stelling: Ik vind dat de binnenstad moet worden afgesloten voor auto’s.

Argumenten (voor):

Uit metingen blijkt dat auto’s de lucht in de binnenstad ernstig vervuilen met schadelijke stoffen. (objectief: dit is een feit, deze informatie kun je controleren)

Er zijn niet genoeg parkeerplaatsen voor alle auto’s. (objectief)

Al die auto’s in de binnenstad is een lelijk gezicht. (subjectief: dit is een mening)

De meeste automobilisten hebben geen belangrijke dingen in de stad te doen en kunnen net zo goed de fiets nemen. (subjectief)

Argumenten

Je kunt je publiek het best overtuigen met objectieve argumenten. Subjectieve argumenten zijn persoonlijker. Je kunt ze gebruiken om de argumenten die je al geeft te versterken.

Informatie selecteren

Op internet kun je veel informatie vinden, ook argumenten bij een stelling. Maar niet alle informatie die je vindt, is geschikt. Gebruik alleen betrouwbare informatie.

Is de informatie op internet betrouwbaar?

- Wie heeft de informatie op internet gezet? Is de schrijver een deskundige op het gebied van het onderwerp?

- Wat is het doel van de informatie? Wil de schrijver je informeren, overtuigen of overhalen? (Informerende teksten zijn het betrouwbaarst.)

- Is de informatie niet verouderd?

- Staan er weinig tot geen spelfouten in de tekst?

Als je betrouwbare informatie hebt gevonden, schrijf deze dan niet letterlijk over. Geef de informatie in je eigen woorden weer.

Schrijfplan

Als voorbereiding op het schrijven kun je een schrijfplan maken. In een schrijfplan vul je in wat het onderwerp, het publiek en het tekstdoel van je tekst zijn. Dan schrijf je van elke alinea het deelonderwerp op. Daarachter schrijf je in steekwoorden de informatie die je hebt gevonden.

Het schrijven van de alinea’s is nu niet moeilijk meer:

Schrijf de belangrijkste zin aan het begin of aan het eind van de alinea.

Schrijf de woorden onder aanvullende informatie in goede zinnen uit.

Voorbeeld:

Schrijfplan bij het onderwerp vuurwerk

onderwerp: vuurwerk

publiek: leerlingen uit de tweede klas

tekstdoel: overtuigen

hoofdgedachte: Vuurwerk mag alleen op een vooraf aangewezen plek buiten de stad door de brandweer worden afgestoken.

Wat past waar? Feit of mening?

Feit

Mening

Feit

Mening

Feit

Mening

Informatie geven

Advies geven

Feit

Mening

Objectief

Subjectief

Huiswerk

Maak de schrijfopdrachten van blok 4:

- 4.18 Feit, mening, objectief, subjectief --> Je leert het verschil tussen een tekst die op feiten is gebaseerd en een tekst waarin je vooral je eigen mening geeft.

- 4.19 Informatie selecteren --> Hoe kun je bepalen of informatie die je vindt ook betrouwbaar is?

- 4.20 Schrijfplan  --> Een schrijfplan met hoofgedachte en deelonderwerpen helpt je bij het schrijven van een tekst.

---> Eindopdracht Maak de eindopdracht. Schrijf een weblog. (Lever deze opdracht als een document in op de Classroom.)

Veel succes!