5.3 Democratie in Nederland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Herhalen H.5.1 en 5.2

doornemen 5.3

Het hoofdstuk Fabrikanten en arbeiders hoort bij de Tijd van Burgers en Stoommachines.

Welke jaartallen horen bij dit tijdvak?

1. 1700-1800
2. 1750-1850
3. 1800-1850
4. 1800-1900

Maak de juiste combinaties.

Laagste sociale klasse

Middenklasse

Hoogste sociale klasse

Fabrieksarbeiders

Woonden in de buitenwijken van de stad

Winkeliers

Grondbezitters

Kinderverwaarlozing kwam het meeste 

voor in deze sociale laag

Fabrikanten

Maak de juiste combinaties.

Huisnijverheid

Fabriekswerk

De meest gebruikte energiebron is spierkracht

Voornamelijk te vinden in stedelijke gebieden.

Vind plaats bij mensen thuis

Gebruik van stoomkracht

Massaproductie

Creëerde heel veel banen

Waarom voerden de fabrieksbazen nachtarbeid in?

1. 's Nachts stroomden de rivieren harder
2. Om de arbeiders te straffen
3. Omdat het slecht voor de machines was als ze 's nachts stil stonden
4. Een fabriek die 24 uur per dag produceerde leverde meer op

Een bewering over werken in de fabriek in de 19e eeuw

De werkomstandigheden in de fabriek waren ongezond. Toch lieten werkgevers vooral vrouwen en kinderen in de fabriek werken.

1. Deze bewering is juist
2. Deze bewering is onjuist

Zet in de goede volgorde...

Stoommachines maakten honderden draden

Een spinnewiel maakt 1 draad

Kinderen werken nu ook in stoommachine fabrieken

Spinning Jenny maakt 16 draden

Water jenny werkt op waterkracht

En dan hebben we het nog niet eens over het zware werk in de___________________. De machines moesten _____________ op stoom blijven. Als één machine zou uitvallen, viel de hele fabriek uit; halverwege _________________   was er dus niet bij. Daarom werkten arbeiders in ploegen van minimaal _______________   uur, zodat ze elkaar twee keer per dag konden aflossen. Vermoeide arbeiders kwamen vaak in de machine terecht, ketels ________________. Er hing voortdurend roet in de lucht die heel slecht was voor de ______________ , en kolendamp waardoor je kon ____________. 

Sleep de juiste woorden naar de open plekken:

fabrieken

altijd

uitrusten

twaalf

ontploften

longen

stikken

Wat kon je zeggen over de huizen in een industriestad?

1. Ze waren klein, maar wel netjes
2. Er werd goed nagedacht over de uitbreiding van de stad
3. Het was vies en rommelig
4. Er waren geen huizen

Bekijk de afbeelding.

Welk begrip past het beste bij deze afbeelding?

1. Industrialisatie.
2. Huisnijverheid.
3. agrarische revolutie
4. Dienstensector.

In welk land begon de industriële revolutie?

1. Nederland
2. Duitsland
3. Frankrijk
4. Engeland

Wat is geen kenmerk van werkomstandigheden in fabrieken in de 19e eeuw?

1. Lange werkdagen
2. Saai en eentonig werk
3. Lage lonen
4. Hooggeschoold werk

Dankzij de groeiende industrie werden steden en stedelijk gebied steeds groter. Hoe noemen we dit?

1. Infrastructuur
2. Verstedelijking
3. Globalisering
4. Individualisering

Ingrijpende verandering in de productiemethoden, waarbij handarbeid wordt vervangen door machines

1. Industrialisatie
2. Industrie
3. Industriële revolutie
4. Industriële samenleving

Waar werden fabrieken NIET gebouwd?

1. bij rivieren
2. bij steden
3. op het platteland
4. aan spoorwegen

Wat hoort NIET bij de sociale kwestie?

1. Lage lonen
2. Lange werktijden
3. Slechte wegen
4. Onveilige fabrieken

Wat is een belangrijk kenmerk van een industriële samenleving?

1. De landbouw stelt heel weinig voor.
2. De bevolking heeft de macht.
3. De meeste mensen wonen in steden.
4. Er zijn kolonies waarmee wordt gehandeld.

Welke zin(nen) over huisnijverheid is/zijn waar?

1. Huisnijverheid vond alleen in de steden plaats
2. Er werden vooral wollen en katoenen stoffen gemaakt
3. Door uitvindingen werd huisnijverheid belangrijker
4. Huisnijverheid past bij een landbouw-stedelijke samenleving

⇒Door wie wordt de uitspraak gedaan?

"De overheid moet zich zo min mogelijk bemoeien met de economie."

1. liberaal
2. socialist
3. feminist

Waarom gingen veel arbeiders dichtbij de fabrieken wonen?

Dankzij de komst van industrie werd de band tussen werkgevers en werknemer:

1. persoonlijker
2. zakelijker

Waar werden stoommachines als eerst toegepast?

1. Kolenmijnen
2. Textielnijverheid
3. Stoomboten
4. Auto's

5.3 Democratie in Nederland

Wanneer is een land een 'democratie'?

Huiswerk

Maak de vragen van H.5.3