1.5 Oog & 1.6 Straling

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 4

 Straling

1.5 Het oog

Bouw

Regeling hoeveelheid licht

• De pupil regelt de hoeveelheid licht dat kan binnenvallen.
• Bij veel licht is de pupil klein.
• Bij weinig licht is de pupil groot.
• Dit is ook zo bij dieren.  Hier is de pupil soms heel erg groot opdat dieren ook 's nachts kunnen zien / jagen.

Pupil bij veel licht

Pupil bij weinig licht

Pupil bij de kat → weinig licht

Pupil bij de kat → veel licht

Omgekeerd beeld!

Dichtbij en veraf

• Je oog stelt zich scherp op voorwerpen dichtbij en veraf.
• Dit is accommoderen.

Afwijkingen

• Soms is het beeld niet scherp.  Een bril kan een oplossing bieden.
• Als je dichtbij scherp kan zien → bijziend (veraf wazig)
• Als je veraf scherp kan zien → verziend (dichtbij wazig)

Verziend

Bijziend

Te onthouden

1.6 STRALING

Wat is straling?

Straling is warmte dat zich verplaatst zonder tussenstof

Leerdoelen

• Je kunt kenmerken benoemen van infrarode straling.
• Je kunt toepassingen benoemen van infrarode straling.
• Je kunt kenmerken benoemen van ultraviolette straling.
• Je kunt toepassingen benoemen van ultraviolette straling. 

infrarood en Ultraviolet

2 extra kleuren

Er zijn 2 kleuren die wij niet kunnen zien. Onze ogen zijn daar niet gevoelig voor. 

Infrarood: IR (staat boven rood in de regenboog) 

Ultra violet: UV (staat onder violet in de regenboog)

Aantonen

een gevoelige thermometer

Infrarood

• Voor rood
• Hoe hoger de temperatuur, hoe meer straling het uitzendt.

Toepassingen

Infraroodsensor

• Gevoelig voor infraroodstraling
• Wordt gebruikt bij winkeldeuren, nachtkijkers etc.

Infraroodcamera

• Thermogram

Een leuk weetje

Slangen gebruiken infrarood straling om hun prooi mee te voelen. Slangen zijn blind, maar kunnen door warmte 

hun prooi vinden.

Spectrum

Ultraviolet

• Straling van de zon
• Te veel UV-straling is slecht voor je
• Zonnebrand
• Zonnebanken

• Atmosfeer-> ozonlaag->   ozon
• Chloorfluorkoolstoffen (cfk)

Een leuk weetje

Bijen gebruiken ultraviolete straling om te kunnen zien welke bloemen de meeste nectar bevatten.

Zelfstandig werken

• Wat: Lees en maak hoofdstuk 1.6
• Hoe: 15 min zelfstandig werken, daarna mogen jullie overleggen.
  
• Hulp: Nova boek / Docent
  
• Tijd: Tot 15 min .
  
• Uitkomst: 1.6 af
  
• Klaar: Huiswerk opgaven 1.6  & Test jezelf H1.6       

Je ligt op het strand. Waar wordt je bruin van?

1. alleen ultraviolet licht
2. alleen infrarood licht
3. zowel infrarood als ultraviolet licht
4. van alle kleuren

Welke soort straling voel je als warmte op je huid?

1. Infrarood
2. Ultraviolet

De zon zendt verschillende vormen van straling uit.
Welke vormen van straling kunnen mensen niet zien?

1. infrarood
2. infrarood en ultraviolet
3. infrarood, ultraviolet en licht
4. ultraviolet

Welk apparaat werkt met infrarood straling?

1. Broodrooster
2. Frituurpan
3. Magnetron
4. Kookeiland

Warmtestraling is hetzelfde als

1. Ultraviolette straling
2. Zichtbaar licht
3. Infrarood straling
4. Niets

Welk soort straling wordt gebruikt in een bewegingssensor?

1. Infrarood
2. Ultraviolet