Concept 12 Landschap Nederland (deel 2)

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Startklaar

• Ga op de plattegrond zitten
• Jas uit, telefoon en oortjes weg
• AK-schrift en pen op tafel

Bureau van mevr. de Graaf

Abdelgaliq
Joudi	Ainhoa
Jiaqi	Andrea
Kaoutar	Inssaf

Sena	Husna
	Ayman
Mahan	Amir
Aya	Georgia

Anas	Khaled
Nora	Meryam
Zakaria	Danil

Beschrijving:

In de VS komen er veel orkanen en tornado's voor. Hier in beeld een orkaan die over het land raasde.

Startklaar

• Ga op de plattegrond zitten
• Jas uit, telefoon en oortjes weg
• AK-schrift en pen op tafel

Bureau van mevr. de Graaf

Abdelgaliq
Jiaqi	Andrea
Kaoutar	Inssaf

Sena	Husna	Joudi
Mahan	Amir	Ainhoa
Aya	Georgia	Ayman

Anas	Khaled
Nora	Meryam
Zakaria	Danil

Beschrijving:

In de VS komen er veel orkanen en tornado's voor. Hier in beeld een orkaan die over het land raasde.

Weekplenda

Week 1	Week 2	Week 3	Week 4	Week 5	Week 6	Week 7
Concept 8: Landen-indicatoren (India)	Concept 9: Mondiale relatiepatroon (India)	Leerdoelen check & SO	Concept 10: Klimaat (India)	Concept 11: Klimaat & Landschap (Nederland)	Leerdoelen check & SO	Herhaling

Programma deze les

1. Terugblik 6.1
   
   
2. Uitleg en zelf samenvatten
   
   
3. Begrippen herhalen
   
   

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les weet je:

Wat tijdens het Pleistoceen
de invloed van de natuurkrachten (ijs, water en wind)
op de vorming van het Nederlandse landschap is geweest;

Concept 12 Landschap in NL  (6.1)

Wat hebben gletsjers met het landschap in NL te maken? 

Terugblik 6.1

1. Vraag op het bord
   
   
2. Overleg met je buur 1 minuut
   
   
3. docent hand omhoog = stilte en aandacht bij het bord
   
   
4. docent wijst een team aan om antwoord te delen

Terugblik 6.1

Overleg met je buur totdat de docent de aandacht vraagt 

Wat is het pleistoceen?

Een tijd in de geologische tijdschaal. Dit is een periode waarin glacialen en interglacialen elkaar afwisselden. 

Terugblik 6.1

Overleg met je buur totdat de docent de aandacht vraagt 

Welke natuurkrachten speelden een rol in het pleistoceen?

Water: zee en rivieren
IJs: gletsjers

Terugblik 6.1

Overleg met je buur

Welke invloed hadden gletjsers op het NLse landschap?

De rivieren in het NLse landschap moesten zich verplaatsen door de komst van het landijs. Voor de komst van het ijs lipene de rivieren veel verder naar het noorden. Door het ijs maakten ze een bocht. 

AK-schrift

Concept 12:
Hoofdvraag: Hoe is het Nederlandse landschap ontstaan? 

1) In ijstijden kwam landijs over NL heen, dit heeft invloed gehad op de ligging van de rivieren

2) ...

3) ...

Geologische tijdschaal

holoceen (warm)

pleistoceen (Afwisseling warm en koud)

1) Door het landijs (en de gevolgen hiervan)  moesten de rivieren een afslag naar links maken

2) Gaan we deze les doen...

Welke invloed heeft de ijstijden op het NLse landschap gehad?

1) Door het landijs (en de gevolgen hiervan) moesten de rivieren een afslag naar links maken
 

2) Keileemkoppen, tongbekkens + stuwwallen

3) Verschillende type bodems 

Ontstaan NL landschap: 

Verdiepend artikel

https://www.nationalgeographic.nl/geschiedenis-en-cultuur/2020/01/wat-de-wereld-kwijt-kan-raken-een-conflict-met-iran

Keileem

Saale-ijstijd (voorlaatste)

IJs bereikte NL in 2 fasen

Keileem ontstond

Landijs nam onderweg zand, klei en stenen mee. Onder het gewicht vna het ijs werdt het verpulverd en vermengd met zand en grind van de rivieren. Dit nieuwe materiaal heet keileem. 

Keileemkop

Het keileem werd soms door het ijs opgeduwd tot heuvel. 

Tongbekkens

Saale-ijstijd (voorlaatste)

IJs bereikte NL in 2 fasen

HUN-lijn:
haarlem - utrecht - nijmegen

Tongbekkens ontstonden

Het ijs was niet in een rechte lijn, maar met 'tongen'. Deze zochten een makkelijke route: rivierdalen. Deze werden daardoor dieper. 

Stuwwal

De tongen duwden rivierzand en -grind opzij en maakte er heuvels van. 

Stuwwal (heuvel)

Tongbekken (dal)

Stuwwallen

Zie jullie het hier?

tongbekken

stuwwallen

Stuwwal landschap

Veel dekzand en löss

• Laaste ijstijd bereikte het ijs NL niet
   
• De noordzee was droog (geen water)
   
• Wind blies dat zand NL op
   
• Löss is heel fijn zand (kleinste stofdeeltjes)

Afsluitende opdracht

Opdracht:

• bespreek de 3 punten op volgende slide met je buur (2 min)
   
• als de docent de aandacht vraagt: stilte en aandacht bij het bord
   
• docent wijst duo's aan om antwoorden te delen met de klas  

Afsluitende opdracht

Concept 12:
Hoofdvraag: Hoe is het Nederlandse landschap ontstaan? 

In het pleistoceen: 
1) ... 

2) ...

3) ...

rivieren

heuvels en dalen

Zand en löss

Volgende les

Concept 12:
Hoofdvraag: Hoe is het Nederlandse landschap ontstaan? 

In het holoceen

Begrippen oefenen! 

Woordjes leer je door te herhalen!

Beter 1 week lang elke dag 10 minuten, dan 1 uur achter elkaar de avond voor de toets