DNA en mutaties

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

BiNas

71 A t/m G

niet-coderend DNA

Er zijn twee typen transcriptiefactoren: activators en repressors. 

Een activator zorgt ervoor dat RNA-polymerase aan DNA kan binden, waardoor transcriptie plaatsvindt. Een repressor blokkeert juist de binding van RNA-polymerase, waardoor geen transcriptie kan plaatsvinden.

Allelen

De verschillende verschijningsvorm van een erfelijke eigenschap dit kunnen er meer dan twee zijn

Denk aan de bloedfactoren A, B en O

Epigenetica

Methylering van het DNA 

aan- en uitzetten van genen

Invloeden vanuit het milieu hebben invloed op de genexpressie. Epigenetica wordt vaak  doorgegeven ->  generaties

Histonen in DNA  -> oprollen en uitrollen van een deel van het DNA. Alleen bij uitrollen kan het DNA afgelezen worden. 

Aantal histonen + nucleotide = nucleosoom

Methylering van DNA

1) Kun je met dit experiment epigenetica vaststellen?
2) Met het welke twee groepen kun je vaststellen of de eigenschap erfelijk is?

Telomeren

• Niet-coderend repetitief DNA (TTAGGG)
• Korter na elke celdeling, als het te kort wordt kan cel niet meer delen en ondergaat apoptose
• RNA primer verwijderd, geen 3' uiteinde, DNA-polymerase kan uiteinde volgende streng niet repliceren

Kun je een voorbeeld geven wanneer apoptose voorkomt?

Leidende DNA streng wordt van 3' naar 5'afgelezen

Transcriptie van DNA naar mRNA

Codon en anticondon start en stop

aminozuur ?

stop

start

mutatiesoorten

Bij een puntmutatie is 

slecht 1 nucleotide

 gewijzigd.

Vaak geen gevolgen

Soms ernstige

gevolgen

HOX genen

Dat slangen geen poten hebben, is het gevolg van afwijkende

genexpressie van drie genen tijdens de embryonale ontwikkeling. Dit zijn

de zogenaamde HOX-genen: HOXC5, HOXC6 en HOXC8. Deze genen

zijn ook betrokken bij de ontwikkeling van de ribben. Bij gewervelde

dieren ontwikkelen ribben zich op de plaats waar deze drie genen tegelijk

tot expressie komen. Bij de kip is dat maar in een klein gedeelte, terwijl de

drie genen bij een slang, zoals de python, bijna over de gehele lengte tot

expressie komen 

In afbeelding 2 is te zien dat expressie van de HOX-genen HOXC6 en HOXC8 bepalend is voor de ontwikkeling van achterpoten. Wat ontbreekt er van deze HOX-genen in de cellen aan de staartzijde

van een kippenembryo zodat daar poten kunnen ontstaan?