Les 7: LO 3, grafieken en tabellen + bs 4, de mens

• biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

1. Je komt op tijd in de les
2. Iedereen zit volgens de plattegrond
   
3. Telefoon op stil/uit en in je tas
   
4. Op tafel: boek (dicht) + tekenmateriaal
   
5. Iedereen is stil en richt zijn aandacht op de docent

- LO 3 tabellen en grafieken 

- Zelf > starten bs 4

Mijn profiel

Schoolgegevens: gerrit rietveld college, eykmanlaan 200 in Utrecht

Klas> klassencode invullen >  6 1 3 3 9 3

Tabellen en grafieken

Leerdoelen 

• Je kunt resultaten weergeven in een tabel en een grafiek
  

• Je kunt beschrijven wat je in een tabel of grafiek ziet (aflezen)
  

• Je kunt gemiddelden berekenen
• Je kent het verband tussen eenheden en grootheden
• Je weet wanneer je een lijngrafiek of een staafgrafiek gebruikt
  

Nut van tabellen en grafieken

1. Gegevens overzichtelijk
2. Informatie vinden makkelijk
3. Verbanden overzichtelijk

Kolom

Rijen

Kolom

Tabel: schema met alle metingen

Grafieken

Met een grafiek kun je ook een verband aangeven. Je kunt dan vaak direct goed zien wat er gebeurt.

De horizontale as heet de x-as. Hierop zetten we vaak de tijd (in dagen, weken of jaren)

De verticale as heet de y-as. Hierop zetten we bijvoorbeeld de lengte (in mm of cm) of het gewicht (kg of g)

Grafieken: lijndiagram en staafdiagram

Lijndiagram: alle metingen (punten) verbinden met een lijn

Staafdiagram: handig bij vergelijkingen

Y-as

X-as

Grootheden - Eenheden

In een tabel of grafiek zet je metingen neer. 

Wat meet je (grootheid), en waar meet je het in? (eenheid)

Grafiek: X-as zet je vaak de tijd (grootheid). 
Tijd in.. uren? dagen? minuten? > (eenheid).    > Tijd in minuten

Belangrijk want.. Amerika (fahrenheit) - Europa (celcius) 

Grootheden en Eenheden

• Lengte                                              centimeter
• Tijd                                                     uren
• Temperatuur                                 graden Celsius
• Energie                                            calorieën
• Geluidsvolume                             decibel

Met een eenheid meet je de grootheid 

Gemiddelde berekenen

Hoe bereken je het gemiddelde?

vb: gemiddelde lengte van de klas

vb: gemiddelde lengte van alle meisjes in de klas

Grootheid? Eenheid?

Meet de lengte van de wortel en de stengel, per dag

Zet in de tabel de metingen

Opdr 3, blz 73

Wat klopt hier niet..?

Maak nu opdr 4 en 5 in je boek.

Klaar? Bs 4 via LessonUp (inloggen)

Checklist grafiek

1. Met potlood?
2. Bereik goed gekozen?
3. Stapgrootte op x-as steeds hetzelfde?
4. Stapgrootte op y-as steeds hetzelfde?
5. Meetpunten duidelijk zichtbaar?
6. Aslabel toegevoegd?

Antwoord opdr 4

(vergelijk jouw antwoord goed! Heb je alles?)

Hebben wij ons lesdoel gehaald?

Je moet een tabel van de groei van een organisme kunnen lezen en kunnen maken

Je moet een grafiek van de groei van een organisme kunnen lezen en kunnen maken

Bs 4: De mens

Wat is ook alweer de beschrijving van het woord 'ontwikkeling'?

Ontwikkeling mens

Verandering van lichaamdelen en lengte noemen we lichamelijke ontwikkeling.

Verandering in verstand, gevoelsleven en persoonlijkheid noemen we geestelijke ontwikkeling.

Het leren van bewegen noemen we motorische ontwikkeling

Groeispurt

• In de grafiek zie je de gemiddelde lengte
• Meisjes hebben de groeispurt eerder dan jongens
• Groeispurt = een korte periode van snelle groei
  

Levensfase

Fase 1: In de baarmoeder van de moeder, als ongeboren baby. = embryonale ontwikkeling. 

Fase 2: Zuigeling (gezoogd)

Fase 3= Peuter (lichaam groeit/motorische en sociale ontwikkeling)

Fase 4: kleuter (Het lichaam groeit/motorische en taalontwikkeling)

Fase 5: kind (Het lichaam groeit en leert schrijven, rekenen)

Fase 6: puber (Het lichaam groeit  en wordt vruchtbaar)

  Fase 7:  Adolescentie, waarna de mens volwassen is.
Fase 8: Volwassene kan kinderen krijgen en deze opvoeden. 

Fase 9: Bejaard, waarna de levensloop eindigt met de dood.

Bij welk type ontwikkeling ontstaat er baardgroei

1. Lichamelijke
2. Geestelijke
3. Motorische
4. Alle drie

Hoort het bij lichamelijke of geestelijke ontwikkeling?

Jasper leert lopen.

1. Lichamelijke ontwikkeling
2. Geestelijke ontwikkeling
3. Motorische ontwikkeling

Aan de slag

Verder met de weektaak (bs 3 & bs 4).

Maak van bs 3 opdr: 1 t/m 8 (5 in je boek).

Maak van bs 4 opdr: 1 t/m 8 (5 in je boek).

• Verteringsklieren maken verteringssappen.

• Verteringssappen bevatten enzymen voor de vertering van voedingsstoffen.

• Voedingsstoffen worden omgezet in andere stoffen (de verteringsproducten)

Verteringssappen bevatten enzymen

Zetmeel is een koolhydraat. 

Koolhydraten worden verteerd

Zetmeel: 00000000  

Speeksel 'knipt' in je mond het zetmeel:  00   00   00   00

Verteringssap van de alvleesklier erbij:  0    0    0    0     0    0    0    0

Nu is het zetmeel verteerd: 0 = glucose    

Glucose kan vanuit de dunne darm worden opgenomen in het bloed. Het is de brandstof voor die alle cellen in het lichaam nodig hebben voor de verbranding. 

Er bestaan ook andere suikers:

lactose (vruchtensuiker)

sacharose (kristalsuiker)

....